Langzamerhand komt het culturele leven weer op gang na twee jaar hele en halve coronalockdowns. Zo ook het muziekleven, repetities van bands en concerten. Redacteur Goos van der Sijde bezocht de ACCUfanfare uit Oost en blies een partijtje mee op sopraansaxofoon. En wat doet ACCU nog meer dan muziek maken?
Goos van der Sijde | Foto’s Stichting ACCU, Annelies Verhelst en Goos van der Sijde
Het is koud op maandagavond 7 maart, maar wel helder en droog. Ik fiets rond half 8 het donkere en rustige Marineterrein op en hoor in de verte wat tromgeroffel en trompetgeluid. Vlak achter de commandantswoning staan drie trompettisten, een tubaïst en een percussionist. Ze zijn aan het warmdraaien. Links van hen vijf saxofonisten, waarvan twee hun instrument net aan het uitpakken zijn. Ik groet Jos Zandvliet, die de muzikale leiding van de ACCUfanfare heeft en de grote trom bespeelt.
Ik pak mijn instrument en installeer me tussen de andere saxofonisten. Jos heeft per instrument de partijen op kleine papiertjes uitgetikt, zodat je die op een harpje (een klem aan je instrument) kunt bevestigen en zien welke noten je moet spelen. Jos heeft alle nummers gearrangeerd en vaak ook zelf geschreven. Het zijn leuke pakkende melodieën, de tuba en trom zijn de ritmische basis. Het is de filosofie van Jos dat iedereen moet kunnen meespelen, en de noten zijn inderdaad niet zo ingewikkeld: ‘Ik maak het zo, dat het lekker op de toeter ligt, met hooguit één kruisje of molletje.’
De ACCUfanfare is een vrolijk straatorkest met leden tussen de 15 en 75, dat een rol speelt in bijna alle andere ACCU-projecten. Ook speelt de fanfare bij buurtevenementen, bruiloften, begrafenissen, parades, demonstraties, op verjaardagen en partijen, op een boot of een plein, in een tent of een kerk: de ACCUfanfare voelt zich overal thuis!
Speel je een blaasinstrument of percussie en wil je meespelen? Neem contact op met fanfareleider Jos Zandvliet: 06 3304 2989 |
accufanfare.nl | www.facebook.com/ACCUfanfare
Op aanwijzing van Jos beginnen we met het eerste nummer. Leuke muziek, lekker in het gehoor liggend. Ik zie enkele voorbijgangers stil blijven staan, een beetje meewiegen met de muziek en als we twee nummers verder zijn krijgen we een klein applausje. Jos oefent het liefst buiten. Het weer moet wel heel slecht zijn, wil het een keer niet doorgaan. Hij vertelt me dat hij dik veertig muzikanten in zijn fanfare-app heeft; ACCU kan dus putten uit een rijk arsenaal aan muzikanten.
Atelier
Een paar dagen eerder bezocht ik het atelier van Stichting ACCU op Wittenburg, een van de Oostelijke Eilanden. Het is er heerlijk rommelig, met bordkartonnen figuren, banieren en rollen met liedteksten, foto’s van de ACCUfanfare in actie, muziekinstrumenten zoals tuba’s en trommels, en foto’s van het maken van mozaïekbeelden in verschillende buurten van Oost (daarover straks meer). En een doos met het opschrift ACCUBOORMACHINE. ‘Ach ja’, zegt Jos, ‘We worden wel eens gebeld, u bent toch van de accu’s, mijn auto wil niet starten,
heeft u voor mij een nieuwe accu. Nou starten we van alles op, maar volle accu’s, nee, die leveren we niet!’
Op mijn vraag of de coronaperiode nog invloed heeft gehad op het reilen en zeilen van de band, vertelt Jos dat ze meer optredens dan ooit verzorgden in buurten en bij verzorgingstehuizen zoals het Flevohuis. Aan de coronaregels viel altijd wel een mouw te passen: ‘Als we niet in een zaaltje konden spelen, zorgden we samen met de buurt of het dorp wel voor een boerenkar; dan zit je buiten, bereik je meer mensen en is er meteen veel meer mogelijk. Ook hebben we met de fanfare op een bootje door de grachten gevaren, en dat leverde ontzettend leuke en enthousiaste reacties op. Mensen staan dan te dansen op een brug, of blijven geïnteresseerd staan kijken en luisteren.’
