Als je begin jaren 2000 op internet te vinden was, ken je haar wel: Merel Roze. In die tijd schreef zij een populaire weblog onder haar eigen naam. Al dat bloggen en een carrière als webredacteur heeft haar een kenner gemaakt op het gebied van online schrijven. Nu is er een boek: De Regels van Roze.
Mariska Meijer | Foto Björn Martens
Hoe schrijf je een pakkende online tekst, die bij de lezer aankomt? IJburgbewoner Merel Roze weet het. Zij begon in 2001 met één van de eerste weblogs van Nederland. Na jaren zelf veel geschreven te hebben werd ze contentspecialist, eindredacteur én: schrijftrainer. En Merel is op een missie: betere online teksten moeten er komen, waar lezers blij van worden. Haar pas verschenen boek De Regels van Roze gaat zwoegende, stuntelende of inspiratieloze schrijvers helpen.
Waarom heb je dit boek geschreven?
‘Ik geef veel schrijftrainingen voor de zakelijke markt; dat vind ik heel leuk om te doen. Maar het is jammer dat mijn cursisten vol inspiratie mijn training verlaten en ze na een tijdje toch vervallen in oud gedrag. Vaak kreeg ik de vraag naar een boek dat cursisten naar aanleiding van de cursus konden lezen. Dat boek ben ik zelf gaan schrijven. Ik weet wat werkt en wat niet werkt. Al mijn kennis over online schrijven staat in het boek. Ik heb mijn eigen core business om zeep geholpen, haha.’
Het is niet je eerste boek toch?
‘Klopt, ik heb twee romans geschreven en in 2009 heb ik ook al een boek over online schrijven uitgebracht, samen met iemand anders. Maar inmiddels is er zoveel veranderd. Ook was dat andere boek in opdracht. Dit boek heb ik zelfstandig geschreven en zelf uitgegeven. ’
Hoe is dat om iets in eigen beheer uit te geven?
‘Heel spannend, je moet er best wat in investeren, zonder te weten of je het terugverdient. Maar ik ben uiteindelijk heel erg blij met de keuze. Het ziet er helemaal uit hoe ik het wil, het is mooi, en tot het laatste moment heb ik er allerlei dingen aan kunnen veranderen. Het enige nadeel is dat ik nu zelf de pr moet doen, dat vind ik dan wel een lastig dingetje. Gelukkig heb ik superveel goeie reacties gekregen. Bijvoorbeeld van mensen die ik helemaal niet ken, die het de bijbel voor tekstschrijvers noemen.´ Grappend: ´Ik heb gewoon een bijbel geschreven!´
Waarom vinden mensen het lastig om te schrijven?
‘Iedereen leert schrijven op de lagere school. Dus we denken dat we kunnen schrijven. Maar schrijven is veel meer dan dat, het is echt een ambacht en een denkwijze. We leren ook aan dat moeilijk schrijven goed en professioneel is, met lange zinnen en ingewikkelde woorden. Ik denk: je moet taal gebruiken die meteen binnenkomt bij de lezer. Die de lezer meeneemt en waardoor de lezer snapt wat die moet weten. Uit allerlei onderzoeken blijkt dat we steeds slechter gaan lezen. En zeker online zijn we nog ongeduldiger en scannen we de tekst meer dan we lezen. Als je daar rekening mee houdt, kun je je boodschap goed overbrengen. Dus mijn hele boek is hopelijk zo makkelijk geschreven dat je meteen snapt wat er staat en wat je moet doen. Ik ‘praat’ ook heel erg tegen je in het boek. Het moest vooral geen saai leerboek worden, ik wilde ook dat het grappig was.’
Wat zijn de meest gemaakte fouten?
‘De allergrootste fout is dat mensen heel veel tekst produceren, maar dat je niet meteen snapt wat je aan het lezen bent, of waarom. En schrijven vanuit je eigen referentiekader is het slechtste uitgangspunt dat je kunt nemen. Dat staat ook in mijn boek: probeer eens te kijken naar het referentiekader van je lezer.” Met een lach: “Wat ik zeg in het eerste hoofdstuk is (wijst naar haar voorhoofd): ik heb hier een enorme frons. En dat komt omdat ik heel veel teksten heb moeten beoordelen. Mijn doel is dat dit boek mijn frons niet activeert, zodat ‘ie niet nog dieper wordt.’
Wat is jouw kijk op ChatGPT?
(ChatGPT is een programma dat door kunstmatige intelligentie bijvoorbeeld teksten kan produceren, red).
‘Ik vind ChatGPT een behulpzame stagiair. Zeker nu ik een training ChatGPT heb gevolgd, heb ik er meer lol in dan ik had gedacht. Het is ook wel heel spannend, want eigenlijk is ons beroep, net als veel andere creërende beroepen, door dit soort technologie best makkelijk te killen. Tegelijkertijd is het nu eenmaal de nieuwe werkelijkheid en kun je je er maar beter in verdiepen. Voor wat ik wil schrijven is ChatGPT gelukkig nog niet goed genoeg. Als mens moet je nog steeds het programma aansturen, maar daar word ik (of moet ik zeggen: wordt hij?) wel steeds beter in. Heel benieuwd hoe ik hier over een jaar over denk.’
