Op 30 november barst voor de tiende keer het Pianoduo Festival Amsterdam (PFA) los. Zes dagen lang vinden op verschillende locaties in de stad optredens van internationale topduo’s plaats met klassieke muziek en jazz, maar ook kinderconcerten. Tijd voor een gesprek met Lestari Scholtes, een van de twee oprichters en artistiek leiders.
Anne-Mariken Raukema
Lestari Scholtes en Gwylim Janssens vormden al tien jaar een duo, toen ze het idee opvatten om vorm te geven aan een droom: het organiseren van een festival voor pianoduo’s. Ze wilden wat groots doen, houden van samen spelen en van organiseren. ‘Het genre werd toen nog niet echt serieus genomen’, zegt Lestari.
‘De broers Jussen waren nog niet echt doorgebroken in de professionele sector.’ Ze schrijft dit toe aan het feit dat het imago van ‘leuk en gezellig’ stamt uit de 19e-eeuwse saloncultuur. De amateursector had het duo-spelen (quatre mains) wel al lang omarmd. Beiden hadden na hun conservatorium opleiding een speciale duo-opleiding in Hannover gevolgd. ‘Het verschil met Duitsland was enorm. Daar waren wel drie opleidingen, in Nederland niet een’, aldus Scholtes. Het idee was dus om verandering aan te brengen in de waardering van duo-spelen onder professionele pianisten. Dat lijkt te zijn gelukt.
Alles zelf doen
Janssens & Scholtes kennen elkaar van de Jong talent-klas van het Conservatorium in Tilburg. En hoewel hij zijn opleiding aan het Conservatorium in Rotterdam vervolgde en zij aan de Amsterdamse evenknie, zijn ze samen blijven spelen. Bij de organisatie van de eerste editie was de combinatie van zelf spelen en organiseren lastig. Ze hebben echt moeten leren te schakelen tussen zelf spelen en het ook zelf halen en brengen van de artiesten en kaartjes knippen. En geleerd dat het ondoenlijk is om alles zelf te doen. Daarom zijn er intussen een marketingmedewerker en sinds kort een producent aan het team toegevoegd. Met z’n vieren staan ze voor het Pianoduo Festival Amsterdam. Circa vijftien vrijwilligers staan hen bij. Vrijwilligers voor de volgende editie zijn welkom.
Derde concours voor amateurs van alle leeftijden
Voor de derde keer wordt een concours georganiseerd, wat zich volledig richt op amateurs van alle leeftijden. Enthousiaste duo’s tussen de acht en tachtig jaar melden zich aan. Scholtes merkt wel dat de sluiting van veel muziekscholen zijn weerslag heeft. De gevolgen van deze culturele kaalslag heeft ook gevolgen voor de instroom op de conservatoria, zoals ze zelf merkt als docent op het conservatorium in Arnhem. Het Prinses Christina Concours zet inmiddels bussen in die langs scholen toeren om kinderen in contact te brengen met muziek. En zelf organiseert ze workshops op kinderdagverblijven en basisscholen, om zo kinderen vanaf hun vroegste jeugd kennis te laten maken met muziek. Sinds ze zelf een kleintje van twee heeft, ervaart ze hoe belangrijk zo’n kennismaking is.
Locaties in alle stadsdelen
Waar de Cello Biënnale erg blij is met één locatie – Muziekgebouw aan het IJ – zo kiest het PFA voor spreiding over verschillende podia in Amsterdam. Scholtes: ‘Het is een bewuste keuze om in alle stadsdelen muziek te brengen.’ Zo speelden ze recent in Reigerbos en in Oost in restaurant Thûskomme, naast de NedPho-koepel, en tijdens het festival in Muziekgebouw aan het IJ en Crea, tegen Oost aan. Andere speelplekken zijn de Vondelkerk, de Bethlehemkerk en het Zonnehuis in Noord, de Duif en de Waalse kerk in het centrum. De programmering wordt aangepast aan de locatie waar wordt gespeeld.
Nog niet uitgedroomd
Na tien jaar festival zijn ze nog niet uitgedroomd. Een concours voor professionele duo-pianisten staat hoog op de verlanglijst. Lucas en Arthur Jussen zijn niet alleen perfecte ambassadeurs voor het genre, ze hebben ook een belangrijke stimulerende werking op de jonge generatie. Door het organiseren van masterclasses en workshops, de goede contacten met de Conservatoria, denkt Lestari dat over vijf jaar dit concours wel gerealiseerd is.
Tiende editie extra feestelijk
De tiende editie van het PFA wordt een extra feestelijke editie en kent als thema ‘het PFA slaat zijn vleugels uit’. De artiesten komen van over de hele wereld, er staat uniek werk voor vier vleugels geprogrammeerd en er gaat een nieuw pianoconcert voor twee piano’s en strijkorkest van Kate Moore in première. Ze schreef dit in opdracht van het PFA en won eerder dit jaar de Gieskes-Strijbis Podiumprijs. Het duo Scholtes & Janssens en het even briljante Israëlische Garburg pianoduo spelen gezamenlijk Bachs Concert voor vier piano’s en strijkorkest en een uitvoering van Ravels Bolero op vier piano’s – iets wat zelden live te horen is. Een voorproefje van het festival is zondagnamiddag (27 november) te zien op tv bij Podium Klassiek.
Check pianoduofestival.nl
