Zittend op een bedje van slaapkamergeluk, een plantje met piepkleine blaadjes, luister ik naar de verhalen van Mirjam Niemans. Samen met Hans van Beek en Liesbeth Hemelrijk hebben we vier jaar geleden de Werkgroep Natuurlijk Tuinieren op volkstuinpark Klein Dantzig in Park Frankendael opgericht.
Jaap Kamerling | Dwars
Voordat ik bij haar tuin kom, worstel ik me door een haag van aardperenbloemen. Ik krijg een kopje geurige groene thee. Mirjam is goed te spreken over de werkgroep, die enthousiast bezig is maar vindt het wel wat poeha allemaal. ‘Je moet gewoon geen gif meer gebruiken als je je planten wilt beschermen en alle onkruid met respect behandelen. Zevenblad mag dan onuitroeibaar lijken maar je kunt er heerlijke sla van maken en vaak gaat het uit zichzelf weer weg. Ze hebben een mooi speerpuntenplan: voer dat maar uit maar blaas het allemaal niet te veel op.’
Een kleine revolutie
Er heeft vier jaar geleden een heuse revolutie plaatsgevonden op Klein Dantzig. Het maaibeleid werd aangepast. In plaats van de grasstrook langs het grachtje een paar keer per jaar volledig kaal te maaien wordt nu slechts een strookje langs het pad gemaaid. Het gras langs de gracht blijft lang en de wilde bloemen die er groeien krijgen een kans. Er ontstaat een gevarieerder, bloemrijker en insectvriendelijker begroeiing. Door het gras slechts twee keer per jaar te maaien wordt de grond verarmd en hoe armer de grond hoe rijker de vegetatie.
Een voorbeeld voor de privé-tuinen. Je had vroeger nog tuinen als die van de bejaarde heer Keizer, die zijn grasgazonnetje bijna wekelijks millimeterde tot verdriet van madelief en klaver. Nu zie je veel meer ‘wilde’ tuinen, bloemrijker en insectvriendelijker.
Ook de kleine dieren kregen het beter. Er verschenen egelbruggetjes om te voorkomen dat de diertjes konden verdrinken. Er kwamen veel meer planten en bomen, die bijen en vlinders aantrekken, meer nesten voor broedende vogels. En opeens kon je in het huisje van Mirjam een klein bosmuisje zien scharrelen. Schattige beestjes, waar je gewoon mee kunt samenleven.
We hadden al de jaarlijkse plantjesdag, waar uitruil plaatsvindt van vooral kruidenplantjes. Naast het clubhuis wordt een kruidentuin aangelegd. En rond het insectenmonument bij de entree wordt het kale grasveldje vervangen door insect-vriendelijke beplanting.
Sloop monumentje dreigt
Het volkstuinpark is bovenal een sociaal gebeuren. De regels worden wat soepeler toegepast dan voorheen. Werd ik vroeger regelmatig op het matje geroepen omdat mijn tuin wel erg aan het dichtgroeien was, tegenwoordig heet het meer een ‘schilderachtige tuin’ waar je tot rust komt. De wandelaars
hebben de volkstuinen ook ontdekt. Vooral zondags is het druk.
Wel worden sinds kort de tuinhuisjes beter in de gaten gehouden. Ze dienen goed onderhouden te worden. Het monumentale huisje met de theepotjes wordt nu helaas wel vervangen omdat het werd verwaarloosd. Het zou mooi zijn als het via een crowdfunding-actie toch nog gered zou kunnen worden.
Mannenjacht
Je had vroeger ook meer handige ouwe baasjes, die je tegen een kleine vergoeding kon strikken voor onderhoud. Dat
wordt steeds moeilijker, ze sterven uit. Jantje sloot bij mij een kacheltje aan en ik heb nog steeds een roestig fornuisje uit Suriname. Henkie deed ook altijd van alles. Hij had van veel huisjes een sleutel en als er iemand overleed mocht hij overgebleven ouwe spullen meenemen. Die verpatste hij dan weer aan levende tuinders. Bij Theo moest je echt zijn voor de reparaties. Theo rust nu welverdiend uit van zijn klusjes in een verpleeghuis. Mirjam had in het laatste tuinblad een column: ‘Mannenjacht’. Ze is vaak op jacht naar deskundige baasjes, die goed kunnen repareren en snoeien. De mannen zijn schaars op Klein Dantzig.
Een groot probleem tenslotte: de toenemende inbraak door ongewenste bezoekers. Meer politiesurveance is dringend nodig. Ook ’s avonds.
