Met zijn drieën vormen ze het creatieve brein achter het Moving Arts Project, dat vooral bekend is van activiteiten op het Krugerplein in de Transvaalbuurt. Diane Elshout (Rotterdam, 1963) komt uit de danswereld, Noud Verhave (Den Haag, 1962) heeft een achtergrond als Fysiotherapeut en beelden kunstenaar en Janine Toussaint (Amsterdam, 1983) is in delft opgeleid in de Architectuur en Stedenbouw. Alle drie wonen ze al ruim veertig jaar in Amsterdam.

In Buurtmensen interviewt Fokko Kuik mensen die zich inzetten voor hun buurt in Oost. Anja van Mil maakte de foto’s.

Rond 2010 vonden ze elkaar in de ambitie om met verschillende artistieke vormen invulling te geven aan de behoefte van mensen om elkaar te ontmoeten in de openbare ruimte. Het Krugerplein is zo’n ontmoetingsruimte, waarin bewoners uit een diverse buurt als de Transvaalbuurt elkaar kunnen treffen. Wij doen dat meestal door verbazing en verwondering te wekken met iets opvallends, zoals een enorm groot ‘voetstuk’. Jaap Stam schreef daar onlangs over in Dwars door de buurt.

De thema’s die ze bij hun projecten gebruiken zijn altijd universeel: ‘waarheid’ of ‘afstand’ bijvoorbeeld; woorden waar iedereen zijn eigen betekenis aan kan geven, wat vervolgens vaak interessante gesprekken oplevert. ‘De Transvaalbuurt is in feite een wereld in het klein; de hele wereld speelt zich ook hier af’, lichten ze toe, ‘Dus al gauw gaat het in die gesprekken ook over Gaza of Oekraïne.’

Met vier mobiele energiebusjes (Karel, Karlos, Karima en Karlie)- je ziet ze vaak een of meer staan op het Krugerplein – kunnen ze ook in andere buurten in Amsterdam manifestaties en projecten organiseren en ondersteunen, want ze werken door de hele stad met het Krugerplein als basis. De langere projecten, bijvoorbeeld gericht op groepen jongeren in Nieuw-West of een theatergroep in Oost zijn meer structureel. Maar daarnaast zijn er ook vaak incidentele projecten met een doorlooptijd van enkele maanden tot twee jaar.

Veel van de projectideeën komen weer voort uit eerdere. Hoewel het drietal eindverantwoordelijk is voor alle projecten, worden ze eigenlijk altijd samen met een doelgroep (de buurt) ontwikkeld. ‘De ideeën komen uit de buurt en worden in samenspraak met vrijwilligers, of liever gezegd ‘meemakers’, uitgewerkt. ‘De werkwijze is in grote mate organisch en doordat de projecten altijd een mengvorm bevatten van verschillende kunstdisciplines kan iedereen zich er wel mee verbinden, is de ervaring. Doordat ze na al die jaren goede contacten in de buurt hebben opgebouwd is de ook de diversiteit in de buurtbetrokkenheid wel gegarandeerd.

‘Door onze grote aanwezigheid op het Krugerplein en het feit dat we daar een doorlopende evenementenvergunning hebben, maken mensen met ideeën ook regelmatig gebruik van onze organisatievaardigheden. Een leuk voorbeeld daarvan is het groepje jeu de boules-spelers, die zelf minder ervaring hebben met het organiseren van het toernooi: dat doen we dan samen met ze.’

De kosten van de activiteiten en de atelierruimte aan de Tugelaweg 85 worden deels gedekt met een bijdrage van het Amsterdamse Fonds voor de Kunst, waarvoor ze vorig jaar een nieuw vierjarenwerkplan moesten indienen. Gelukkig is die bijdrage net als de twee voorgaande keren ook weer toegekend. Alle andere projecten worden op projectbasis gefinancierd ‘en soms zijn ze zelf ook vrijwilliger bij andere initiatieven omdat ze het een sympathiek initiatief vinden.’

Dat ze nu al 15 jaar bestaan vinden ze wel bijzonder. Als je aan zoiets begint, kun je dat niet voorspellen. Toch hadden ze alle drie al vroeg in hun jeugd een vrij uitgesproken idee over hun toekomst. Diane wist al op haar zesde dat ze later danseres wilde worden en heeft aan die droom vele jaren overal op de wereld invulling gegeven. Noud wist ook al jong dat hij iets met kunst wilde doen. Tot 2001 deed hij er zijn andere werk naast, maar toen ging hij volledig voor de kunst. En Janine, die als kind de droom had om uitvinder te worden, kwam er in haar studie architectuur achter dat ze helemaal niet zo in gebouwen zelf geïnteresseerd was, maar veel meer in de mensen die er zouden gaan wonen. In de artist-impressions worden de mensjes vaak weggelaten, viel haar op, dus richtte ze zich vervolgens op het creëren van sociale bouwwerken.

Dat ze elkaar 15 jaar geleden vonden en nu al zo lang succesvol samenwerken danken ze aan een paar belangrijke voorwaarden. ‘Je moet nieuwsgierig zijn naar de wereld en naar elkaar. Je moet je verantwoordelijk kunnen en willen nemen. Je moet voor elkaar willen zorgen als dat nodig is en je moet niet bang zijn dat het ook wel eens schuurt.’

Financiële instabiliteit hoort bij dit soort projecten, daar zijn ze wel aan gewend. Gelukkig hebben ze als stichting een ondersteunend bestuur en genieten ze zelf veel artistieke vrijheid. Ooit werkten ze veel voor woningcorporaties totdat het niet meer mocht van de overheid. Nu is er weer onrust over hun zzp-status omdat ze als zzp’ers nu eigenlijk in dienst genomen moeten worden door hun eigen stichting. Lastig allemaal!

Het net gestarte 4 jarenplan biedt gelukkig een solide basis voor vele creatieve ideeën die ze hebben voor de komende jaren. De feestelijke bijeenkomst naar aanleiding van 15 jaar Moving Arts Project op het Krugerplein van zaterdag 17 mei jl. had niet voor niks als thema ‘15 jaar HEIMwee naar de toekomst’.

Als je net als ik ook benieuwd bent geworden naar hun vele activiteiten, loop dan eens langs bij Kaoutar bij Karima’s Caravan op het Krugerplein of kijk op www.movingartsproject.nl. Ideeën en vrijwilligers die zelf ideeën hebben of willen helpen zijn altijd welkom.

Speciale aandacht vraagt de drie voor de voorstelling G.G. over Galileo-Galilei op 14 juni a.s. in CC Amstel aan de overzijde van de Amstel.