In Dwars 221 kon u lezen over twee proefstroken op sportpark Middenmeer, met bomen en planten die bestand zijn tegen langdurige droogte en nattigheid: klimaatbestendige beplanting. Tijd om de specialist in dit project, Peter van Aalst, aan de tand te voelen over de voortgang in de proefstroken.
Dick Feenstra
Van Aalst werkt samen met Urban Trees, een bedrijf dat zich de afgelopen twaalf jaar heeft gespecialiseerd in bomen en planten die het in ons veranderd klimaat goed blijven doen.
‘De tijd dat je elke winter kon schaatsen ligt zo’n halve eeuw achter ons’, zegt van Aalst. ‘Dat ons klimaat aan het veranderen is en meer subtropisch wordt, zie je aan de bomen in de stad. Driekwart daarvan is in zorgwekkende conditie. Lariks, fijnspar, vliegden en taxus hebben het zwaar. Zwarte elzen, waterwilgen en knotwilgen sterven af, terwijl die het in de noordelijke provincies van het land wel goed blijven doen. In februari raasde de storm Eunice over de stad. Die heeft honderdvijfendertig Amsterdamse iepen omver geblazen omdat hun wortelstelsel zich onvoldoende had ontwikkeld. Als je de grond bekijkt, waarin die bomen stonden, is die verdroogd en vind je er nauwelijks bodemorganismen in. En die zijn nodig want ze leveren de noodzakelijke voedingsstoffen voor de boom. We wonen op een oud moeras en eenmaal uitgedroogd veen neemt geen water meer op.’
Tweestrijd
Ook in de proefstroken op sportpark Middenmeer leven te weinig bodemorganismen en is er een structureel tekort aan mineralen als magnesium. Van Aalst: ‘Door organisch te bemesten hopen we daar verbetering in te brengen. Dat tekort aan mineralen is een landelijk probleem, zelfs op die mooie Hoge Veluwe. We zitten met de rekening van twee eeuwen roofbouw op onze aarde.’
‘We zitten met de rekening van twee eeuwen roofbouw op onze aarde’
In het denken over groen is een tweestrijd aan de gang. Het ene kamp wil de inheemse soorten kostte wat het kost in stand houden; het andere kamp zoekt naar die soorten die in een warmer klimaat met drogere en nattere periodes kunnen floreren. Dat geldt niet alleen voor de bomen die zijn geplant, maar ook voor de struiken en vaste planten. Dat vijfentachtig procent van de insectensoorten in ons land al is verdwenen, is reden dat nieuwe aanplant insecten, kevers en vlinders van voedsel moet voorzien of die beestjes een verblijfplek biedt. Dat zijn vooral mediterane gewassen. Van Aalst: ‘Om een paar voorbeelden te noemen: de sterk geurende Monarda, die de tuinliefhebber kent als bergamot en die eau-de-cologne bolletjes vormt, maar ook salvia, verbena (ijzerhard) en winterharde banaan. Maar geen palmen, die voegen aan de biodiversiteit niks toe, dat in tegenstelling tot bamboesoorten.’
Zintuigelijke waarneming
De verandering van het klimaat is ook de reden dat het plantseizoen verandert. De lentes zijn te droog, te nat of te warm aan het worden. Van Aalst: ‘Daarom planten we nu meer aan het eind van de zomer. Alles wat we doen is proefondervindelijk, maar met het doel om een groenpark te realiseren waarin gesport en gerecreëerd kan worden vol zintuigelijke waarneming met geur en kleur. Wat me altijd weer verbaasd op de parkeerterreinen en langs de sportvelden, is de enorme hoeveelheid zwerfafval die sporters en recreanten uit hun handen of uit de auto laten vallen. Als de mensen die het groen op het sportpark onderhouden die troep niet hoefden op te ruimen, zouden ze zoveel meer tijd kunnen steken in het verfraaien van sportpark Middenmeer.’
Het is nog te vroeg om conclusies te trekken uit de voortgang in de proefstroken met klimaat bestendige beplanting op sportpark Middenmeer. Peter van Aalst blijft zich met energie en steeds groter wordende kennis en ervaring inzetten om Amsterdam groener te maken. Wordt vervolgd…
