Om de boodschap van seksuele diversiteit in natuur breder uit te dragen vaart Artis dit jaar voor de eerste keer mee met de Canal Parade. De boot van Artis is een groene oase versierd met kleurrijke planten en bloemen en op de plecht prijkt een grote Artis de Partis, die non-binair is. Medewerkers van Artis en vrijwilligers van Artis houden borden in de lucht waarop voorbeelden staan van seksuele diversiteit in natuur.
De eerste rondleiding over homoseksueel gedrag in het dierenrijk werd in 1993 gegeven in Artis. Sindsdien besteedt Artis ieder jaar aandacht aan het onderwerp via lezingen, rondleidingen en educatieve routes. Dagelijks vertellen dierverzorgers en vrijwilligers verhalen over bijvoorbeeld biseksuele pinguïns of tweeslachtige planten. Precies dertig jaar na de eerste rondleiding doet Artis voor het eerst mee met de Canal Parade in Amsterdam, met de boodschap ‘natuur is queer en queer is natuurlijk’.
Seksuele diversiteit in Artis nu ook op de Parade
Parende leeuwinnen, tweeslachtige planten en pinguïntrio’s. Natuur is queer. Homoseksueel gedrag is onder zo’n 1.500 soorten vogels en zoogdieren waargenomen en dat aantal groeit nog steeds. De voorbeelden in Artis zijn dan ook talrijk. Bezoekers leren er van jongs af aan dat een heterokoppel niet de enige mogelijkheid is en dat geslacht een flexibel begrip is in de natuur. Dagelijks vertellen Artis-dierverzorgers en vrijwilligers verhalen over de seksueel diverse Afrikaanse pinguïngroep, intersekse bij de Bennett wallaby’s en parende leeuwinnen tijdens ‘Artis vertelt’ of rondleidingen. Het verhaal over hoe twee mannelijke vale gieren samen een ei uitbroedden en het jong grootbrachten ging de wereld over.
In de botanische tuin van Artis leren bezoekers bovendien over eenslachtige en tweeslachtige planten en bloemen. En in Micropia, het enige microbenmuseum ter wereld, is er aandacht voor verschillende vormen van micro-organismen. Veel bacteriën en schimmels hebben überhaupt geen geslacht, terwijl andere microben er wel zeven of nog veel meer hebben. Dieren, planten, microben; natuur in de breedste zin van het woord is queer.
‘Je ziet wat je dénkt dat je ziet’
Op 1 augustus vertelt emeritus Artis-bioloog Charlotte Vermeulen in het Groote Museum over seksuele diversiteit in de natuur en de veranderde blik hierover. Zij agendeerde homoseksueel gedrag in de natuur dertig jaar geleden voor het eerst in Artis en ontwikkelde daar tal van educatieve activiteiten over. Vermeulen: ‘Ga er niet vanuit dat de bovenste het mannetje is en de onderste het vrouwtje. Je ziet wat je dénkt dat je ziet.’
Hoe geëmancipeerd en seksueel bevrijd is de wetenschap van de biologie? Welke onderzoeken zijn bepalend geweest in hoe we naar natuur kijken? Vermeulen betoogt dat we zien wat we denken dat we zien. En dat we eerst ons eigen denken moeten oprekken, voordat we kunnen zien hoe divers en wonderlijk natuur is.
