Oosterling Sophie van IJken (26) vervult haar lang gekoesterde wens. Vrijdag 19 november opent ze in de Javastraat een kringloopwinkel met ontmoetingsplek, koffiehoek, workshops en een flexwerkplek. Koopjesjager, cursist, student, werkloos, yup of klant bij de voedselbank, in de Buurtkringloop kan iedereen elkaar ontmoeten.
Lewis Daniels
Behalve overal stopcontacten in de muur voor de aquaria, herinnert niets eraan dat de gigantische ruimte op de Javastraat 105/107 decennialang een dierenwinkel was. Voor Sophie, die onlangs de sleutels kreeg overhandigd, is het thuiskomen op de Javastraat. Vier jaar geleden werkte ze tijdens haar afstudeerproject bij AT5 mee aan Straten van Amsterdam. Zij kwam in contact met Marnix Haak, die als experiment om zijn buren beter te leren kennen een jaar lang de Javastraat niet verliet. Sophie hielp hem met het afsluiten van het project en leerde Haaks echtgenote Sarah Klerks kennen. Ze deed met haar mee aan ‘Stap uit je bubbel’ van Buurthulp Oost en werd matchmaker. In de Indische Buurt koppelde ze mensen met een hulpvraag aan iemand die hulp biedt.
Sophie van IJken (Venray, 1995) groeide op in Deurne en deed een mediaopleiding in Breda. ‘Ik wilde toen al naar Amsterdam, maar niet naar de HVA. Dat vond ik te groot.’ Ze studeert een half jaar in Turkije en komt voor haar stage alsnog naar de stad. Tegenwoordig woont ze in Oost. ‘Ik keerde terug op de oude grond van mijn ouders. Zij woonden vroeger op de Reinwardtstraat, ik kan het tuintje van hun vroegere huis net zien.’ Haar ouders hebben warme herinneringen aan de Dapperbuurt. ‘Mijn moeder is Engelse en leerde Nederlands door het boodschappen doen op de markt.’ In tegenstelling tot haar broer en zus is Sophie niet tweetalig opgevoed. ‘Ze was bang dat het Engels, net als bij mijn broer en zus, mijn Nederlands zou verdrukken. Voor mijn zus maakte dat weinig uit, die woonde jaren in Londen.’
Sophie loopt stage bij productiebureaus die filmpjes voor You Tube en documentaires maken. Na haar afstudeerproject bij AT5 werkt ze mee aan kunst- en cultuurprogramma ’s. ‘Het was een prachtige tijd, maar toch niet wat ik wilde. Om van een afstand te bekijken hoe verder te gaan, ben ik een maand in Peru geweest.’
Weer terug in Nederland heeft Sophie opnieuw contact met Sarah Klerks, die haar werk aanbiedt. Ze wordt coördinator bij Buurtgids, Samen Vooruit en Stichting Meevaart. ‘Werken voor anderen is leuk. Toch merkte ik steeds meer dat ik zelf iets wilde opzetten. Ik maakte stappen om mijn weg te vervolgen, keek naar mogelijkheden en behoeften. Door mijn vrijwilligerswerk in Oost leerde ik mensen kennen met wie ik anders nooit in contact was gekomen. Normaal stap je niet snel uit je cirkel en blijf je in je eigen vriendenkring. Ik zocht een manier om verschillende mensen op een laagdrempelige manier kennis met elkaar te laten maken. De Indische Buurt miste een kringloopwinkel en dat leek me een goede plek daarvoor.’
Een week voor de opening oogt de winkel nog leeg. Sophie wijst lachend naar een hoek met lampen, kastjes, dozen vol boeken en kledingrekken. ‘Hier lijkt het niets, maar geloof me, mijn hele kelder stond vol.’ Veel producten zijn welkom in de Buurtkringloop. ‘Het enige wat we niet aannemen zijn erg zware spullen zoals wasmachines en bankstellen. Die tillen is erg belastend voor het lichaam en dat wil ik mijn vrijwilligers niet aandoen.’
Komende dagen breidt Sophie de inrichting van het interieur uit. Kunstenaar Leo de Wijs maakt in de toekomstige koffieruimte en leesplek van verfrestanten een muurschildering met kenmerkende Amsterdamse gebouwen. Een schoolvoorbeeld van waar Buurtkringloop voor staat. De workshops die hier op donderdagavond gegeven gaan worden, zijn bij voorkeur gericht op duurzaamheid. ‘Denk aan hergebruik van voedsel en textiel. Het zou leuk zijn als buurtbewoners hier hun vaardigheden delen met anderen. Voordeel voor geïnteresseerden is dat de workshops gratis zijn.’
Veel ondernemers vinden het riskant iets in coronatijd te beginnen en stellen daarom hun plannen uit. Sophie heeft ook lang getwijfeld. ‘Het is een gok, maar als je het niet doet, weet je het niet en sommige winkels doen het juist erg goed tijdens corona. De klanten staan daar in de rij.’ Ze heeft een plan B voor als er een nieuwe lockdown komt. ‘In dat geval gaan we online door en zet ik een statafel met koffie en thee op straat.’
De Buurtkringloop won tijdens het ondernemingsprogramma Boost je buurt de derde publieksprijs. De gewonnen tweeënhalf duizend euro was onvoldoende om het plan te realiseren. Met crowdfunding heeft van Sophie de gestreefde zesduizend al bijna binnen gehaald. Kringloopwinkel ’t Hartje in de Watergraafsmeer omarmt Sophies initiatief en zal haar tijdens de opening een cheque overhandigen, zodat het bedrag hoe dan ook wordt gehaald. Vooralsnog blijft de Buurtkringloop zes maanden op de Javastraat. Mogelijk wordt de huur verlengd met zes maanden en wellicht daarna nogmaals. ‘Ik hoop hier een jaar te blijven en daarna een andere, vaste plek in de Javastraat te huren. Ik blijf hoe dan ook in Indische Buurt.’
