Hoog bezoek in het stadsdeelkantoor Oost vrijdagochtend! Stadsdeelbestuurder Rick Vermin verwelkomde leerlingen van de 5e Montessorischool die bezig zijn met het energieproject Mission Green en daarover een gelijknamige krant maakten. Tijdens een door de school verzorgd programma kregen de kinderen een mini-college in de raadzaal en bekeken ze het warmte-koudeopslagsysteem van het Stadsloket.
Lewis Daniels
De 5e Montessorischool in Watergraafsmeer werkt hard aan verduurzaming. Isabella Jansen en Pauline Westendorp van netwerkorganisatie 02025 gaven de leerlingen uit groep 6,7 en 8 bijna vijf maanden lang les in hoe ze hun school kunnen verduurzamen. 02025 streeft ernaar dat Amsterdam zo snel mogelijk is voorzien van schone energie. De leiding van de school én de leerlingen zetten het project dit en komend schooljaar voort.
Het mini-college in de raadszaal begint met de ludieke actie ‘helden op sloffen’. Alle leerlingen komen op sloffen of pantoffels naar de raadzaal om meer aandacht te vragen voor groene energie. Op deze symbolische manier en met een persbericht willen ze duidelijk maken dat je ‘klimaatdoelstellingen op je sloffen kunt halen’. Ook zijn pantoffels en sloffen een goeie, comfortabele manier om jezelf warm te houden zonder dat de verwarming hoger moet.
Afgelopen maand schreven de kinderen artikelen over de kennis die ze hebben opgedaan. Met gepaste trots overhandigen ze het eerste exemplaar van Mission Green aan Rick Vermin. Hun krant bericht over de voor- en nadelen van windmolenparken en het tegengaan van energieverlies door transport. Een windmoleneiland met een superstopcontact zou een oplossing kunnen zijn omdat zo veel minder energie verloren gaat. Om het mogelijk te maken dat windmolenparken in de Noordzee over 30 jaar 70 gigawatt vermogen leveren (drie keer zoveel als nu) moet er volgens een van de columnisten in Mission Green misschien een dam worden gebouwd die de Noordzee drooglegt.
Uit het interview met lector Martien Visser van de Hanzeschool Groningen blijkt dat het goed gaat met Nederland. In 2022 is 20 procent energie bespaard. Tot voor kort had ons land het meest aantal huishoudens met zonnepanelen per hoofd van de bevolking. Ondanks dat Australië nu aan kop staat, stelt de redactie van Mission Green tevreden vast dat ‘Nederland nog altijd wereldkampioen in Europa is’. De quiz in de krant wijst erop hoe je het best energie kunt besparen en de redactie heeft nog een tip: als je de verwarming een graad lager zet bespaar je zo’n 7 procent.
Architect André van Stigt bezocht de school om te vertellen over ‘de geheimen van Amsterdam’. Hij is gespecialiseerd in projecten met duurzame, nauwelijks zichtbare oplossingen voor monumentale panden in de stad, die de ‘geheimen’ van de stad verduurzamen. Vacuüm glas is de beste, weinig zichtbare raamisolatie. Daarom is het heel geschikt voor oude panden. Ook zonneboilers op het dak, een warmtepomp in de schoorsteen en de zolder in gebruik nemen zijn uitstekende energiebesparende maatregelen.
Rick Vermin is onder de indruk van hoeveel de kinderen weten over duurzame energie. ‘Aan de hand van hun vragen en antwoorden, merk ik dat ze zich bewust zijn van de milieu- en klimaatdoelen. Voor hen is groene energie al de norm. Het is belangrijk dat ze goed op de hoogte zijn, de jeugd is de toekomst en de volgende generatie die de aarde een stukje beter kan maken. Veel mensen die ouder zijn dan zij hebben hun kennis niet. Anders dan de leerlingen van de 5e Montessori kreeg ik vroeger geen lessen over duurzaamheid. Heel goed dat deze lessen er tegenwoordig wel zijn en dat 02025 en corporaties uit de buurt daaraan bijdragen. Zo leert oud van jong en komt alle kennis overal terecht.’
Alex Kan van Energie Transitie Oostpoort kijkt terug op een geslaagd project. ‘Wij zijn een van de eerste 350 groepen in Amsterdam die zich met energietransitie bezighouden. Energie Transitie Oostpoort staat op de 250e plek. We organiseren deze dag samen met 02025 en de school om te laten zien hoe de toekomst er wat ons betreft uit gaat zien.’
Steeds meer bedrijven en huishoudens overwegen om te schakelen naar een warmte-koudeopslagsysteem. Op Valentijnsdag zette Vermin de eerste stap voor de aanleg van een ondergrondse warmte-koudeopslag (WKO) bij het Koninklijk Instituut voor de Tropen (KIT). Dit systeem gaat straks het duurzaam gerenoveerde Tropen Hotel en het monumentale, door Pierre Cuypers ontworpen gebouw uit 1926 verwarmen.
Philip Holswilder is verantwoordelijk voor de installatie en het beheer van het warmte-koudeopslagsysteem in Oostpoort. Samen met zijn collega, kennis- & Innovatiemanager Gertjan de Roode, leidt hij de kinderen rond in het opslagsysteem van het Stadsloket. Met veel plezier leggen ze de kinderen uit hoe het warmte-koudeopslagsysteem in Oostpoort werkt. ‘Het bijzondere van dit gebied is dat behalve huizen ook bedrijven en instellingen op het WKO-systeem zijn aangesloten, maar op twee verschillende manieren worden voorzien van energie. De appartementen krijgen direct water met de gewenste warmte. Instellingen en bedrijven hebben een eigen warmtepomp. Dat zijn twee verschillende systemen, gangbaarder is dat alle panden op één pomp zijn aangesloten.’
Een warmte-koudeopslagsysteem bewaart ondergronds koude en warme energie in watervoerende lagen (aquifers) en kan gebouwen zowel verkoelen als verwarmen. ’s Zomers wordt koel grondwater direct gebruikt. Opgewarmd water blijft in de bodem bewaard tot de winter valt en is bruikbaar door het aan te sluiten op een warmtepomp. Op deze manier een pand verwarmen bespaart tot 50 procent energie, een huis met grondwater koelen zelfs tot 95 procent. Vooral gebieden met dikke zandpakketten met grove korrels zijn geschikt voor WKO-systemen omdat hier veel water bewaard kan worden. Het systeem heeft ook nadelen, zoals verspreiding van bodemverontreiniging en grondwaterverlaging.