Meestal ben ik het niet eens met jury’s. Nou ja, ik ben het alleen met ze eens als ze de boeken nomineren die ik zelf ook heel goed vond en dat gebeurt nu eenmaal niet vaak. Wel ben ik jury’s regelmatig dankbaar, of omdat ze een boek dat totaal over het hoofd werd gezien door recensenten toch nog wat aandacht geven of omdat ze iets goed genoeg achtten voor een long- of shortlist wat ik terzijde had geschoven, genegeerd of bij voorbaat overgeslagen.
Bewaar de zomer is zo’n boekje dat ik binnen zag komen. Het omslag trok, ik pakte het op en legde het weer neer, meer deed ik niet, wist niet goed wat ik ervan moest vinden. Tot het op de longlist van de Libris Literatuurprijs opdook. Ik peuterde een exemplaar los bij de uitgeverij en begon meteen. Het is een klein boekje, slechts 188 pagina’s, sober omslag (met een ontroerende foto van een kleine Alma), maar prachtig uitgegeven, fijn papier, het valt mooi open, prettige bladspiegel.
Bladzijde voor bladzijde veroverde dit boek mijn hart.
‘In de zomer woon ik in een bocht. Een slingerende weg, door het bos en over de rivier, leidt naar de ruïne die mijn ouders meer dan veertig jaar geleden kochten in Ligurië. Daar, tussen klimop en bramenstruiken, stonden de muren van iets wat ooit huizen waren geweest. Lang voor mijn ouders daar aankwamen, woonden de boeren er met hun gezin in één kamer. Als hun kinderen ook kinderen kregen, bouwden ze er een andere kamer bovenop. Dikke muren met ronde bogen, tekens in een andere richting om de constructie nog steviger te maken. Iedere kamer had een eigen deur naar buiten. Het was geen normaal huis met een entree, dit was eerder een piepklein dorp.’
En in dit piepkleine dorp brengt het gezin de zomers door, lang en warm, met veel wandelingen, verhalen, zon en zwemmen. Elk jaar moeten ze aan het begin van de vakantie het huis weer terugveroveren op de natuur, schimmels, mos, klimranken, de natuur lijkt vastbesloten het huis te annexeren, maar de zomerbewoners geven niet op.
In korte hoofdstukken blikt Alma terug op haar jeugd, waarin ze haar vader verliest, sterk wil zijn en langzaam volwassen wordt. Als kind wist ze niet altijd de juiste woorden te vinden voor de grootste emoties in haar leven, later leert ze wat taal kan doen en hoe helend het kan zijn om gevoelens en gebeurtenissen te benoemen, er de juiste woorden aan te geven.
Hartverscheurend vond ik de korte stukjes waarin ze vertelt dat ze haar moeder min of meer verbood te huilen na de dood van de vader. De kleine Alma had het nodig dat haar moeder sterk was, want als haar moeder dit verdriet niet aankon, hoe moest zij er dan zelf ooit overheen komen?
De lichte toon deed zijn veroverende werk. Ik las tot ik in slaap viel en ging er helemaal van dromen, van vervallen huizen en kamertjes en struiken over het pad.
Bewaar de zomer is een knap boek dat ik met een dichtgeschroefde keel en een verhoogd waterpeil achter de ogen uitlas. De stilte bleef nog lang hangen.
_____
Bewaar de zomer is geschreven door Alma Mathijsen
is verschenen bij De Bezige Bij
Edith Vroon is boekverkoper bij Linnaeus Boekhandel, Middenweg 29.
