Dijkgraaf en waterschap

Na de verkiezingsuitslag voor Waterschap Amstel, Gooi en Vecht in maart zijn de dertig zetels in het Algemeen Bestuur als volgt verdeeld: PvdA zes, WN vier, VVD vier, PvdD vier, BBB drie, AWP twee, CDA één, CU één, De Groenen één. Plus de vier zogeheten geborgde zetels: twee voor de boeren en twee voor natuurterreinen.

Paul Paulusma | Foto Daan van Schijndel

Op 27 maart vond de afscheidsvergadering plaats van het oude Algemeen Bestuur van het Waterschap: 22 leden komen niet meer terug. De dijkgraaf had voor ieder vertrekkend lid een mooi afscheidswoord en de fractievoorzitters blikten nog even terug. Het waren zware bestuursjaren vanwege een stapeling van problemen: covid, organisatieverandering, moeilijkheden met digitalisering, inflatie, droge zomer, de oorlog van Rusland. Te veel om op te noemen. Hier en daar een zuur woord, maar alom tevredenheid over de oplossingen of de oplossingsrichting. Zorgen over de financiële toekomst waren er ook. Maar uiteindelijk waren er bloemen, gelach en een drankje.

Op 29 maart werd het nieuwe bestuur geïnstalleerd. Er was optimisme over samenwerking en verantwoordelijkheid dragen, men zei er zin in te hebben. Op woensdag 12 april presenteerde formateur Egbert de Vries zijn tussenrapportage voor de coalitie van een dagelijks bestuur. Inmiddels zijn de onderhandelingen in volle gang. Het Algemeen Bestuur mikt op een bespreking van de onderhandelingsresultaten in de vergadering van 22 juni aanstaande.

In alle bijeenkomsten treedt dijkgraaf mevrouw dr. Joyce Sylvester accuraat en vriendelijk op. We stellen haar enkele vragen.

Mevrouw Sylvester, u bent sinds 1 november de nieuwe dijkgraaf van het waterschap AGV. Wat trok u naar deze functie en hoe bevalt het u?

‘De functie van dijkgraaf is een bestuurlijke functie en daar heb ik ruime ervaring in. Bijvoorbeeld als burgemeester en als kamerlid. Wat bovendien leuk is, is dat het bij een waterschap gaat om de specifieke taak van waterbeheer. Het is concreet en bovendien oer-Hollands. Dat vind ik geweldig leuk. Verder ben ik in Amsterdam geboren, heb ik in Naarden gewoond en woon nu in Huizen. Ik ken het gebied van AGV dus goed. Een heel mooie functie dus, die me ook goed bevalt.

Er is genoeg te doen. Het waterschap bevindt zich in een transitie op het gebied van bedrijfsvoering, klimaatverandering, versterking van contact met burgers en wijze van uitvoering van kerntaken.’

Wat zijn uw kerntaken als dijkgraaf?

‘Als dijkgraaf ben ik voorzitter van het Algemeen Bestuur (dertig leden) en het Dagelijks Bestuur (vier) en verantwoordelijk voor de gehele informatiestroom en de besluitvoorbereiding die bij deze vergaderingen horen. Dat is al een hele klus. Verder ben ik crisisadviseur in drie AGV-regio’s en in de Veiligheidsregio’s Utrecht (VRU) en Amsterdam en Omstreken (VRA). Voorts heeft de dijkgraaf nog een eigen portefeuille, met onder andere communicatie, algemene en juridische zaken, stembureau, beroep en bezwaar.’

Het Waterschap was vlak voor de verkiezingen ook in het nieuws wegens een organisatieverandering en de financiële situatie. Kunt u daar iets over zeggen?

