Direct bij haar aantreden, anderhalf jaar geleden, zei burgemeester Halsema dat het bestrijden van de drugscriminaliteit in de stad één van haar belangrijkste doelen was. Begin dit jaar volgde haar offensief om de ontwrichting van drugscriminaliteit aan te pakken. Weerbare wijken, weerbare mensen heet het plan. Zij gaat de strijd aan tegen ondermijning: de onderwereld die zich invreet in de bovenwereld. Dat klinkt vaag, maar speelt zich af midden in de stad, op straat. Wijken kampen met cafés, koffiehuizen en duistere winkels die in feite illegale coffeeshops, witwascentra of gokholen zijn. Het probleem van de drugs is een veelkoppig monster.
Evelien Polter
Maarten Poorter is stadsdeelvoorzitter van stadsdeel Oost. De stadsdelen geven, als verlengd bestuur van de burgemeester, het beleid mede vorm. In een interview met Maarten Poorter wordt duidelijker wat de rol van het stadsdeel is. De onderstaande vragen en antwoorden hebben betrekking op het genoemde plan Weerbare wijken, weerbare mensen.
Wat gaat het plan betekenen voor Oost?
‘We kiezen ervoor om te investeren in Oud Oost. Het gaat om de Oosterparkbuurt, de Weesperzijdestrook en de Dapperbuurt. Daar wordt veel drugsoverlast ervaren en er zijn tekenen van ondermijning. Door het toenemen van het aantal bezoekers in de binnenstad is de druk daar toegenomen. Je ziet langs de Weesperzijde de zomerrecreatie enorme vormen aannemen, langs het Oosterpark zijn meer hotels gekomen en bij de cafés rond het Tropenmuseum zit het altijd vol.’
Wat doet het stadsdeelbestuur in deze wijken?
‘Op mijn verzoek werpt veiligheidsadviseur Jacqueline Makbouli zich na de Javastraat op de Dapperbuurt. In de Eerste Van Swindenstraat en de Dapperstraat ziet ze acht goudwinkels, shishalounges zonder veel klandizie, veel kappers, telefoonwinkels, belwinkels en zes zaakjes waar je via moneytransfers geld naar het buitenland kunt sturen. Er zijn daar vijf, zes pleisterplekken van criminelen. Makbouli gaat
politie, handhavers, vergunningverleners, toezichthouders, de veiligheidscoördinator en de gebiedsmakelaar van Economische Zaken bij elkaar zetten. Samen hebben ze bevoegdheden om in te grijpen. De Eerste Van Swindenstraat gaat helemaal veranderen om daar weer een fijne leefbare straat van te maken. Samen met Ymere en De Key is afgesproken om 250 winkelpanden op te knappen en nieuwe ondernemers naar de Dapperbuurt te trekken onder de titel Dapper, Durven, Doen. Doel hiervan is ervoor te zorgen dat mooie nieuwe zaken de rotte kiezen vervangen. Dat niet wéér louche types terugkeren. In de Eerste Oosterparkstraat bij het ziekenhuis gaat de boel op de schop en rond het Andreas Bonnplein speelt het één en ander wat we aanpakken.’
Is er aandacht voor jongeren die dreigen in het criminele circuit terecht te komen?
‘Als stadsdeel zijn we verantwoordelijk voor preventie, jeugd en veiligheid. Jongeren die een start maken met een criminele carrière willen we de pas afsnijden. De kern daarvan is de pleinaanpak. Het stadsdeel zorgt voor sportactiviteiten en jongerenwerkers bieden jongeren die serieus iets van hun leven willen maken, stage-plekken in de sport aan. De politie investeert op de pleintjes in het contact met jongens, agenten doen mee met bijvoorbeeld opdrukwedstrijdjes. Met dertien voortgezet onderwijsscholen uit Oost hebben we onlangs een dag georganiseerd om te bespreken hoe de scholen veilig te maken zijn. De scholen hebben goede contacten met de wijkagent.’
