Als Roeivereniging De Hoop, aan de Amstel gelegen aan de Weesperzijde een keer open dag houdt, moet je beslist naar binnen gaan. Het feest begint al op de begane grond van het clubhuis, in een grote ruimte waar een paar honderd ranke roeiboten, uit verschillende tijdvakken en gemaakt van verschillende materialen, in rekken liggen te wachten tot ze weer het water op mogen. Boven is er een ontmoetingsruimte met horeca, en een terras met een schitterend uitzicht over de Amstel.

Johanna Kroon

In het hele pand hangen prachtige oude foto’s en prenten want ja, De Hoop is al in 1848 opgericht, het jaar dat koning Willem II op de troon zat. Loop, nu je er toch bent, meteen even langs de prijzenkast, en bezie de enorme verzameling bekers, medailles en vaantjes. Bij De Hoop hebben ze zo te zien nooit iets weggegooid. Alsof ze op de dag van hun oprichting al wisten dat ze heel oud zouden worden…

En dit jaar is die oprichting 175 jaar geleden, daarom zijn er dit jaar allerlei feestelijkheden. Reden genoeg om af te spreken met voorzitter Alex Vermeulen en commissaris Monique van Schendelen.

Het eerste dat oost-online wil weten is hoe het mogelijk is dat De Hoop de 175 jaar heeft gehaald. Volgens de voorzitter is een belangrijke factor dat het een vereniging is, geen privaat bedrijf waar bij elke generatiewissel gedoe ontstaat over de opvolging. De Hoop is niet te koop, zolang er genoeg leden zijn, gaat alles gewoon door. Een ander pluspunt van een vereniging is dat de zaak gerund wordt door vrijwilligers, en natuurlijk zijn dat mensen die houden van roeien en de vereniging graag in stand willen houden.

De eerste vestigingsplaats van De Hoop bij de Hoge Sluis tegenover het huidige Amstel Hotel.

De Hoop is opgericht toen zes Amsterdamse vrienden een stukje gingen roeien en zin hadden om dat vaker te doen. Dat was in 1848. Als je op Wikipedia het jaartal 1848 intikt dan krijg je meteen een verwijzing naar het lemma ‘Revolutiejaar 1848’ waar je zult zien dat het in Frankrijk, Zweden, Duitse en Habsburgse landen, België, Zwitserland en Italië buitengewoon onrustig was: monarchen werden afgezet, er waren afscheuringen en fusiebewegingen en natuurlijk ook de nodige veldslagen. In Nederland was het rustig: Thorbecke schreef de grondwet die anno 2023 nog steeds van kracht is en die door koning Willem II morrend werd geaccepteerd, en in Amsterdam werd dus een roeivereniging opgericht.

Roeien als sport was toen een nieuw verschijnsel. Als er in Nederland geroeid werd dan was dat vooral door boeren die hun groenten of vee naar de markt brachten. Voorzitter Alex Vermeulen vermoedt dat de oprichters van De Hoop zich hadden laten inspireren door de studenten van Oxford en Cambridge die er bekend om stonden dat ze roeiwedstrijden hielden.

In september 1943 werd Amsterdam door de Duitse bezetting tot Sperrgebiet verklaard. Plezierroeien werd verboden, maar trainingen voor wedstrijden, oefenen voor vaardigheidsproeven en instructie mochten doorgaan. Eind november besloot de bezetter het grote gebied waar de bijzondere maatregelen voor de kustverdediging van kracht waren, uit te breiden met alle bebouwing langs de Amstel tot aan de Omval. Dat hield in dat alle aan de Amstel gelegen verenigingsgebouwen van de roeiverenigingen moesten worden afgebroken en dat dus de boten en alle andere alle spullen in veiligheid moesten worden gebracht. Tijdens de laatste vergadering van De Hoop, vlak voordat het verenigingsgebouw tegen de vlakte zou gaan, heeft het toenmalige bestuur de Palmbeker ingesteld, een cup van palmhout, waar overigens nog steeds om geroeid wordt. Waarom palmhout? Omdat palmhout buigt, maar niet breekt.

Roeien is lang een elitesport geweest, en eigenlijk is het elitaire er nog steeds niet helemaal af. Dit tot verdriet van het bestuur, dat juist heel graag meer mensen uit de buurt naar de vereniging wil halen.

Maar ze merken, tot hun verbazing, dat veel mensen zich liever binden aan een sportschool waarvan het lidmaatschap vaak duurder is dan dat van De Hoop. Maar daar kunnen ze individueel komen sporten en zitten ze nergens aan vast. Ze kunnen zich ook aanmelden bij een relatief goedkopere club waar je met een groep gaat sporten, vrienden maken en geacht worden een beetje mee te helpen: boeien uitzetten bij roeiwedstrijden, dat soort dingen.

De Hoop is een gastvrije vereniging: iedereen die aanbelt, mag komen kijken. Bij de intocht van Sinterklaas staan de buurkinderen op het terras van De Hoop vol verwachting uit te kijken naar de stoomboot. En als Sinterklaas op 5 december de school tegenover De Hoop komt bezoeken dan meert de stoomboot aan aan de steiger van De Hoop waar de kinderen de Sint met Sinterklaasliederen toezingen.

De Hoop zou ook heel graag leden werven onder mensen die niet in Nederland geboren zijn of waarvan de ouders niet hier geboren zijn. Expats weten De Hoop wel te vinden, maar die zijn vaak met een paar jaar weer weg. Maar Amsterdammers van wie de roots in warme landen liggen, lijken weinig affiniteit te hebben met sporten op het water.

De Hoop organiseert af en toe een buurtdag waarbij buren worden uitgenodigd voor een roeiclinic. Ook is er bij De Hoop iedere eerste zondag van de maand om 12.00 uur een voorlichtingsbijeenkomst voor mensen die overwegen lid te worden. Op karzvdehoop.nl kun je daar alles over lezen, kijk bij ‘Informatie voor nieuwe leden.’

Je vindt De Hoop aan de Weesperzijde 1046a.