De zwarte kraai lijkt in vorm en kleur op de raaf, maar is wat kleiner. Raven komen in Amsterdam niet voor, kraaien des te meer. Schijnt de zon op zijn zwarte verenpak, dan zie je een blauwe gloed. De kraai geldt als roofzuchtig, azend op lijken en ook als onheilsbode.
Milieu | Dick Feenstra
‘Vincent van Gogh schilderde in 1890 een korenveld met zwarte kraaien, kort voordat hij zich met een pistool van het leven beroofde. De boven het gele graan vliegende kraaien, menen kunstkenners, kondigen de zelfgekozen dood van de schilder aan. Als we dood zijn, dragen zwarte kraaien onze lijkkist naar het graf. Ook in gezegdes komt de kraai er bekaaid van af: ‘de ene kraai pikt de andere de ogen niet uit’, oftewel: het is dief en diefjesmaat. Zelfs het werkwoord kraaien is weinig vleiend en staat voor schreeuwen en gillen, wat weer niet voor baby’s geldt, want die kraaien van plezier.
Intelligent
De man met zijn fiets, die vaak op de Radioweg te vinden is, denkt er heel anders over. Zo nu en dan stopt hij en strooit voer voor de kraaien. Ze herkennen hem, begroeten hem met gekras, volgen hem als hij verder fietst en durven vlakbij hem te komen. Kraaien zijn intelligenter dan honden en varkens. Ze gebruiken gereedschappen om aan voer te komen, ontdekten biologen. In een liggende fles waren brokjes voer gestopt. Naast die fles lagen stukjes draad. Dat draad bogen de vogels om tot een haakje, waarmee ze het eten uit de fles wisten te halen. Ook werken kraaien doeltreffend samen. Een kraaienmoeder met haar jong ziet een vos die juist een muis heeft gevangen. Moeder kraai laat een vleugel hangen, hipt voor de vos uit als een makkelijke prooi die niet kan vliegen. De vos laat de muis uit zijn bek vallen en gaat achter de moeder aan en dàn is de muis voor de jonge kraai die ermee wegvliegt. Een gevangen rivierkreeft, die in onze grachten veelvuldig voorkomt, laten ze van grote hoogte vallen, zodat de schaal breekt en ze het vlees kunnen nuttigen.
Meedogenloos vervolgd
Mannetje en wijfje zijn nu bezig, samen hoog in een boom het nest te bouwen. Het is een omvangrijk, komvormig bouwsel van met aarde bijeengehouden takken, bekleed met een dikke laag wol, haar en gedroogde plantenresten. De eieren worden eind maart tot juni gelegd, het vrouwtje broedt ze in ongeveer 19 dagen uit en brengt de jongen vrijwel alleen groot. Roofvogels als ransuil, boomvalk en torenvalk, gebruiken graag hun verlaten nesten, omdat ze zelf geen nest bouwen. Zwarte kraaien zijn sociaal en leven buiten het broedseizoen graag in groepen, maar er zijn er, net als bij mensen, die liever alleen door het leven gaan.
De zwarte kraai is door zijn roofzuchtige aard en scherp krassend geluid weinig geliefd bij mensen. Hij haalt, net als reigers vuilnisbakken leeg, op zoek naar voedsel. Boeren en jachtopzieners hebben hem meedogenloos vervolgd vanwege de schade die hij aan landbouwgewassen, klein wild en de vogelstand toebracht. Maar die vervolging heeft weinig invloed gehad op de kraaienstand. Gelukkig maar…
