Oudste school van Oost vernieuwt weer

Yuverta aan het Archimedesplantsoen heeft een geschiedenis die teruggaat tot 1867. De school heeft heel wat veranderingen meegemaakt. In de naam, de lessen en de leerlingen. En nu is daar de grote nieuwbouw.

Anneke Hesp

Een paar klompen, zes borstrokken en twaalf zakdoeken. Dat waren een paar spullen die de jongens in de negentiende eeuw mee moesten nemen als ze gingen wonen en leren in het deftige gebouw Frankendael aan de Middenweg. Nogal wat leerlingen kwamen van ver: Steenwijk, België en Indië bijvoorbeeld. Maar de beroemdste leerling bleef thuis in Amsterdam wonen. Dat was Leonard Springer, die bijvoorbeeld het Oosterpark ontwierp en de Nieuwe Oosterbegraafplaats. Momenteel is de beroemdste leerling Denilso Baag, Nederlands kampioen kickboksen die in de derde klas zit, en werd ontdekt door schoolcoach Ricardo.

Zelfbeeld
Yuverta vmbo en pro Amsterdam-Oost telt rond de 280 leerlingen. Er zijn 50 juffen en meesters die uiteenlopende taken hebben van administratie en docent tot schoolcoach en onderwijsbegeleider.

Juf Ilonka is onderwijsbegeleider en heeft brede praktijkervaring; ze werkte jaren in de horeca en op een camping waar bleek dat ze een talent had om met jongeren om te gaan. Ze geeft EHBO, hairstyling en andere vakken en begrijpt de kinderen goed. ‘Zelf had ik dyslexie en dyscalculie (moeite met lezen en rekenen). Dus als ze hier binnenkomen met een laag zelfbeeld, herken ik dat gevoel. Mooi toch als we dat weten te doorbreken?’

Dat gebeurt met opdrachten waarbij ze succes kunnen ervaren. De schoolwinkel speelde daar altijd een goede rol in. ‘Denk eens mee? Hoe zullen we het neerzetten? Welke bloemen zullen we gebruiken? Wil je de etalage anders inrichten? Leuk, doe maar.’ En als ze ergens tegen opkijken? Ilonka lacht. ‘Mijn oma zei – kan niet ligt op het kerkhof, wil niet ligt er naast. Aan die raad heb ik zelf veel gehad.’

Net als veel collega’s kijkt ze uit naar de dag dat de verbouwing helemaal klaar is volgend jaar. Ze willen veel meer samenwerken met de buurt; een plantjesmarkt, de winkel weer open, koffieochtenden, workshops. Heel goed ook voor de leerlingen die in het tweede jaar al beginnen met een stage binnen school om echt te oefenen met ‘klanten’.

Buren
De zoon van buurman Chris (88) van het Archimedesplantsoen heeft ook op deze school gezeten. ‘Ik ga er wel eens gewoon een bakkie koffie halen als ik zin heb in een kwebbeltje. Ik was buschauffeur, maar mijn zoon is chef van de buschauffeurs geworden. Als de jongens eens kattenkwaad willen uithalen dan ga ik niet naar de politie, maar naar Ricardo, de schoolcoach. Veel leerlingen komen uit Zuidoost en elke dag staat hij buiten als de leerlingen naar de bushalte lopen en hij leert ze rekening te houden met anderen.

Pip Duin, de beheerder van kinderboerderij De Werf, is ook blij met de school. ‘Hier komen ze leren over dierverzorging; stallen schoonmaken, konijnenhokken bijhouden, zorgen dat de bakken met voer, water en hooi gevuld zijn.’ Ook het praktijkexamen in deze richting wordt hier afgelegd.

Buurjongen Rafaël wilde hier als leerling iets met dieren gaan doen. Maar hij kwam erachter dat iets met mensen hem meer lag en hij is nu met hart en ziel meester op zijn eigen oude school. ‘We zijn anders dan andere scholen: omdat we een kleine school zijn, kent iedereen elkaar. Dat is heel fijn.’ Yvonne, werkzaam op de administratie, vertelt over de vmbo-kansklas: ‘Sommige leerlingen met een advies voor praktijkonderwijs kunnen in vijf jaar tijd een vmbo-diploma krijgen.’

Boom niet eng
Jacolien is als docent ‘groen’ essentieel om de school te onderscheiden van een gewone vmbo of praktijkschool. In heel Nederland biedt Yuverta blauw-groene opleidingen aan waar aandacht gegeven wordt aan thema’s zoals natuur, milieu en welzijn voor mens en dier. Hier komen ook kinderen, vaak uit Zuidoost, met ambities op heel andere vlakken. En dat kan prima maar groene lessen staan wel op het rooster. Dit jaar improviseert ze veel. Ze neemt ze mee naar Anna’s Tuin en Ruigte of levert plantjes en bloemstukken voor in restaurant De Oerknal op het Sciencepark. ‘De kinderen hebben kleine moestuintjes zelf aangelegd. Vaak vinden ze groen eng, zitten liever niet met hun handen in de aarde. Maar ik heb geduld. We stekken kamerplantjes, zaaien en kijken wat er uit komt. Uiteindelijk zijn er kinderen die gevoel voor de natuur krijgen. Ik ben blij als ze ontdekken dat een boom niet eng is of dat een lieveheersbeestje nuttig kan zijn.’

Meld het
De persoonlijke benadering is heel belangrijk. Receptioniste Jo Spencer kent elke leerling. Om half acht zet ze de ovens aan. De leerlingen kunnen in de ochtend gratis een ontbijtje krijgen en de hele dag ligt er fruit klaar voor wie dat wil. Het is spitsuur tussen acht en negen uur om iedereen te begroeten of te horen waarom je niet naar school kunt komen. Ze feliciteert je wanneer je jarig bent en wie jarig is mag bij haar een kadootje uit komen zoeken.

De oude school is 70 jaar oud, met enkel glas, moeilijk te verwarmen en afgeleefd. De nieuwbouw gebeurt terwijl de school in vol bedrijf is. Momenteel verrijzen er een sporthal en een hoofdgebouw. Als die functioneren, wordt de oude school binnenin afgebroken. Dan komt er nog een gebouw voor de praktijklessen bij en een mooi groen schoolplein annex speelveld. De nieuwbouw zorgt natuurlijk voor overlast. Receptioniste Jo: ‘Onze leerlingen hebben geflyerd om buren te vragen contact te houden met ons. Er is een BouwApp ingesteld waardoor er open communicatie heen en weer is. Meldt iemand wat, dan pakken we het meteen aan.’