Oud Nieuws | 3 oktober 1939 – Een der belangrijkste onderdeelen van de spoorwegwerken Amsterdam Oost, het nieuwe rangeerterrein in Watergraafsmeer, is thans voltooid, en gisteren is de dienst van het ene naar het nieuwe terrein overgebracht, d.w.z. voor wat betreft de richting West naar Oost; de richting Oost naar West blijft voorloopig in de Rietlanden. Laatstgenoemd rangeerterrein zal voor loco-Amsterdam en de haven blijven dienen.
Men meldt ons uit Amsterdam: Wij hebben Zondagmorgen, onder voorlichting van den leider der spoorwegwerken. ir F. D. M. Bardet, en van den hoofdinspecteur der Nederlandsche Spoorwegen, ir W. J. Berdenis van Berlekóm. een bezoek aan het vergroote rangeerterrein — het grootste van Nederland! — gebracht en aan het moderne seinhuis bij het ellenlange viaduct in de Kruislaan. Er komen in het geheel op het terrein zes seinhuizen, waarvan er vier reeds voltooid zijn. Het seinhuis dat wH bezochten heeft een dubbele bestemming, nL van seinhuis en van heuvelkantoor. Wat hiermee bedoeld wordt zal nader blijken.
Het oude emplacement hier ter plaatse was in 1901 door de H.IJ.S.M breed opgezet in verband met het feit dat er juist een kolencontract met Engeland was afgesloten. Toen in 1933/34 de Nederlandsche spoorwegen met den aanleg van het nieuwe thans voltooide rangeerterrein begonnen, was er een emplacement van 12 sporen. Daarnaast lag een groote zandvlakte tot ongeveer de helft van wat nu met sporen belegd is. In aansluiting daaraan en ter uitbreiding daarvan is toen nog ongeveer een milioen m3 zand gestort. Het geheel kreeg in de wandeling den naam van: de duinen van Amsterdam. Op die zandophooging is daarna het emplacement gekomen, waaraan 1½ jaar gebouwd is.
Het rangeerterrein is nu ook via het gedeelte ringbaan tusschen Diemen en Duivendrecht aangesloten op den hoofdspoorweg in de richting Utrecht. De goederenbaan uit Utrecht gaat hoog over de lijn van Hilversum heen. Bij de golflinks blijft er nog zoo lang een kruising met de lage baan uit Utrecht, maar over veertien dagen zal ook daar de hooge baan in dienst worden gesteld en dan dus over de ringbaan heen gaan.
In de wijze waarop de goederentreinen op het rangeerterrein worden opgesteld, is een groote verandering gekomen. Tot dusver werden die treinen door een locomotief gesleept. Nu is op de plaats waar ze aankomen een hooge heuvel gemaakt De rangeerlocomotief gaat achter den trein die inmiddels is losgekoppeld in de eenheden met verschillende bestemming en de locomotief drukt de wagens den heuvel op. Aan den anderen kant daarvan gekomen rollen ze vanzelf naar beneden en naar het spoor waarvoor ze bestemd zijn, omdat het personeel in het hooge seinhuis inmiddels gezorgd heeft dat de wissels in den vereischten stand liggen.
Dit geschiedt door middel van het moderne wisseltableau, waarop het geheele spoorwegplan, het gansche rangeerterrein ls afgeteekend. Zooals men weet is het rangeeren alleen een nachtbedrijf. Van ’s avonds 7 tot ’s morgens 5 uur is er leven en beweging op het in totaal 2 km lange emplacement in de Watergraafsmeer, dat thans dus zulk een geweldige uitbreiding heeft ondergaan.
Bron Het Vaderland
Van het rangeerterrein naar emplacement
In 1904 werd al een klein emplacement met twaalf sporen en een zanddepot aangelegd. In 1939 werd dit emplacement met twaalf sporen in het kader van de Spoorwegwerken Oost sterk uitgebreid tot een groot rangeerterrein, compleet met twee rangeerheuvels. In 1952 werd het terrein gemoderniseerd met een hoge rangeerheuvel, die uitliep op 35 verdeelsporen.
Tussen 1939 en 1990 werd vanuit de Watergraafsmeer een groot deel van het goederenverkeer in Noord-Holland verzorgd. Door afname van het goederenverkeer per spoor en reorganisaties in het spoorwegbedrijf is het rangeerterrein in 1990 voor goederenverkeer gesloten. Het gebruik van de rangeerheuvel stopte in 1984.
Vervolgens is het emplacement verbouwd voor gebruik als opstelterrein en onderhoudslocatie voor reizigerstreinen. In 1994 kwam het hiervoor in gebruik ter vervanging van het opstelterrein Dijksgracht. Met name de internationale treinen die in Amsterdam vertrekken en aankomen hebben hier hun uitvalsbasis. Dit betreft onder andere de Intercity direct, ICE, Thalys en Eurostar.
Sinds 1954 is er een onderhoudswerkplaats voor diesellocs. Deze is vervangen door een werkplaats van NedTrain, dat in november 2007 een nieuw onderhoudsbedrijf heeft geopend.
Bron Wikipedia
