Boek van Week 12
Peter Zantingh heeft een puntgave, fijngevoelige roman over de liefde geschreven. Want dat is het voor mij, een liefdesroman. Over hoe liefde kan klinken en voelen tussen mensen, liefde in combinatie met ouderschap, hoe een vonk kan overslaan, hoe de onderlinge verbondenheid zich in golven kan aandienen en wegstromen en weer aandienen. Hoe de grote vraag ‘wat is de toekomst van het nieuwe leven dat we op aarde willen zetten?’ de liefde ongewild onder druk kan zetten.
De cover laat het voorbijsnellende landschap zien door de ruiten van een trein, de Duitse ICE om precies te zijn. Wat neemt Robin, het ik-personage, allemaal waar als hij uit het raam kijkt?
Waarom zit hij eigenlijk in deze hogesnelheidslijn? Langzaamaan ontrolt zich het gelaagde verhaal van een jonge vader. In het nu, in de toekomst en in het verleden. Tussentijds.
Peter Zantingh verweeft op vernuftige wijze behoorlijk wat pittige thematiek, maar het voelt geen moment zwaar. Integendeel. Het tedere taalgebruik getuigt van grote empathie. Zonder moeite reisde ik met Robin mee, in de trein en in zijn gedachten en herinneringen. De trein als voortsnellend reflectief voertuig, samen met zoontje Mats (of toch niet)?
Robin is op weg naar Zuid-Duitsland en al treinend door een door overstromingen geteisterd landschap, laat hij zijn gedachten over de aanleiding van de reis vrijelijk stromen. De aanblik van het landschap door het treinraam, de ontmoetingen met andere reizigers in de coupé, het kinderlawaai dat door de gangen opspeelt, het lastig verstaanbare telefoongesprek met zijn vader. Allemaal elementen die de treinreis voeden en je deelgenoot maken van de ontwikkeling van een af en toe onzekere, toegewijde man die verlangend uitkijkt naar de ontmoeting met zijn vrouw.
Zo struin je samen met Robin door de belangrijke thema’s van vandaag. Klimaat, dementie, activisme, footprint, wel of geen kinderen. Niet opdringerig, maar juist zijdelings vervlochten met het verhaal. Verbondenheid met het leven van vandaag. Het nodigde mij uit tot een zelfonderzoek.
Ook sijpelen vraagstukken door die zich afspelen tussen de generaties. Zantingh geeft een respectvolle inkijk in het al decennia voortdurende activisme van Robin’s – inmiddels licht dementerende – vader. Zijn strijd voor het behoud van de Ameliswaard. Geen enkele blijk van cynisme bij Robin en dat sterkt het optimisme van zijn vader dat hij zijn levenslange strijd niet voor niets voert. Robin ziet het bewonderend aan en vergezelt zijn vader bij nieuwe demonstraties in het bos. Een verhaal in het verhaal over liefde en loyaliteit. Het raakte mij persoonlijk.
In deze zes uur en zesendertig minuten durende reis, uitmondend in het weerzien met zijn vrouw Tess, die zojuist haar nieuwe prentenboek heeft gepresenteerd in een boekhandel aldaar, laat Peter Zantingh ons reizen op twee sporen. Het is het prentenboek dat Robin heeft aangezet tot de onverwachte reis. Wat heeft het prentenboek prijsgegeven? Het blijft spannend tot de laatste punt.
“Hij zou er niet moeten zijn. Hij was er wel en we noemden hem Mats. We liepen naar het centrum en het was of alle muren in een andere tint geverfd waren, alle stoelen en tafels ergens anders gezet. Een complete stad, tien centimeter verplaatst. Bij de deur van een café stapte een man hoffelijk opzij, baby’s gaan voor, zei hij…”
Zo begint Peter Zantingh zijn ontroerende roman en geeft hij een voorzet voor het verhaal dat volgt. Wat heb ik van deze grootse, kleine roman genoten!
Voor mij een logische keuze van de jury van de Libris-literatuurprijs om ‘Tussentijds’ op te nemen op de shortlist van dit jaar. Voor de liefhebbers van een poëtisch en secuur gebruik van taal.
Peter Zantingh is auteur, muziekliefhebber en hij werkt voor de weekendkrant van het NRC.
_____
Tussentijds is geschreven door Peter Zantingh
verschenen bij Das Mag
Petra Hoogenboom is boekenadviseur bij IJburg Boeken, IJburglaan 561
