Een willekeurige dag in de Javastraat. Fietsen is hier slalommen met doodsverachting geworden. Wandelaars moeten soms minuten wachten tot ze kunnen oversteken. Auto’s toeteren en ongeduldige automobilisten trekken scheurend op om snel nog ergens een parkeerplekje te bemachtigen. In relatief korte tijd is dubbel parkeren hier de norm geworden.
Joost van der Vaart | Foto Björn Martens
Leveranciers moeten niet zelden een paar blokjes omrijden voordat ze hun waren kunnen afleveren. En als ze dan ergens staan, dan lijkt het eindeloos te duren voordat ze weer vertrekken. Dit is het wilde westen in Oost: een straat die te vol is met voertuigen, die als verkeersonveilig geldt en waar massaal de hand wordt gelicht met de gewoonste regels voor openbare veiligheid.
De Javastraat in de Indische Buurt betaalt hiermee de prijs voor zijn sterk gestegen populariteit. Het is een jungle geworden waar je je een weg doorheen moet banen, niet zelden met gevaar voor lijf en leden. Vandaar waarschijnlijk de kop boven het recente persbericht van Stadsdeel Oost: Urban jungle in Javastraat wordt aangepakt. Een urban jungle is een jungle in de stad; een stukje oerwoud in Amsterdam waar het recht van de sterkste geldt. En dat is meestal een assertieve automobilist. De zwakkeren zijn de dupe en dan met name voetgangers, kinderen en ouderen. En de winkeliers natuurlijk, want verkeerschaos schaadt de nering, zo luidt een oude middenstandswijsheid.
Het is haast onvoorstelbaar dat het zover is gekomen. Nog maar een paar decennia geleden leek de Javastraat reddeloos verloren. Ook toen was het een jungle, niet van verkeer maar van drugs en criminaliteit. Je kunt het je nu niet meer voorstellen, maar heel wat winkelpanden waren destijds dichtgetimmerd en van bezoekers die elkaar de weg versperden wegens drukte en koopwoede was in de verste verte geen sprake. Het heeft veel geld en bestuurlijke moeite gekost om de Javastraat te reanimeren, toont journalist Maxime Smit overtuigend aan in een boek over deze bekendste winkelstraat van Oost. Met de herleving van de Javastraat bloeide ook de Indische Buurt weer op.
En nu dus dit – verkeerschaos door haast mateloze roem. Het stadsdeelbestuur is na alle klachten van bezoekers en omwonenden in actie gekomen. Het onderzocht de verkeerssituatie en vanaf deze maand (december) worden de eerste maatregelen genomen. Denk dan aan: beperking van laad- en lostijden voor leveranciers en strengere controle op het stilstaan van auto’s midden op straat en op dubbel- en foutparkeren. Volgend jaar evalueert het stadsdeelbestuur zijn nieuwe aanpak en als blijkt dat die onvoldoende werkt, dan ‘wordt er samen met de ondernemers en bewoners gekeken naar aanvullende maatregelen’, aldus het persbericht. Eenrichtingsverkeer zou zo’n maatregel kunnen zijn.
Als buurtgenoot en regelmatig bezoeker van de Javastraat kun je alleen maar zeggen: dat zal een keer tijd worden! Het klinkt goed, al die bestuurlijke aandacht en aangekondigde maatregelen, maar als sceptische Amsterdammer zeg je er meteen bij: benieuwd of er gehandhaafd wordt. Want de pijn zit altijd op handhaving en controle. Die moeten niet incidenteel gebeuren, maar regelmatig en gedurende lange tijd. En dat kost veel geld. Maar een weg terug is er nu niet meer. Consequente handhaving zal de Javastraat waarschijnlijk van zijn verkeersinfarct en de daarmee samenhangende wetteloosheid verlossen. Hier spreken we het stadsdeelbestuur graag nog eens op aan, mocht het onverhoopt mislopen.