Door de kou drie weken later dan bedoeld, op donderdag 15 mei, is er een nieuw carnivorenperk te zien in de Hortus Botanicus Amsterdam. Hiermee is de Hortus een attractie rijker: een gloednieuw perk voor de collectie vleesetende planten.
Anne-Mariken Raukema
Kortgeleden werd de klimatenkas van de Hortus vernieuwd en werd er een nieuwe plek gezocht voor het carnivorenperk. Die plek is gevonden tegen de warme zuidgevel van het Hugo de Vriesgebouw. Daar was eerder een Japans perk ingericht en daarvoor was het volgens Reinout Havinga, hoofd tuin en collectie, ‘een beetje vlees noch vis’.
Het perk is bewust op hoogte aangebrachtvan 60 cm, beetje dijbeenhoogte. Dit om de planten voor iedereen – kinderen en volwassenen – goed zichtbaar te maken. Maar ook om de mogelijkheid te creëren om onder het perk een regenwateropslag van 10.000 liter in te bouwen. Op de watertank ligt een laag vijverfolie en daarop een veenmoeras van 20 cm: zure, natte en voedselarme grond, voor een deel bestaande uit turf. Met een heus stromend beekje een uitgebreide en gedetailleerde collectie vleesetende planten.
Het carnivorenperk van de Hortus in Alkmaar diende een beetje als voorbeeld. Havinga: ‘Elke klassieke botanische tuin heeft een verzameling vleesetende planten.’ De veelal nieuwe planten zijn voornamelijk Noord-Amerikaanse carnivoren die in een ecologische context zijn aangeplant. Een paar soorten is inheems. Een enkele is bedreigd en zeer zeldzaam. Deze kregen ze van de Nederlandse carnivorenvereniging.
Ze bijten niet
Educatie is voor de Hortus heel belangrijk: er is een kinderprogramma en door het jaar heen ontvangen ze veel groepen schoolkinderen. Daartoe is een speciale kas ingericht. Nee, de vleesetende planten vormen geen gevaar voor achteloze kindervingertjes. ‘Ze bijten niet’, aldus Havinga. De planten vangen op verschillende manieren hun prooi: insecten. De ene soort doet dat met lichtval, de andere met plakkerige haartjes, weer een ander met water of ze sluiten hun bladeren bij aanraking. Wel wordt iedereen gevraagd niet de planten aan te raken. Na een keer of drie betasten is de plant z’n energie kwijt en sterft af. Afblijven dus!
Er staan niet alleen carnivoren in het perk: ook andere waterminnende moerasplanten, mossen, varens, heide, grassen, cranberryplanten en verschillende soorten bosbes. Er groeien onder andere bekerplanten, zonnedauw, vetblad, vliegenval, de spectaculaire cobralelie en blaasjeskruid. Deze laatste is evenwel door eenden opgegeten.
Sven Focke, collectiespecialist, vertelt aanstekelijk over ‘zijn moerasbak’. Hij richtte het nieuwe perk in en kan er uren over vertellen. Wie naar de Hortus gaat, doet er niet alleen goed aan om een bezoek te brengen aan deze nieuwe collectie, maar vraagt ook even naar Sven.
Check www.dehortus.nl
