De oorlog heeft diepe sporen getrokken door Amsterdam-Oost. Twee wandelingen nodigen bewoners uit om die sporen te volgen. Een is uitgezet door het 4 mei Oosterparkbuurt comité en de ander door het Geheugen van Oost.
Frits Wegenwijs en Marella Karpe | Foto Bert Runhaar
Tijdens de Holocaust zijn 2800 mensen uit de Oosterparkbuurt weggehaald. Vanaf 19 april hangen daarom gedenkposters voor de ramen van een zestigtal huizen waar Joodse mensen hebben gewoond. Elke gedenkposter vertelt het verhaal van een Joodse buurtbewoner die in de Holocaust is vermoord. Tot en met 5 mei organiseert het 4 mei Oosterparkbuurt comité in een deel van de buurt wandelingen langs de posters. Daarbij zal een begeleider de gedenkposters toelichten. Daarnaast is het natuurlijk ook mogelijk om zelf langs de posters te wandelen.
Kastanjeplein
Het comité van de Oosterparkbuurt is voortgekomen uit het buurtcomité Namen en Nummers, een project van beeldend kunstenaar Ida van der Lee dat van 2012 tot 2021 elk jaar op 4 mei op het Kastanjeplein werd uitgevoerd. Bezoekers volgden een ritueel parcours. Ze kozen een naam van een Joods slachtoffer, maakten een naambordje voor deze persoon en brachten het slachtoffer ‘thuis’ in het ‘Stratenmonument’, een op het plein uitgelegd stratenpatroon van de Oosterparkbuurt. Ook dit jaar organiseert het comité een herdenking op het Kastanjeplein op 4 mei vanaf half acht. Daarbij worden de namen en leeftijden van alle weggehaalde bewoners genoemd en verhalen verteld uit de buurt.
Het comité wil ‘herdenken’ verbinden met ‘voor elkaar opkomen en elkaar respecteren’. Zowel nationaal als internationaal zien we echter dat het wij-tegen-zij-denken steeds meer aan terrein wint. We mogen nooit wegkijken als een groep mensen wordt weggezet als ‘anders’, als minderwaardig of als ongewenst in de samenleving. Onverdraagzaamheid wegwuiven of tolereren staat haaks op het idee van ‘dit nooit meer’. Dit werd na de Tweede Wereldoorlog vastgelegd in de Rechten van de Mens.
Zie voor de aanvangstijden en startlocaties vanaf april op www.4meioosterpark.nl.
Vrijheidswandeling
Het Geheugen van Oost biedt al enige jaren op 5 mei een verhalenwandeling aan voor bezoekers van de website en iedereen die geïnteresseerd is in de herdenking van de Nederlandse bevrijding. De wandeling is 3,5 kilometer lang en een gedeelte van het Westerborkpad is erin opgenomen. De start is om 10.30 uur vanuit Transvaalplein 8. Mensen van Geheugen van Oost zullen als gids aanwezig zijn.
De wandeling gaat via de Pretoriusstraat, Polderweg, Muiderpoortstation, terug naar Polderweg, onder het spoor door naar de Valentijnkade en heeft als eindpunt Jeugdland. Onderweg wordt stilgestaan bij monumenten, struikelstenen en andere herdenkings- (kunst)werken. Er worden bijpassende verhalen van de website voorgelezen. Deelnemers mogen ook zelf een bijdrage leveren. Consumpties onderweg zijn voor eigen rekening. #
De wandeling is kosteloos. We vinden het fijn als u zich vooraf kunt aanmelden via [email protected].
