Hij is meester in de rechten, werkte jarenlang als beleidsmedewerker bij verschillende gemeentes en vond uiteindelijk in 2011 zijn droombaan: fotograaf in Artis. Edwin Butter: ‘Er ging een nieuwe wereld voor me open.’

Trudy Admiraal | Foto Sasha Butter

Als kleine jongen genoot Edwin Butter (56) al van de wekelijkse televisieserie over plattelandsdierenarts James Herriot. ‘Ik wilde ook dierenarts worden en elke dag over modderige boerenerven lopen om de dieren beter te maken. Maar exacte vakken lagen me niet zo goed, het werd een rechtenstudie en daarna een opleiding in sociale dienstverlening.’

Na een kort uitstapje in de ICT werkte Butter bij verschillende gemeentes als beleidsmedewerker en consulent, van Heiloo en Bloemendaal tot Ouder-Amstel en Breukelen. Butter: ‘Lelystad was mijn laatste gemeente. Ze wilden graag dat medewerkers daar kwamen wonen en stopten met de reiskostenvergoeding. Maar ik wilde niet verhuizen, ik woon al 35 jaar in hetzelfde huis in de Pijp.’

Artis

Dat was ongeveer twaalf jaar geleden. Butter: ‘Door de bankencrisis destijds kondigden gemeentes een personeelsstop af. Het werd de tijd van ambtelijk fuseren; ambtenaren van verschillende gemeentes moesten met elkaar samenwerken op hun dossiers. Het zorgde voor veel ruzies, ik werd er letterlijk ziek van. Mijn vrouw Sasha zei op een bepaald moment: ga iets doen wat je leuk vindt. Fotograferen was altijd al een grote hobby en toen ik zag dat Artis een stagiair fotografie zocht, heb ik me aangemeld. Ik werd aangenomen door Ronald van Weeren, de vaste fotograaf van Artis. Hij is inmiddels al 70-plusser maar werkt er nog steeds. We doen sinds 2011 alles samen.’

Zijn eerste grote foto-opdracht bij Artis was de geboorte van olifantje Mumba. ‘Ronald was met vakantie en ik mocht de bevalling fotograferen. Vier jaar later stierf de kleine Mumba aan een dodelijk olifantenvirus. Ik was erbij toen de hele olifantengroep afscheid kwam nemen van het dode olifantje. Ja, dat was aangrijpend.’

De Nieuwe Ooster

Hij was ongeveer een jaar vrijwilliger bij de dierentuin toen een andere tuin op zijn pad kwam. ‘Via via hoorde ik dat De Nieuwe Ooster een ‘huisfotograaf’ zocht, en zo kwam ik terecht op een van de rustigste plekken van de stad. Het is een prachtig park waar je nog kunt dwalen. Als ik daar fotografeer, is het bijna meditatief, de bloeiende bomen, de indrukwekkende monumenten. Er is een arboretum van meer dan 3000 bomen, het landschapspark is ontworpen door Springer. Je gaat steeds meer opmerken. Ik houd veel van de stenen engel bij een familiegraf, ze is in alle jaargetijden mooi.’

Bij De Nieuwe Ooster maakt Butter foto’s  van speciale herdenkingen en activiteiten. Ook fotografeerde hij voor het jubileumboek ‘Mensenwerk op de begraafplaats’ toen De Nieuwe Ooster 125 jaar bestond. ‘Ik word ook door families ingehuurd om uitvaarten vast te leggen in een reportage.’

Workshops

Inmiddels kan Butter zijn brood verdienen met fotograferen. Hij vertelt: ‘Het fotograferen van dieren in de dierentuin doe ik nog steeds als vrijwilliger. Deze foto’s komen in het archief van Artis, maar ik deel ze ook via social media. Kunstenaars gebruiken ze regelmatig om er een schilderij of tekening van te maken, dat is natuurlijk eervol en erg leuk. Bij De Nieuwe Ooster werk ik als vrijwilliger, maar bij Artis krijg ik inmiddels ook betaalde opdrachten, bijvoorbeeld bij de opening van gerenoveerde gebouwen. En ik geef workshops dierenfotografie en begraafplaatsfotografie.’

Met een klein groepje amateurfotografen trekt Butter door de dierentuin of over de begraafplaats om zijn kennis over te dragen met tips & tricks. De vraag is enorm. ‘Mensen vinden het geweldig. De workshops zijn een aantal jaren geleden begonnen toen de fotozaak waar ik altijd mijn spullen koop met dat idee kwam. Inmiddels zijn ook Artis en De Nieuwe Ooster enthousiast, je kunt je inschrijven via hun websites. Voor individuele lessen of de workshop nachtelijk Amsterdam kun je naar mijn eigen website gaan.’

Beide workshops duren een dagdeel. Bij de workshop in Artis vertelt Butter over het gedrag van de dieren en de bijzondere gebouwen. ‘Wat nu bijvoorbeeld de kleedkamer is van de dierenverzorgers, was vroeger de bekende herberg Eik en Linde. Ik ben gek op historie, wat dat betreft is De Nieuwe Ooster echt spekkie naar mijn bekkie. We fotograferen natuurlijk geen individuele graven, het gaat meer over de verschillende rituelen die je herkent, de herdenkingsmonumenten uit de oorlog, de architectuur en het landschap.’

Moet je een digitale camera met telelens hebben om mee te kunnen doen? Butter: ‘Welnee, sommige deelnemers fotograferen met hun mobiele telefoon. Het gaat om observeren, je leert bewuster kijken.’

Bij de foto: Fotograaf Edwin Butter bij het grafmonument van Westerman, de eerste directeur van Artis die in 1890 werd begraven op De Nieuwe Ooster. Foto Sasha Butter.

Lees ook Workshop fotograferen op De Nieuwe Ooster door Edwin Butter