Juist nu, 75 jaar later, horen we de stem van de vrijheid. Het is corona-crisis en dus vieren we de Bevrijdingsdag met de Thuis-droom-wandeling-even eruit’-wandeling van het Geheugen van Oost. Onze bewegingsvrijheid is beperkt. Dus als het even kan ‘Blijf thuis, red levens’.
Dineke Rizzoli | Geheugen van Oost
Met een glimlach en een blij hart kunnen we wel een droomwandeling maken, alleen, later ‘als alles voorbij is’ kan deze in groep worden uitgevoerd. Gebruik de link bij het verhaal! Zie het kaartje.
1 Keizer Napoleon in Amsterdam Oost
Napoleon en zijn vrouw Marie- Louise gingen op de Oetewalerweg, nu Linnaeusstraat, onder een ereboog door toen zij Amsterdam benaderden op 9 oktober 1811. Napoleon zat op een wit paard. ‘Eigenlijk viel er die dag weinig te vieren in Amsterdam. Het jaar ervoor had Napoleon Holland ingelijfd bij het Franse keizerrijk ‘en hij had onmiddellijk beperkingen op de handel met Engeland ingesteld. Het ideaal van de Franse Revolutie ‘vrijheid, gelijkheid en broederschap’ is ver. Ik kom er straks op terug.
2 Bureau Linnaeusstraat in de oorlog
Het huidige politiebureau Linnaeusstraat wordt gebouwd naast de plaats waar de in de jaren 50 afgebroken synagoge stond. Het oude politiebureau [opgericht 1924] was gevestigd op nr. 121, nu horeca. Het bureau stond in de oorlog bekend als ‘een goed bureau’.
3 Spooronderdoorgang in de Linnaeusstraat
En al die tijd verheug ik mij
De bouw van het Muiderpoortstation en talud die gereed waren in herfst 1939, veranderde Oost ingrijpend. Voordelen van het omhoog brengen van de sporen in de Linnaeusstraat waren snellere doorgang voor het verkeer en een van groen voorzien talud. Helaas raakte op 10 mei 1940 Nederland betrokken bij de Tweede Wereldoorlog.
4 De dood van een buurman
Tegenover het toenmalige stadsdeelkantoor, nu hotel Manor, staan we stil bij de droevige plek waar op 2 november 2004 filmmaker en schrijver Theo van Gogh is vermoord. Hij is vernoemd naar de verzetsstrijder Theo van Gogh, de oudere broer van zijn vader. Deze Theo was in de Tweede Wereldoorlog door de Duitsers gefusilleerd wegens verzetsactiviteiten.
5 Bakkie wippen David
Lijn 9 is juli 2018 opgeheven en tegenwoordig rijdt lijn 19 over de Linnaeusstraat. Bij dit ‘deugniet’-verhaal uit oorlogstijd, geschreven door Frits Slicht, staan foto’s van tram en bus uit die tijd.
6 Geef vrijheid door
Oostbewoner Gerdi Verbeet, voorzitter van het Nationale Comité 4-5 mei zegt: ‘Maak van 5 mei nu eens een nationale vrije dag. Laten we vrijheid vieren.’ Daarom opende zij in 2008 het kunstwerk op het naast de Muiderkerk gelegen Wensplein voor Vrede. Een reeks uitgekozen vredewensen van allerlei buurtbewoners zoals scholieren en ouderen, christelijke kerkgangers en mensen met andere overtuiging, maken deel uit van dit interactieve project.
7 Toeval
Ik wil de raad uit het lied ‘Penna Nera niet herinnerd worden Het luidt:’ Ga naar huis met de herinnering en laat je hart hier achter’. Het verhaal van Hiltje Hettema is het bewijs! Luister naar het lied.
8 Blijde geheugen wandeling op Bevrijdingsdag
Hoe we begin 19de eeuw onze vrijheid terugkregen, horen we in een verhaal over Napoleon. Zijn oorlogen riepen veel verzet op en gelukkig werd Amsterdam in 1813 bevrijd van het Napoleontische juk door het anti-Franse coalitie-leger bestaande uit Russische-Basjkierse Kozakken. Alles rondom de Muiderpoort werd bij deze vreugdevolle intocht oranje versierd. Het is het teken voor het stadsbestuur om openlijk te kiezen voor Oranje.
En zo eindigt deze Geheugen-wandelexcursie bij de Muiderpoort, met de kleur oranje. De rood, wit, blauwe vlag van Nederland is symbool van vrijheid. De Nederlandse bevolking mag bij verjaardagen van leden van het koningshuis boven de nationale vlag de Oranje wimpel voeren.
