Boek van Week 4
Op het eerste gezicht lijkt Morgen en Morgen en Morgen een boek voor de liefhebber van (video)games. De vele games die aan bod komen worden vanuit het oogpunt van een liefhebber besproken. Van het bekende Pacman tot het fictieve EmilyBlaster, een game gebaseerd op de gedichten van Emily Dickenson (waarvan naar aanleiding van dit boek ook een echte versie gemaakt is), maar ook de role playing game Dungeons and Dragons. Ze komen zeker uitgebreid aan bod, maar zijn nooit te technisch of te diepgaand. Het is vooral een verhaal over uitzonderlijke vriendschap en wat ons kan verbinden.
In dit geval is het de liefde voor (video)games die verbindt, maar het zou de liefde voor welke hobby dan ook kunnen zijn. We komen bij elkaar door gedeelde interesse en als we elkaar eenmaal hebben gevonden, laten we niet zomaar los. Dit geldt ook voor Sam en Sadie, die elkaar ontmoeten in het ziekenhuis, waar Sam terecht komt na een ongeluk. Sindsdien praat hij niet meer. De twee blijken een perfecte match, ze hebben samen namelijk een passie; gamen. Sadie zorgt er voor dat Sam zijn spraak terugkrijgt en al snel blijkt dat deze twee personen in elkaars leven thuishoren. Hun passie leidt tot een geniale samenwerking. Ze ontwerpen de game Ichigo, wat een klassieke blockbuster wordt.
Het is een verhaal over communicatie. Hoe presenteer je je zelf? Hoe verhoud je je tot een ander? Hoe maak je contact? Het is geschreven als meeslepend maar pijnlijk (liefdes)verhaal, dat doet denken aan het geliefde Een Klein Leven van Hanya Yanagihara. Door het hele boek bestaat er een heftige spanning tussen de twee vrienden, die wordt versterkt door de tijdsprongen en niet-chronologische volgorde van vertellen. Sam en Sadie zijn wonderlijke personages die ondoorgrondelijke keuzes maken, waar voor je ze het liefst zou willen behoeden.
Het lijkt alsof ze in diverse werelden leven. In het echte leven blijkt communiceren moeilijk. Wat niet in het gezicht gezegd kan worden, wordt verwerkt in een game, want daar is alles mogelijk. In feite zijn de twee ‘game-partners’: aan elkaar gewaagd in de virtuele wereld. Sam en Sadie kennen elkaar zo goed dat ze elkaars’ games herkennen, snappen hoe ze de puzzels die daarin verwerkt zijn moeten oplossen. Door middel van hun games willen ze eigenlijk graag iets laten zien; wie zij zelf zijn en hoe ze begrepen kunnen worden.
Het is tevens een verhaal over onsterfelijkheid. Wanneer Sam en Sadie het moeilijk hebben, kunnen ze zich makkelijk verstoppen in de werelden die zij zelf creëren. Tegenslagen hoeven hier niet verwerkt te worden. Sterker nog: “What is a game? … It’s tomorrow, and tomorrow, and tomorrow. It’s a possibility of infinite rebirth, infinite redemption. The idea that if you keep playing, you could win. No loss is permanent, because nothing is permanent, ever”.
De benadering van games kan een weerspiegeling van het echte leven zijn. De vriendschap tussen Sadie en Sam is hecht, gecompliceerd en vol passie. Dit zorgt er uiteraard voor dat er fouten worden gemaakt, maar opgeven doen ze niet. Ze blijven proberen en verbeteren, ze geven niet op. Gabrielle Zevin heeft met Morgen en morgen en morgen een zeer creatief en hartstochtelijk verhaal neergezet waarin de vraag ‘wat is het echte leven?’ centraal staat. Het is er één die je kunt verslinden en nog lang zal blijven nagalmen.
_____
Morgen en morgen en morgen is geschreven door
Gabrielle Zevin
vertaald door Gerda Baardman
verschenen bij Nieuw Amsterdam
Milan Vreeken is boekenadviseur bij IJburg Boeken, IJburglaan 561