‘De uitvoering van taken doet AGV in de Waternet-organisatie. Daar zijn ICT-problemen ontstaan met het nieuwe systeem voor belastinginning. Begin dit jaar werd er bericht in de media dat we dit geld niet meer zouden kunnen innen vanwege verjaring. Dat klopt niet. De verjaringstermijn is niet één jaar, zoals verondersteld werd, maar drie jaar. Onze inwoners ontvangen zodoende hun aanslag later. Dat is vervelend voor hen. Daarom hebben we besloten de aanslag van 2023 pas op te leggen als die van 2022 is betaald. Dat zorgt de komende jaren nog voor een vertraging van de inkomsten van het waterschap, omdat de inwoners in termijnen betalen.

Zo deed zich ook een probleem voor met de digitalisering omdat de cybersecurity (beveiliging) niet goed op orde was. Enige tijd geleden kwam Waternet onder verscherpt toezicht van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT, toezichthouder, red.). Waternet heeft hard gewerkt aan verbeteringen. Nadat een verbeterplan goed vorderde en ILT concludeerde dat de cybersecurity op orde was, is het verscherpt toezicht opgeheven.

Over de bestuurlijke organisatie, de manier waarop AGV samenwerkt met de gemeente Amsterdam en andere gemeenten, is in januari een beslissing genomen. Deze komt erop neer dat de samenwerking versterkt zal worden. Hiervoor is de strategische samenwerkingsagenda vastgesteld. Belangrijke onderwerpen binnen deze agenda zijn een intensieve en brede samenwerking in wateropgaven, zoals droogte, hitte, extreme regenval, stijging van de zeespiegel. Tevens wil AGV zich als waterschap meer zichtbaar maken naar de inwoners.’

Waterschappen krijgen naast de klassieke taken (dijken, waterkwaliteit) ook steeds meer taken door de klimaatverandering. Kan AGV dat aan? Ook financieel?

‘Ja, we zien de nieuwe taken als een uitdaging! We zullen open moeten staan voor de maatschappelijke ontwikkelingen die zich aandienen. We zullen oog moeten hebben voor innovatie en men moet niet vergeten dat sommige investeringen zich terug kunnen verdienen. Kijk eens naar onze Waterzuivering Horstermeer waar we nu medicijnresten uit gaan filteren. Dat is winst voor de waterkwaliteit!

We moeten nu vooral veel ervaring opdoen met nieuwe werkwijzen en technieken. Ik spreek me nu liever niet uit of ik voor een Waterschap & Klimaatschap ben zoals sommigen propageren. We zitten in een overgangssituatie en moeten ook letten op de betaalbaarheid.

Het zou in een verdere toekomst wel een optie kunnen zijn, maar het moet uitkristalliseren.’

Wat wilt u met het Algemeen Bestuur van AGV de komende vier jaar zeker bereiken?

‘Ik wil graag dat we met ons allen goede ambassadeurs van het Waterschap zijn en de waarde van dit democratisch bestel uitdragen en uitbouwen. Waterbeheer is namelijk belangrijker dan ooit. Vandaag de dag dienen we ons ook te wapenen tegen de gevolgen van klimaatverandering: het stijgen van de zeespiegel, de verdroging, zware regenval, etcetera. Hiervoor is het belangrijk om ons laten inspireren in werkbezoeken met bewoners, boeren en bedrijven, maar ook dat we onze eigen kennis inbrengen en op hoofdlijnen kritisch blijven.’

Hoe kijkt u aan tegen het lage opkomstpercentage (46,36 % tegen 48,70 in 2019) bij de verkiezingen van het Waterschap AGV?

‘Het is in procenten iets minder ja, maar ik blijf positief. We hebben samen met gemeenten in ons gebied veel jongeren aangeschreven en dat heeft tot een goede opkomst onder hen geleid. Het stemt me hoopvol. We zullen ook met de jeugdbestuurders uit de gemeenten en met die van het waterschap in de toekomst nieuwe activiteiten ontwikkelen om vooral jongeren te bereiken. Het is een boost om AGV in de toekomst beter zichtbaar te maken.’