Zonder vrouwen zou Amsterdam niet kunnen bestaan. Hun aanwezigheid heeft de stad mogelijk gemaakt en gevormd. Maar in de geschiedenisboeken domineert het mannelijk perspectief. Daarom vindt van 14 december 2024 tot en met 31 augustus 2025 in het Amsterdam Museum de tentoonstelling Vrouwen van Amsterdam – een ode plaats.
Lennie Haarsma | Foto’s Dineke Rizzoli. Van portretten onbekend
Deze tentoonstelling is in het kader van de 750e verjaardag van Amsterdam. Het is een tentoonstelling met een aanloop. Op 8 maart 2024 lanceerde het Amsterdam Museum een online platform waarop iedereen een ode kon brengen aan een Amsterdamse. Die ode kon van alles zijn: een brief, een kunstwerk, muziek. In de tentoonstelling is het verhaal te zien van meer dan honderd vrouwen die actief zijn of zijn geweest in de stad. Van zichtbare vrouwen zoals Hedy d’Ancona of Sylvana Simons tot onbekendere vrouwen die je allemaal leert kennen in deze tentoonstelling. Elk van de vrouwen kreeg een ode van een fan.
Prachtvrouw
Twee vrouwen uit Oost verdienen extra aandacht op deze bijzondere tentoonstelling. Vrijwilliger ABC-De Regenboog Carin te Hoonte bracht een ode aan Habiba Bouanan en Dwarsredacteur Jaap Kamerling bracht een ode aan Hiltje Hettema.

Habiba is oprichter en directeur van de Stichting Prachtvrouw. Deze stichting stelt zich ten doel om de vele Nederlandse vrouwen met een migratieachtergrond te ondersteunen in hun ontwikkel- en emancipatieproces. Carin over Habiba: ‘Voor mij ben jij een echte Amsterdamse Prachtvrouw, die zich continu ontwikkelt en inspeelt op de vragen, problemen en behoeften in onze samenleving. Je bent goed zichtbaar in Amsterdam-Oost, we komen elkaar tegen bij het werven van vrijwilligers en bij feestelijke gelegenheden. Blij verrast ben ik dat je sinds vorig jaar werkzaam bent als coördinator voor het Odensehuis, in Transvaal-, Oosterpark- en Dapperbuurt.’

Fries accent
Hiltje werd geboren in Schoorl uit Friese ouders. Haar vader was architect, haar moeder onderwijzeres. Beiden nogal anarchistisch. Jaap over Hiltje: ‘Ik ken Hiltje – die op het Zuivelplein woonde – vooral van schrijfclub ‘de Amsterdamse Voorleesclub’, waar Hiltje een halve eeuw lid van was. Zelf schreef Hiltje vaak muziek bij haar gedichten en zong ze die in haar nog altijd Fries klinkend dialect. Ze schreef ook verhalen en columns, heel beeldend. Ze was heel avontuurlijk. Op haar tachtigste fietste ze nog in haar eentje met een tent achterop naar Polen om Auschwitz te bezoeken. Anderhalf jaar geleden hebben we haar per bakfiets naar de Nieuwe Ooster moeten brengen’.
Inspiratie
Tien kunstenaars en ontwerpers zijn door het Amsterdam Museum gevraagd om nieuw werk voor de tentoonstelling te maken. Zij lieten zich inspireren door vrouwen die een impact hebben gehad op die vrouwen en daarmee op Amsterdam. Voor het onderwijs is een lesprogramma bij de tentoonstelling gemaakt en kunnen leerlingen in briefvorm een eigen ode schrijven aan een Amsterdamse vrouw.
Ook interessant is de podcast die is gemaakt over Vrouwen van Amsterdam met iedere week een nieuwe aflevering.
Vrouwen van Amsterdam – een ode is dagelijks te zien tot en met 31 augustus. www.amsterdammuseum.nl