Boek Week 23
Na zijn veelgeprezen De Mitsukoshi Troostbaby Company, een verhaal over de liefde tussen vader en kind verpakt in ‘Sciencefiction’, waagt Auke Hulst zich nu aan een lugubere, historische roman die teruggrijpt naar Gothic 19e eeuwse literatuur. En ook dat doet hij geniaal.
Het is 1815, het slagveld van de Slag bij Quatre-Bras wordt uitvoerig beschreven. Rondvliegende ledematen en geweekt vlees trekken je op een bijna hypnotiserende manier mee in het verhaal.
En dan arriveert Vos Jacobsz. Hij verzamelt tanden uit de gebitten van gesneuvelde soldaten. Gave tanden, die gebruikt kunnen worden voor een kunstgebit. Hij wordt aangetrokken tot de tanden van één van de slachtoffers en rooft ze, samen met een bundel brieven mee, om er een gebit voor zichzelf van te laten maken. Op deze manier hoopt hij iemand anders te kunnen worden. Want tanden laten zien wat voor status je hebt. Zijn levensplan is deel uit te maken van een hogere klasse.
We zien hoe Vos op dat slagveld terecht gekomen is en hoe zijn leven verandert door de tanden die hij voor zichzelf meeneemt. Wanneer hij in aanraking komt met een markiezin ontspoort zijn leven pas echt.
Het verhaal is krankzinnig en zit geweldig in elkaar. Wat het boek echt een genot om te lezen maakt, is het rijke taalgebruik. Auke Hulst gebruikt de mooiste woorden uit de Nederlandse taal. Deels zijn dit natuurlijk vergane woorden die passen bij de tijd waarin het zich afspeelt. (Armetierig, Koekeloeris, Schobbejak, Onwelriekend. Wie wordt daar nou niet blij van?)
Auke Hulst zet de sfeer van 19e-eeuwse, Victoriaanse literatuur heel goed neer. Zijn beeldspraak, die op zijn hoogtepunt komt op de meest lugubere momenten is frivool en soms over de top. De beeldende stijl is soms weerzinwekkend, maar op een of andere manier toch subtiel. Vooral de passage waarin Vos zijn nieuwe gebit krijgt voelt als een koortsdroom. Thema’s als sociale ongelijkheid en de zoektocht identiteit zijn belangrijk, en ook in het plot voel je dat auteurs als Charlotte Brönte en Robert Louis Stevenson aanwezig zijn.
Uiteindelijk heb ik er best lang over gedaan om dit boek te lezen, omdat ik zo aan het genieten was. De taal, de verwijzingen, de details, het verhaal. Het boek heeft alles om een nieuwe favoriet te zijn. Het is een gewaagde keus van Auke Hulst, die laat zien dat hij een alleskunner is.
_____
De Tandenjager is geschreven door Auke Hulst
Verschenen bij Uitgeverij Ambo Anthos
Milan Vreeken is boekenadviseur bij IJburg Boeken, IJburglaan 561