Doen jullie ook specifiek iets voor meisjes en vrouwen?
‘Binnen het jongerenwerk willen we meer doen met meiden, daar is extra geld voor vrij gemaakt. Moeders bereiken we via zelfhulpnetwerken. Via deze groepen proberen wij hen te helpen om vroegtijdig tegengas te bieden aan zoons en dochters die het slechte pad op dreigen te gaan.’
Wat doet de politie tegen de verkoop op straat van drugs?
‘De drugshandel is een belmarkt, koeriers halen bestelde drugs op uit een leegstaande woning waar de drugs worden bewaard. Op straat hebben ze weinig op zak. In een leegstaand huis, dat gebruikt wordt als handelsplaats, doen we huiszoekingen. Het stadsdeel wil zo de lokale drugsmarkt ontwrichten. Op 9 januari werd door de politie in een appartement op IJburg 27 kilo cocaïne aangetroffen, het vermoeden is dat van daaruit onder andere Oud Oost werd bevoorraad. Afgelopen jaar is er in Park de Meer een kelderbox gesloten van van waaruit drugs werden verhandeld. In het Amstelkwartier is vorig jaar een wietplantage opgerold in één van die loodsen op het bedrijventerrein.’
Wat kun je doen als Amsterdammer?
‘Bel de politie als je het ziet gebeuren. Je kunt ook contact opnemen met het Meldpunt Zorg en Woonoverlast. Bel altijd! Ook als de politie niet elke zaak kan oppakken heeft de gemeente die melding nodig om in kaart te brengen waar de drugshandel plaats vindt. De optelsom van incidenten is nodig om te snappen waar de handel zich afspeelt. Het is voor de politie niet te doen om op elke melding te rijden, er gebeurt zo ontzettend veel. De criminelen investeren veel tijd om de politie in de gaten te houden. De overlast verplaatst zich daardoor voortdurend. De politie brengt netwerken in kaart en tracht de grote jongens op te sporen en achter slot en grendel te krijgen. Van ouders, die hun kinderen met spullen thuis zien komen waarvan ze de financiële dekking niet kennen, willen we heel graag dat zij ongemakkelijke vragen aan hun kinderen stellen over de herkomst van dure jassen en schoenen. De zwijgcultuur van ouders moet doorbroken worden. En gebruikers moeten beseffen dat elk lijntje dat ze snuiven via de drugsketen gaat en dat er mensen in de stad sterven door de drugsoorlog.’
Hoe zit het met het softdrugsbeleid?
‘Softdrugs vormen andere koopwaar dan cocaïne en xtc. Coffeeshops zijn er om de softdrugshandel te reguleren, als zij er niet zouden zijn zou dat leiden tot straathandel. De gemeente weet niets over hun bevoorrading, daardoor kennen we de conflicten die zich er afspelen niet. Je ziet de laatste tijd veel explosies bij coffeeshops, mensen worden in de buurt daar van die cafés vermoord. Wat er gebeurd is bij Smoke Palace op de Linnaeusstraat, er werd tweemaal een aanslag met een zwaar explosief uitgevoerd, was ongelooflijk eng. Ik ben heel blij dat de burgemeester besloot om de coffeeshop definitief te sluiten.’
Jongeren
Het politiebureau aan de Linnaeusstraat gaat ’s avonds en ’s nachts dicht. De vrijgekomen agenten worden ingezet voor politietaken in de stad. Volgens burgemeester Halsema voorkomt de politie door zichtbaar te zijn op straat dat kwetsbare jongeren afglijden naar de zware criminaliteit. Maar hebben pubers met weinig perspectief op een ‘normaal’ leven voldoende aan meer politie op straat? Meer geld en aandacht voor jongerencentra in Oost lijkt me minstens zo belangrijk. De gemeente biedt dan een alternatief voor het plegen van strafbare feiten.
