Het dertiende interview over een leesclub is met Jaap Kamerling in café Elsa’s op de Middenweg, lid van leesclub ‘Isherwood’. Helaas hebben twee andere leden afgezegd. Het verslag van het interview werd later aan voorzitter Herman gestuurd. Hij heeft Jaaps keuze van beste boeken aangevuld met de zijne.
De boekenclub | Lennie Haarsma | Foto Frank Schoevaart
Hoe is de leesclub ontstaan?
‘Onze leesclub Isherwood bestaat sinds april 1985 en ik ben zelf in 1998 lid geworden. De leesclub is onderdeel van de Zociëteit, die voor homomannen van 40+ gezellige, culturele en sportieve activiteiten organiseert. Zo is er ook een filmclub en een wandelclub. De naam van onze leesclub stamt uit de tijd dat Christopher Isherwood heel populair was om zijn onverbloemd uitkomen voor zijn homoseksualiteit. Ongeveer eens per zes weken wordt op zaterdagmiddag (om 15.30 uur) een boek besproken. In het begin zaten we bij restaurant St. George en later in de Engelbewaarder. Nu zitten we in de grote OBA bij het station’.
‘Soms wordt het gesprek over een boek persoonlijk en maakt het een en ander los’
Waarom lid van een gay leesclub?
Jaap: ‘Ik lees graag en altijd. Er zijn veel grote schrijvers die boeken schrijven met een homoseksueel thema of aspect. Ik lees niet alleen gay-boeken, want ik wil ook andere boeken lezen. Voor mij is de meerwaarde dat het verrijkend is omdat ieder er een andere kijk op heeft. Soms wordt het gesprek over een boek persoonlijk en maakt het een en ander los bij mensen. Dat kan bijvoorbeeld over iemands coming out gaan’.
Hoe komt de keuze voor het te lezen boek tot stand en hoe bespreken jullie het boek?
‘We houden recensies bij uit NRC en de Volkskrant . Iedereen kan een suggestie doen voor een boek; liefst wel een boek dat in de bibliotheek verkrijgbaar is. Soms ben ik zelf niet zo gelukkig met de keuze van een boek en dan kom ik die keer niet. We hebben een vaste voorzitter, die het gesprek leidt en van tevoren een korte samenvatting van het boek maakt.
De keuze van ‘Isherwood’
In het huis van de dichter – Jan Brokken
Vaslav – Arthur Japin
Kind van een vreemde – Alan Hollinghurst
Giovanni’s room – James Baldwin
De spiegelingen – Erwin Mortier
Gelukkige slaven – Tom Lanoye
Dagen Zonder End – Sebastian Barry
Geschiedenis van het geweld – Edouard Louis
Op aarde schitteren we even – Ocean Vuong
Lieg met mij – Philippe Besson
We hebben voor het bespreken geen regels; de groep is open en iedereen is welkom, ook als je het boek niet hebt gelezen. Eerst drinken we wat en dan geeft ieder in de eerste, vrij korte ronde zijn indruk. Dan houden we pauze en dan praten we over wat aan bod is geweest. Regelmatig komt in discussies het thema standsverschillen aan bod: intellectuele types die vallen op stoere binken, wat voor mij ook heel herkenbaar is’.
Kunnen jullie boeken noemen die jullie zijn bijgebleven?
Jaap: ’Nummer één is voor mij nog altijd Nader tot U van Gerard Reve met zijn prachtige ‘geestelijke liederen’. Tweede is het werk van de jonge Franse schrijver Edouard Louis. Zijn hartverscheurende verhalen over zijn opvoeding vol emotioneel geweld. Drie wordt dan het werk van Michael Cunningham. Zijn Uren over hoop en wanhoop van drie vrouwen aan de hand van het trieste leven van Virginia Woolf. Als vierde kies ik Boven is het stil van Gerbrand Bakker, die in de kale polders boven Amsterdam zijn oude vader verzorgt en verliefd raakt op de knecht. En tenslotte het mooie Terwijl Engeland slaapt van David Leavitt. Over liefde en klassenverschil. Een jongen van welgestelde ouders raakt verzeild op een communistische meeting en wordt verliefd op een arbeidersjongen. Toch trouwt hij een vrouw. Zijn minnaar voelt zich verraden en vecht zich dood in de Spaanse burgeroorlog.
Herman: ‘Ik vond het boek van Andre Aciman Call me by your name erg mooi. Ook zijn boek Vind me heb ik met veel plezier gelezen. Van John Boyne heb ik pas gelezen: Een ladder naar de hemel. Een boek dat me erg heel gegrepen heeft, was Een klein leven van Hanya Yanagihara. Dit boek gaat over vier vrienden in New York. Het is een dik boek, maar je leest het in ėėn adem uit. We hebben in de loop van de jaren zoveel boeken gelezen. Er is een schat aan boeken met een homoseksueel tintje geschreven.
Hebben jullie tips voor andere leesclubs?
‘Maak het niet te plichtmatig en houd het leuk en informeel. Het maakt niet uit als je een keer niet komt als het boek je niet aanstaat’.