Optredens
De ACCUfanfare speelt een vrolijke mix van balkan, klezmer en eigen composities. In de arrangementen spelen de bassen, trompetten en saxen ieder hun eigen swingende rol. ACCU speelt in grote en kleine bezetting, van twee tot wel dertig personen, onversterkt en mobiel. Jos: ‘Op die manier zijn we flexibel en kunnen dus spelen op allerlei locaties zonder al te veel voorbereiding. We spelen in parades en doen concerten; het klinkt in straten en op pleinen, in kerken en op campings, in het park en in het winkelcentrum. In de Indische Buurt namen we het initiatief voor het Super Sint Maarten Festival – jaarlijks op 11 november – en het Indische Buurt Festival waarbij we natuurlijk ook optraden, net als bij het 85-jarig bestaan van het mooie Flevopark. Binnenkort luisteren we de viering op van het 50-jarig bestaan van het Flevohuis. Maar ook op de Oostelijke Eilanden, in de Dapperbuurt en in de Watergraafsmeer zijn we actief.’
Kunstprojecten met de buurt
Maar ACCU doet meer. Jos Zandvliet legt uit dat Stichting ACCU allerlei kunstprojecten opzet. Jos: ‘Het is niet kunst voor, maar kunst mét de buurt. Neem het mozaïekbeeldenproject. Bewoners maken zelf hun ontwerp en helpen mee bij de totstandkoming van het beeld.’ In de Batjanstraat bijvoorbeeld, staan drie mozaïekbeelden gemaakt door mensen van HVO (Hulp Voor Onbehuisden, tehuis op de Zeeburgerdijk). Ook op de Oostelijke Eilanden staan mozaïeksculpturen waarbij actief met de buurt is samengewerkt.
ACCU staat voor ‘Art, Community & Culture’ en maakt cultuur en nieuwe buurttradities met een sociale dimensie. ACCU ziet het publieke domein als een contactzone van groepen die elkaar in de moderne stad niet vanzelfsprekend meer tegenkomen. Doelbewust zoekt ACCU buurten op om samen te werken met (organisaties voor) kwetsbare buurtbewoners zoals asielzoekers, daklozen, geestelijk en lichamelijk mindervaliden. De projecten van ACCU zijn een pleidooi voor een samenleving waarvan niemand wordt uitgesloten.
Contacct Jos Zandvliet 06 3304 2989 of Septimia Kuhlmann 06 3304 2980 | [email protected] | stichtingaccu.nl
Jos vindt muziek en beeldende kunst een perfecte combinatie: ‘Muziek maakt blij, het is iets plezierigs op een bepaald moment in de tijd. Je houdt er goede herinneringen aan over en mensen kijken alweer uit naar bijvoorbeeld de volgende Super Sint Maarten. Sculpturen blijven staan. Het zijn verbeeldingen in de ruimte, ze geven je, elke keer dat je er langs loopt, een goed gevoel. Het zijn blijvende getuigen van hoe het was om eraan te werken.’
Stichting ACCU is heel blij met de samenwerking met stadsdeel Oost. Jos: ‘Of het nou om de muziek gaat, of om andere culturele projecten, er is goed contact met mensen van Stadsdeel Oost over vergunningen en dergelijke. We hebben een maatschappelijke taak, en het stadsdeel begrijpt dat goed. We maken nu plannen voor projecten in andere wijken in Oost, zoals in Amsteldorp, in de Jeruzalembuurt en ook weer in de Indische Buurt. Ook zijn we actief in Noord.’
De partner van Jos, Septimia Kuhlman, vertelt dat er plannen zijn voor het maken van mozaïekplaquettes in de portieken van woningen aan het Ambonplein. Uiteraard voor, maar vooral ook door bewoners. Het is de bedoeling dat bewoners komen met ideeën voor de afbeeldingen en dat ze die zelf gaan uitwerken en maken met hulp van Stichting ACCU. Uiteraard zal het project te zijner tijd feestelijk worden afgesloten met een optreden van de ACCUfanfare!
