Na een lange verbouwing gaan het Nationaal Holocaustmuseum en de Hollandsche Schouwburg aan de Plantage Middenlaan op maandag 11 maart 2024 weer open voor bezoekers. Dat meldde de leiding van het Joods Cultureel Kwartier eind september tijdens een bijeenkomst voor Nederlandse overlevenden en getuigen van
de Holocaust.
Erik Hardeman | Foto Elisabeth van Dorp | 1018 Magazine
Algemeen directeur Emile Schrijver zei er trots op te zijn dat de geschiedenis van de Sjoa in Nederland nu definitief in al zijn complexiteit een plek zal krijgen in ons collectieve geheugen. Een dag eerder, op zondag 10 maart, wijdt de NOS een speciale uitzending aan de opening van het Holocaustmuseum. Inmiddels zijn de werkzaamheden aan de buitenkant van de twee gebouwen grotendeels voltooid en zijn ook de nieuwe gevel van het museum en de gerenoveerde gevel van de Hollandsche Schouwburg zichtbaar.
Maar niet alle buurtbewoners zijn even enthousiast. In het wekelijks door Michel van Wijk verspreide Buurtbericht PlantageWeesperbuurt & Kadijken stond in september onder de titel Smaken verschillen, toch? een kritische bijdrage van buurtbewoner René Mentink over de twee gevels. Een week later kreeg hij antwoord van Ko van Geemert, auteur van onder meer een literaire wandelgids door de Plantage.
Smaken verschillen, toch?
Een voorzichtige blik naar binnen leert ons dat de verbouwingen van de Hollandse Schouwburg en het Holocaustmuseum hun voltooiing naderen. Het heeft even geduurd, maar dan is de buurt weer twee pareltjes rijker. Maar toch, smaken verschillen kennelijk. De gevel van de Hollandsche Schouwburg is geschilderd in drie tinten grijsgroen, die bij mij associaties oproepen van camouflagekleuren in willekeurig welke oorlog dan ook. De gevel van het Holocaustmuseum is uitgevoerd in gebroken wit tot uiterst donkergrijs, wat de grimmige kant van het verleden van het pand wel lijkt te accentueren. Maar dat niet alleen. De gevels detoneren nadrukkelijk door deze kleurstelling in de reeks van gevels op de Plantage Middenlaan, die grotendeels licht van kleur zijn. Smaken verschillen, het is helemaal waar. Maar ik ben wel nieuwsgierig naar de beweegredenen van de ontwerpers…
Reactie Ko van Geemert
De bijdrage van René Mentink deed mij sterk denken aan de komst van het Hubertushuis, in dezelfde Middenlaan, ooit een opvanghuis voor alleenstaande moeders en kinderen (het ‘Moederhuis’). Uit mijn boekje De Plantage (2016): “Een deel van het complex werd in de jaren zeventig ontworpen door Aldo van Eyck (1918-1999) en baarde door het afwijkende kleurgebruik aanvankelijk enig opzien in de buurt.” (Het betreft het pand naast het Holocaust Museum en tegenover de Hollandsche Schouwburg,
red.) Henriëtte Boas in Herlevend bewaard (1987): “Een aantal jaren geleden werd het Talmoed Thorah gebouw (een joodse lagere school die al in 1924 verhuisde naar de Tweede Boerhaavestraat, KvG) aan de Plantage Middenlaan afgebroken, en vervangen door een mijns inziens in de buurt volkomen detonerend modern gebouw, ontworpen door de hedendaagse architect Aldo van Eyck.”
Het is niet zo zeer een kwestie van smaak, denk ik, meer van wennen.
