Theatermaker Maureen Kamphuis: inspireren en sociale cohesie creëren

Maureen Kamphuis omschrijft zichzelf als een multidisciplinaire maker. Ze maakt theater, maar mensen uit Oost kennen haar mogelijk ook als interviewer in de talkshow Pittige Mosterd in De Nieuwe KHL. Hier krijgen ‘creatieven, (levens)kunstenaars en andere cultureel ingestelden uit de Oostelijke Eilanden een kijkje in het werk en leven, de dromen en ambities van een bekende buurtgenoot’, zo staat op de website. En voor Valentijnsdag maakte ze met acteur Jürgen Theuns een live podcast over de liefde in De boekhandel van Pampus. Maar ze doet nog veel meer.

Onno van Assema

Entertainen
Maureen is ook coach, regisseur en scenarioschrijver, en je kunt haar inhuren als verhalenverteller, presentator of dagvoorzitter. En ze werkt ook nog als docent Conceptontwikkeling en creatief denken aan de Hogeschool Utrecht. Zelf zegt ze over deze veelheid aan activiteiten: ‘Het gebeurt telkens in een andere rol, maar het gaat steeds over hetzelfde, namelijk over het entertainen van mensen.’

Thuis in Oost
Tijdens haar studie in Amsterdam begon ze bij een studentenvereniging met toneelspelen, toneelstukken schrijven en regisseren. Zo ontstond haar liefde voor theater. Na vele omzwervingen in het buitenland – waaronder een studie theaterwetenschappen in New York en Londen – keerde ze terug naar Amsterdam. Inmiddels woont ze samen met haar man en twee honden al bijna vijftien jaar op het Borneo-eiland in het Oostelijk Havengebied. Ze kent hier veel mensen en de sfeer bevalt haar. ‘Oost is een heel fijne eigen wereld. Ik kom hier veel mensen tegen die creatief zijn en die het leuk vinden om hun eigen werk vorm te geven.’

Je blik verruimen
Ze wordt blij als ze met haar werk het perspectief op iets kan wisselen waardoor mensen zich even in een andere wereld bevinden, de wereld van de verbeelding. En als dit er bij hen toe leidt dat zij hun denkbeelden of opvattingen bijstellen. ‘Het is als bij een reis die je maakt. Als je thuiskomt heb je door alle avonturen die je hebt beleefd jouw blik een beetje verruimd. Dat is wat ik met mijn werk in het klein doe.’ Ze noemt haar werk ‘gestructureerde improvisatie’ en ze wil dat het spelenderwijs bij de bezoeker binnenkomt. ‘Want als je een boodschap er te dik bovenop legt, dan word je te belerend en dan is het niet meer spontaan.’

Hartstochtelijke liefde
Al meer dan acht jaar maakt zij de podcast Grootse Liefde, over thema’s in de Bouquetreeks van uitgeverij Harlequin. De eerste afleveringen maakte ze samen met radiomaker en schrijver Maarten Westerveen. Daarna volgden er een paar met actrice Jet van Boxtel, die bovendien de vaste voorleesrol van de serie vervult. Tegenwoordig presenteert Maureen de podcasts samen met Jürgen Theuns. Ze werken zowel in de studio als live, en er zitten ook interviews in. Maureen: ‘Het moet een beetje catchy zijn, zodat het mensen raakt.’

Ontsnapping uit de werkelijkheid
Al vijftig jaar zijn de Bouquetreeksboekjes onverminderd populair. Er bestaan tegenwoordig vele genres, voor ieder wat wils. De verhalen zijn ook meegegroeid met de tijdgeest. Er is minder afhankelijkheid, relaties zijn gelijkwaardiger en mannen durven hun gevoelens te uiten. Ook komen in de verhalen nu mensen voor van verschillende kleur, gender en seksuele geaardheid.

‘Het fascineert mij waarom zoveel mensen deze verhalen verslinden’, vertelt Maureen. ‘Elk boek laat mensen even dromen en fantaseren over wat ze diep van binnen graag zouden willen, terwijl de meeste lezers ook wel weten dat het maar goed is dat de werkelijkheid anders is. Ook proberen we uit de thema’s lessen te leren. Waarom zijn mensen bereid om tot het uiterste te gaan als zij denken dat die ander iets voor hen kan vervullen dat zij zelf niet bezitten? Want meestal word je niet gelukkig in een afhankelijke en ongelijkwaardige relatie met een rijk persoon wanneer je zelf niet rijk bent, nietwaar? Maar heel even aan de werkelijkheid kunnen ontsnappen, dat blijft gewoon fijn.’

De Langharigen
Haar nieuwe theaterproductie De Langharigen is ontstaan uit Maureens liefde voor Frankrijk. In het boek De Da Vinci Code van Dan Brown komt een monnik voor die een afstammeling van de Merovingen zou zijn, een Frankisch volk dat over Frankrijk heerste van de 5^e tot de 8^e eeuw na Christus. Vooral de vrouwen van de Merovingen fascineren Maureen. Zij hadden enerzijds veel macht maar werden anderzijds onderdrukt. Hierdoor is weinig informatie bewaard gebleven over de macht en invloed die deze vrouwen hadden.

Dit bracht Maureen op het idee om hier een theatervoorstelling over te schrijven. Het verhaal gaat over de echtgenotes van twee zonen van koning Clovis, de Merovingische koning die alle Frankische volken verenigde. De dames krijgen een ruzie die veertig jaar zal duren waarbij de vrouwen elkaar op leven en dood bestrijden.

Vol plannen
Maureen heeft met deze voorstelling al een paar keer op de planken gestaan in Amsterdam, samen met Dorinde van Helden en Jürgen Theuns. Later dit jaar zal de voorstelling in ieder geval te zien zijn in De Nieuwe KHL en waarschijnlijk ook op andere plaatsen in de stad. Ze zou graag ook optreden op het Amsterdam Fringe Festival in september. Het liefst wil ze met De Langharigen op tournee door Nederland. En ook door België, omdat de mensen daar de geschiedenis van de Merovingen beter kennen.

Maureen heeft zich ook aangesloten bij een programma van het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek dat als doel heeft het publiek meer te betrekken bij nieuwsvormen. Mensen mijden namelijk nieuws of voelen zich niet vertegenwoordigd. Het lijkt haar zowel leuk als zinvol om hier als theatermaker een bijdrage aan te leveren. En als er dan nog tijd en ruimte over is, dan zou ze wel graag een liedjesprogramma willen maken. ‘Een Duitse rockshow of juist eentje met schlagers.’ Verder zal de podcast Grootse Liefde wat meer gepromoot gaan worden.

Maureens wensen voor Oost
Als ik Maureen tot slot vraag wat ze mist in Oost of wat ze Oost toewenst, dan aarzelt ze geen moment. ‘Een eigen theater. Een soort Tobacco Theater of Torpedo Theater voor theatermakers en songwriters.’ Laten we dus hopen dat oost-online ook wordt gelezen door creatievelingen met ambitie en door bestuurders.