In het Artis-Groote Museum is de tentoonstelling Onderstebodem te zien, over de ondergrondse wereld. Deze zit vol leven met een oneindig netwerk van wortels, schimmels en andere micro-organismen. Dat niet alleen, het wemelt er ook van de buizen, kabels. Leidingen en pilaren die Amsterdam dragen. Onze bodem is belangrijker dan we vaak denken.

 Anne-Mariken Raukema

Het Groote Museum werd in 1855, toen Amsterdam een sociaaleconomische hausse beleefde, geopend. Het museum was jaren gesloten voor publiek tot het in mei 2022 weer werd geopend. Het toont de afhankelijkheid van de mens ten opzichte van andere levende organismen.

Bij die opening, in de nasleep van corona, was er ook een groepje van de gemeente Amsterdam, leden van de Academische Werkplaats Bodem, Waternet en Naturalis. Daar is een samenwerking uit ontstaan, wat na vier themabijeenkomsten over schaal, diepte, tijd en interactie, uitmondde in de tentoonstelling Onderstebodem.

Veel educatie
In de bovenruimte, op de galerij, wordt ingegaan op vier vragen: Wat vertelt de Amsterdamse bodem ons?, Wat leeft er in die bodem?, Waarom is onze bodem belangrijk voor ons? en: Hoe zorgen we voor een gezonde bodem?

Het is duidelijk (en niet nieuw) dat een groot deel van de bezoekers leerlingen zijn. In Station bodem worden dagelijks workshops gegeven, en wordt de bezoeker uitgedaagd na te denken over wat de bodem behelst. Zo kan het spel Parlement van Ondergrondse zaken worden gespeeld, waarmee (jonge) bezoekers zich kunnen inleven in de verschillende gebruikers van de bodem.

Een poepende worm.

Deze tentoonstelling legt veel uit en is gericht op ervaringen, die ik al jaren eerder opdeed, maar voor veel kinderen ongetwijfeld nieuw zijn, en dus goed. Het is moeilijk een goede balans te vinden tussen (te) kinderlijk en (te) wetenschappelijk. Maar dat evenwicht is er.

Dat een gezonde bodem bijdraagt aan de biodiversiteit, klimaatadaptatie en een gezonde leefomgeving, is geen nieuws meer. Wormen zorgen voor minder plassen van regenwater of bomen die in een gezonde grond minder snel omwaaien.

Brief aan de raad
De voormalige stadsdichter Marjolijn van Heemstra schreef een aantal teksten bij de tentoonstelling, die worden getoond. Bij de opening las ze er een voor. Een brief van een worm aan de gemeenteraad van Amsterdam.

Het bodemvirus heeft mij (al een tijdje) te pakken. Nu u nog. Een bezoek aan deze tentoonstelling kan daar zeker aan bijdragen.

De tentoonstelling Onderstebodem kun je zien tot en met 7 september in het ARTIS Groote Museum.

Check www.artis.nl