Boek van Week 30
Het voordeel van een (opnieuw vertaalde) klassieker is dat je weet dat er een reden zal zijn dat hij al generaties opnieuw gelezen wordt. Soms kan een klassiek boek alsnog tegenvallen, maar in het beste geval heb je het gevoel een historische ontdekking gedaan te hebben. Zo vertelde een vriendin laatst: ‘Ik heb nou toch iets geweldigs gelezen! To Kill a Mockingbird, echt schitterend.’ Dat kan kolderiek overkomen als het boek al bekend is bij de ontvanger van de tip, maar de emotie is oprecht. Zo ga ik u vertellen dat u zich naar de winkel, Oba of tweedehandswinkel moet spoeden om Cannery Row van John Steinbeck te gaan lezen.
De Steinbeck-kenner kan nu misschien wat schamper doen en ook wel een beetje terecht. Steinbeck won immers al de Nobelprijs voor de Literatuur in 1962 en zijn romans zijn veelvuldig in het Nederlands vertaald – en gelezen. Zelf had ik alleen ooit Van muizen en mensen gelezen en ik hoorde van een vriendin (niet dezelfde als die van To Kill a Mockingbird) dat ook Cannery Row zeer de moeite waard was – en bovendien onlangs opnieuw vertaald door Peter Bergsma. Ik kan niet anders dan haar volmondig gelijk geven: Cannery Row is een feest om te lezen. Niet alleen weet Steinbeck de setting magistraal en met klare taal te presenteren, in het plot van het verhaal speelt ‘een feest’ ook een belangrijke rol.
Cannery Row is de straat in Montery, Californië, waar de pakhuizen staan waar de sardines ingeblikt worden. Gedurende de Grote Depressie was overleven voor de mensen die hier leven geen vanzelfsprekendheid. In die periode volgen we Mack en zijn vrienden, een groep mannen die dagelijks moeite heeft om genoeg geld voor eten te vinden en overal iets probeert te hosselen. Het liefst doen ze dit bij de kruidenier Li Tjong, die een winkel heeft met onnavolgbaar assortiment, maar die ook wel weet wat hij kan verwachten als Mack hem komt vragen om iets op de pof te krijgen.
Mack en zijn vrienden besluiten dat Doc, een maritiem bioloog die even verderop woont, zo’n lieverd is dat hij het verdient dat er een feest voor hem wordt gegeven. Maar ja, hoe geef je een feest als je geen cent te makken hebt? Er ontvouwt zich een plot dat alleen maar als avonturenroman te beschrijven is. Binnen dat plot maakt Steinbeck de situaties geloofwaardig, beschrijft hij de scènes hilarisch, heeft hij een geweldig oog voor de natuur en bovenal maakt zijn personages menselijk. Hij laat zien dat ondanks hun dubieuze reputatie, Mack en zijn vrienden het heus niet slecht bedoelen. Sterker nog, Doc betoogt op een zeker moment waarom zij de menselijkste van heel Cannery Row zijn. En, zonder te veel te willen verklappen, er komt een feest.
Steinbeck was op dat feest – en de lezer ook.
_____
Cannery Row is geschreven door John Steinbeck
vertaald door Peter Bergsma
verschenen bij Uitgeverij Van Oorschot
Igor Damen is boekverkoper bij Linnaeus Boekhandel, Middenweg 29
