In de vroege ochtend is in Artis een zwarte kuifmakaak geboren. Vijf jaar geleden werd voor het laatst een kuifmakaak geboren in Artis. Enkele uren na de bevalling was moeder al buiten te zien met het jong. Omdat het jong zich stevig vasthoudt aan de moeder, hebben de verzorgers nog niet kunnen zien of het om een mannetje of vrouwtje gaat.
Het jong heeft nu nog een lichtroze gezicht dat in de loop van de tijd steeds donkerder zal worden. Er leven nu vijf zwarte kuifmakaken in Artis; de moeder en haar jong, twee andere vrouwen en een man. Vooral de andere vrouwen in de groep voelen zich sterk aangetrokken tot het jong en komen regelmatig bij de moeder kijken.
Zwarte kuifmakaken zijn helemaal zwart en hebben een heel korte staart. Hun naam hebben ze te danken aan de zwarte kuif boven op hun kop. Door zijn doorgroefde gelaat, lijkt de zwarte kuifmakaak wel op een baviaan. Het opvallende rode achterwerk van het vrouwtje zwelt in haar vruchtbare periode op; onweerstaanbaar voor de makakenmannen. Een paring begint vaak met wederzijds vlooien. De makaken paren meerdere keren achterelkaar. Ook homoseksueel gedrag tussen mannetjes is gezien. Allemaal aanwijzingen dat seksueel gedrag ook bij deze primaten niet alleen om voortplanting draait, maar ook een sociale rol speelt. Na een dracht van zo’n vijf tot zes maanden werpt het vrouwtje één jong.
Op het Indonesische eiland Sulawesi komen zeven verschillende makaken voor
Op het Indonesische eiland Sulawesi komen zeven verschillende makaken voor; zes soorten, waarvan een soort met twee ondersoorten. Ongeveer een miljoen jaar geleden liepen sommige laaggelegen delen van het eiland door de sterke zeespiegelstijging onder water. Daardoor ontstonden er kleine eilandjes. Op elk eilandje evolueerde de makaak tot een andere soort of vorm. Door verschuivingen van de aardkorst is het land vervolgens omhoog geduwd en is er weer een eiland gevormd, waar nu de verschillende soorten makaken naast elkaar leven. De zwarte kuifmakaak komt alleen in het noordoostelijke deel van Sulawesi voor.
Zwarte kuifmakaken worden ernstig bedreigd. De populatie is de afgelopen 40 jaar met meer dan 80 procent afgenomen, voornamelijk door het verlies van leefgebied en menselijke jacht op de soort. Op het eiland Sulawesi leven nog ongeveer 4.000 tot 6.000 individuen in het wild, plus een geïntroduceerde populatie op de Batjaneilanden van ongeveer 100.000 kuifmakaken. De populatie in dierentuinen wordt gecoördineerd door een Europees fokprogramma. Net als bij veel andere diersoorten is de zwarte kuifmakaak opgenomen in een European Endangered Species Programma (EEP). Een coördinator bekijkt welke dieren uitgewisseld moeten worden, zodat de genetische basis van de populatie gevarieerd blijft. Ook de groep in Artis maakt onderdeel uit van dit programma.
