Het looptochtje van de IJopener gaat dit keer naar een onverwacht mooie tuin in het Science Park, een van de laagst gelegen punten in Oost.
Joost van der Vaart | Beeld Arjan Poortman
We pakken de benenwagen en lopen in marstempo naar de Kramatweg aan de zuidkant van de Indische Buurt. Daar, op de kruising met de Valentijnkade, begint een korte wandeling die ons naar een plek voert die Anna’s Ruigte heet. Een grootstedelijk tochtje met verrassende aspecten. We zullen afdalen naar de bodem van het voormalige Diemermeer om daar koffie te drinken in wat nu een polder van vierhonderd jaar oud is.
Startpunt is Buurttuin Valentijn, een initiatief uit 2013 van stadstuinder Wiek de Keijser. Hij maakte met bewoners van Oost van een vergeten hoek op de Valentijnkade een multicultureel lustoord dat zowel kruiden-, moes- en vlindertuin is, alsmede een miniboomgaard. Kijk er even rond: zo eenvoudig kan vergroening zijn. En tegelijk zo complex: het onderhoud stopt nooit.
Een stukje verderop is de ingang van de Joodse begraafplaats Zeeburg. Daar, aan beide kanten van de Ringvaart, liggen een weg naar Jeugdland en een fietspad naar het Amsterdam-Rijnkanaal, een verleidelijke keuzemogelijkheid. Je kunt ook nog het Flevopark inlopen. Maar dat doen we vandaag allemaal niet. In plaats daarvan gaan we het Science Park in. Via de rode Maria Sklodowska-Curiebrug steken we de Ringvaart over en komen bij de Carolina MacGillavrylaan, genoemd naar een Nederlandse kristallografe van internationale faam.
Van veraf oogt het Science Park niet als ideaal wandelgebied. Betonnen kantoorkolossen, hoge woonflats en verkeer dat met stevige snelheid Carolina’s laan op- en afrijdt. Wat heb je hier als wandelaar te zoeken? Vergeet je vooroordelen en zet even door. En let op de daling die hier begint. De Valentijnkade ligt vijftig centimeter boven zeeniveau. Als je de helling afgaat en het Science Park inloopt, sta je een stuk lager: 3,5 meter onder zeeniveau. Verderop ga je nog een metertje of meer de diepte in.
Het Science Park blijkt mee te vallen. Op deze winterse ochtend is het zelfs levendig. Er hangt een echte campus-sfeer. Studenten lopen en fietsen naar de verschillende gebouwen. De UvA is hier de belangrijkste beheerder. De Faculteit der Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica staat midden in het Science Park; daaromheen liggen allerlei onderzoeksinstituten en ruim honderd technologische bedrijven.
En dan wordt er ook nog gewoond, meest in studentenflats. Een jonge buitenlandse vrouw die we bij de Spar op de hoek van de Kruislaan aanspreken, studeert biomedische wetenschappen en vindt het hier, zoals ze in pas geleerd Nederlands vertelt, ‘supertof, behalve ’s avonds. Dan is het veel te stil. Voor de bewoners is dat onprettig.’ Ze is een van de bijna zevenduizend studenten die onder normale omstandigheden in het Science Park college volgen.
We steken de Kruislaan over, waar rechts de tunnel naar NS-station Science Park is. Meteen valt ons de oude boerderij links op, overblijfsel uit het verleden. Het is de Annahoeve met een geschiedenis van enkele eeuwen. Nu zit er een restaurant in, Polder geheten. We halen er later een kop meeneemkoffie.
Maar eerst duiken we een verbluffend mooi natuurgebiedje in, ingeklemd tussen de spoorbaan en het universiteitscomplex. Op een bord staat dat dit Anna’s Tuin en Ruigte is. Een toelichting meldt: ‘Je staat hier vijf meter onder zeeniveau. Dit stuk land was ooit de bodem van het Diemermeer. Het meer werd in 1629 drooggelegd en haar vruchtbare bodem werd gebruikt om op te boeren. De boerderij een stukje verderop doet nog denken aan die tijd. In 1850 erfde de boerin Anna van den Broeke de boerderij, en deze kreeg de naam de Annahoeve (…). Het land waar je nu staat heeft nog de bijzondere poldernatuur waar Anna ooit boerde. De vruchtbaarheid en schoonheid van het gebied zijn mede te danken aan haar werkzaamheden.’
We dwalen hier lang rond en nemen ons voor om in de lente of zomer terug te komen. Het is nu al overweldigend, hoe mooi zal het dan wel zijn? Anna’s Tuin en Ruigte bestaat sinds enkele jaren en wordt door studenten, wetenschappers en buurtbewoners onder andere gebruikt voor experimenten met ecologische vormen van landbouw. Zolang er maar geen ‘pesticiden, kunstmest en andere destructieve middelen’ aan te pas komen.
Het Science Park heeft ons niet teleurgesteld. Met Anna’s Ruigte nog in ons hoofd lopen we via een andere helling en brug terug naar de Valentijnkade. Daar kun je kiezen: rechts naar het Amsterdam-Rijnkanaal of links naar Buurttuin Valentijn en de Indische Buurt. We doen het laatste en maken fluitend ons tochtje rond.
