Boek van Week 31
Afgelopen april verscheen een nieuwe Nederlandse vertaling van de Amerikaanse klassieker And Their Eyes were watching God dat al in 1937 verscheen. De auteur van deze prachtige klassieker is Zora Neale Hurston die vandaag de dag wordt gezien als een van de belangrijkste auteurs van de Afro-Amerikaanse literatuur in de twintigste eeuw.
En ze keken naar God vertelt het verhaal van Janie Crawford. Ze is het resultaat van een brute verkrachting. Ze wordt aan het begin van deze eeuw opgevoed door haar grootmoeder, die de slavernij aan den lijve heeft ondervonden. Ze houdt Janie voor dat geld en de bescherming van goede witte mensen het enige wapen tegen het noodlot zijn. Als Janie Crawford op haar zestiende betrapt wordt bij het zoenen van de nietsnut Johnny Taylor, huwelijkt haar oma haar uit aan een oude man met een flinke hoeveelheid land. Na twee ongelukkige huwelijken lijkt Janie bij haar derde man het geluk te vinden, maar ook dat is van korte duur. In het verhaal van Janie, haar echtgenoten en haar voormoeders laat Zora Neale Hurston zien hoe het recente slavernijverleden in de vroege twintigste eeuw nog doorwerkte in de relaties tussen man en vrouw en tussen Zwart en wit in de Zuidelijke Verenigde Staten.
Ondanks dat En ze keken naar God gezien wordt als een klassieker, werd het boek bij verschijning niet goed ontvangen. Zora Neale Hurston die deel uitmaakte van de Harlem Renaissance groep (een groep bestaande uit zwarte kunstenaars die in het begin van de twintigste eeuw hun werk publiceerde of tentoonstelden) zet zich in het verhaal af tegen de stereotypering van ‘de respectabele zwarte’, een typerend kenmerk voor de schrijvers van de Harlem Renaissance. Ook werd haar verweten niet correct Engels te schrijven. De dialogen die Zora Neale Hurston schrijft zijn geschreven in een Afro- Amerikaans streektaal zoals de mensen in die tijd onderling op het platteland met elkaar spraken. Ook het doorbreken van het traditionele rolpatroon tussen man en vrouw worden zowel door de zwarte als witte critici niet met gejuich ontvangen. Centraal in het boek staat een vrouw die erin slaagt haar eigen leven vorm te geven, zonder zich daarvoor nog te verontschuldigen.
Ondanks dat Zora Neale Hurston de bloeitijd van de Harlem Renaissance groep meemaakt en gezien werd als een van de belangrijkste Afro- Amerikaanse auteurs uit die tijd raakt zij in de jaren vijftig in de vergetelheid en sterft zij in 1960 aan een tragische dood in armoede. Pas naar haar dood wordt And Their Eyes were watching God opnieuw uitgegeven en krijgt het boek de aandacht die het verdient. Het groeit uit tot een klassieker en wordt in vele talen vertaald. En ze keken naar God is een prachtig en een aangrijpend verhaal van een dappere vrouw die haar tijd ver vooruit. Een verbazend wekkend actueel boek, ook als je bedenkt dat het boek meer dan vijfentachtig jaar gelden geschreven is.
_____
En ze keken naar God is geschreven door Zora Neale Hurston
Vertaald door Lieke Frese
Uitgegeven door De Geus
Lisa Fase is boekverkoper bij Java Bookshop, Javastraat 145