Als je op de IJburglaan fiets of rijdt, zal je op de hoek met de Zuiderzeeweg een opvallend kunstwerk tegenkomen. Het Palenhuis je niet snel ontgaan. Het kunstwerk is maar liefst 20 meter hoog en is een ode aan de gebiedsontwikkeling van de Sluisbuurt waar de komende jaren maximaal 5.640 woningen worden opgeleverd. In de nieuwe wijk komen woningen in verschillende huur- en koopsegmenten. Wonen, werken en verblijven staat centraal in dit voormalige industriegebied.
‘Het Palenhuis is een verwijzing naar de heipaal die zo belangrijk is voor veel bestaande en nieuwe bouwwerken in Amsterdam, maar ook in de rest van Nederland’, zegt stadsdeelbestuurder Ivar Nanuel. ‘Het is een goedlopend exportproduct en je zou de heipaal bijna als cultureel erfgoed kunnen bestempelen. Persoonlijk staat dit kunstwerk voor mij symbool voor goed nieuws; er komen nieuwe woonplekken bij in Amsterdam en daar staan we om te springen.’
Palenhuis tijdelijk landmark van Sluisbuurt
Amsterdammers konden kiezen uit vijf ontwerpen voor kunstwerken voor deze plek in de Sluisbuurt. Het Palenhuis van Piet van Wijk kreeg de meeste stemmen. Je zou niet zeggen dat een huis op palen iets typisch Nederlands is. Toch is het zo en het zorgt ervoor dat we droge voeten in onze woning houden. Het eerst ‘heien’ dan bouwen is in Nederland vanzelfsprekend, maar voor buitenlanders is het heel onvoorstelbaar en fascinerend dat onder bijna elk huis, kerk of brug een fundament van palen te vinden is. Van oudsher waren de palen van hout afkomstig uit Duitsland of Scandinavië. Vanaf de twintigste eeuw werden de palen veelal prefab van beton gemaakt. Tegenwoordig zijn er veel verschillende soorten heipalen die nog veiliger, efficiënter en dieper de grond in kunnen.
Piet van Wijk heeft het Palenhuis ontworpen. ‘Het Palenhuis toont een Amsterdams huis inclusief funderingspalen’, legt hij uit. ‘Deze zijn onmisbaar voor wie in de ons omringende drassige veengrond wil bouwen. Alleen al in Amsterdam dragen miljoenen, veelal houten palen, de stad. Het beeld toont een realistische weergave, als ware dit exemplaar door de aarde in zijn geheel terug omhooggeduwd.’ Piet van Wijk werkte samen met Tata Steel om zijn kunstwerk, ontworpen in weathering steel, te kunnen realiseren.
Het Palenhuis moet niet alleen een beeldbepalend kenmerk worden, maar ook een ontmoetingsplek voor de buurt. Daarnaast geeft het alvast kleur aan het gebied terwijl het nog in de steigers staat. Straks wordt de Sluisbuurt een duurzame, groene wijk met veel hoog- en maar ook laagbouwwoningen. De centrale plekken in de wijk, het Entreegebied, het Waterplein en Sluispark dragen in de toekomst bij een nieuwe stedelijke wijk.
De verwachting is dat de eerste bewoners en ondernemers zich in 2024 in de Sluisbuurt vestigen. De ontwikkeling van deze nieuwe wijk zal in fasen gaan en moet binnen tien tot vijftien jaar klaar zijn.
