‘Het is voor bijzonder vervelend dat de financiële administratie van het Waterschap niet op orde is’, zegt Simon Deurloo (PvdA). 730 mensen kregen ten onrechte een aanmaning. ‘Dat is niet alleen lastig voor bewoners en bedrijven, maar ook voor ons. Als er geen geld binnenkomt, kunnen we onze taken niet uitvoeren. Onze mensen werken hard aan oplossingen, maar door het vele handwerk worden er nog steeds af en toe fouten gemaakt.’
Martien van Oorsouw
Werken aan schoon water, droge voeten en zorgen voor voldoende water, dat zijn de taken van het waterschap. ‘Het uitvoeren van onze taken wordt steeds moeilijker en duurder door de klimaatverandering.’ Dat zegt Simon Deurloo. Hij is sinds 22 juni lid van het dagelijks bestuur van Waterschap Amstel Gooi en Vecht,
De problemen waar het waterschap voor staat zijn groot. ‘Het is een ingewikkelde puzzel. De afgelopen eeuw hebben we weinig wateroverlast gehad, maar om dat zo te houden, zijn grote investeringen nodig om het land anders in te richten en voor het watersysteem. Maar als hier net zo’n wateroverlast is als in Limburg twee jaar geleden, heeft Amsterdam wel een probleem.’ Dit zal in Amsterdam overigens wel anders verlopen, omdat het water niet vanuit omringende heuvels naar beneden stroomt, zoals in Limburg. Het water zal minder hoog komen, maar wel op heel veel plekken komen, omdat ons gebied veel vlakker is en het water zich over een veel groter gebied verspreidt.
‘Ik fiets wel anders door de buurt nu ik deze baan heb.’
Een kleine opsomming van de zorgen over Oost: de Watergraafsmeer is één van de laagste plekken van de regio en in de Indische Buurt is in de zomer de hittestress groot. De meeste parken in Amsterdam zijn aangelegd op veenmoerassen. Dit geldt ook voor het Oosterpark. ‘Het Oosterpark is eigenlijk zijn eigen poldertje. Het is moeilijk het waterpeil goed te houden: als het water te hoog staat, is het park drassig en kunnen bomen het loodje leggen, maar als we het waterpeil naar beneden zouden brengen versnellen we de veenafbraak en de bodemdaling, wat leidt tot CO2-uitstoot. Bovendien lost het de problemen niet structureel op: na een tijd is de bodem gezakt en komen dezelfde problemen terug.’
‘In geval van nood pompt het Zeeburg gemaal Amsterdam leeg. Dit gemaal is dus erg belangrijk. Normaal gesproken gaat de afvoer van het water via het IJ naar het sluis- en gemaalcomplex van IJmuiden. Daar staan pompen, maar bij eb kan het water onder vrij verval (‘vanzelf’) de Noordzee in stromen. Door de zeespiegelstijging wordt dat steeds moeilijker. De verwachting is dat we in 2050 alleen nog met pompen het water kunnen afvoeren naar zee. Als de waterstanden te hoog (dreigen) te komen in het Noordzeekanaal en de Amsterdamse grachten, en er niet via IJmuiden voldoende kan worden afgevoerd naar zee, dan wordt het gemaal Zeeburg extra aangezet. Die pompt dan het water van Amsterdam naar het Markermeer, dat dan via het IJsselmeer wordt afgevoerd richting de Waddenzee. We zijn als waterschap dus continu bezig met het regelen van de hoeveelheid water in ons gebied en dus ook in Amsterdam-Oost. Dat gaat dag en nacht door.’
‘Of je gelooft in klimaatverandering of niet, je krijgt ermee te maken. Daarom moeten dijken versterkt worden. Om overbelasting van ons watersysteem te voorkomen als het hard regent, willen we water vast kunnen houden om zo niet alleen verdroging tegen te gaan, maar ook verzilting.’
‘Omdat de zeespiegel een klein beetje gestegen is en de zoetwateraanvoer van de rivieren onregelmatiger wordt, kan het zoute water in droge periodes dieper de polders ingaan. Dat is niet alleen slecht nieuws voor het drinkwater en de natuur, maar ook voor de landbouw. Om dit te voorkomen werken we in droge periodes intensief samen met Rijkswaterstaat zodat de sluizen in IJmuiden minder vaak schutten. Daardoor stroomt minder vaak zout water ons gebied in. Daarnaast zetten we bijvoorbeeld waterkwaliteitsschermen in die ervoor zorgen dat we zoet en zout water van elkaar scheiden, zodat we bijvoorbeeld kwetsbare natuurgebieden kunnen beschermen.’ De tweede grote uitdaging van het waterschap: zorgen voor schoon water. ‘Het is een stedelijke omgeving, daardoor kunnen we het niet alleen. Wij nemen maatregelen, maar ook de gemeente is aan zet om bijvoorbeeld riooloverstorten aan te pakken. Hierin samenwerken is van groot belang.’
Een dag na het interview kwam in het nieuws dat 730 mensen ten onrechte een aanmaning hadden gekregen. Ze hadden een automatische incasso, die Waternet door de ict-problemen niet kon innen. Het bedrag werd ten onrechte vermeerderd met aanmaningskosten van 8 euro. Inmiddels is een excuusbrief verzonden. ‘Prioriteit nu is dat de organisatie op orde komt.’
‘Eigenlijk hebben we jarenlang te lage tarieven gehanteerd’, zegt Simon Deurloo, ‘om onze inwoners in moeilijke tijden zoals corona te ontzien en daar waren we trots op. Nu zijn de reserves op, we moeten de tarieven wel verhogen. Dat komt ook door de sterk gestegen kosten en omdat ons dagelijks werk door klimaatverandering steeds meer geld kost. ‘Ik was twee weken in functie toen ik moest melden dat de tarieven met 35 procent omhoog moesten.’ De verhoging is nodig om de kosten te dekken, maar ook om de problemen op te lossen.’ Hij weet dat veel mensen met een smalle beurs op hem gestemd hebben. ‘Het is niet eerlijk, maar wel noodzakelijk. We hebben een ruime kwijtscheldingsregeling, dus ik raad onze inwoners aan om te controleren of ze daarvoor in aanmerking komen. Zo niet, dan hebben we ook mogelijkheden om betalingsregelingen te treffen.’
In 1980 waren er nog 400 waterschappen. Sinds 2018 zijn er nog maar 21. Dat is een gevolg van de Waterschapswet uit 1991. Die wet zorgde in Amsterdam voor uitdagingen omdat veel van de taken die bij de waterschappen werden belegd, hier door de gemeente werden gedaan. Amsterdam wilde de watertaken die nog wel hun verantwoordelijkheid waren liever niet scheiden van de taken die nu bij het waterschap liggen. Zo zijn de riolen de verantwoordelijkheid van de gemeenten, maar vallen de rioolzuiveringen onder het waterschap. Om dat op te lossen, hebben Amsterdam en waterschap Amstel, Gooi en Vecht een gemeenschappelijke organisatie opgericht: Waternet. Waternet werkt zowel voor de gemeente als voor het waterschap. Lang gold Waternet als een groot succes en voorbeeld voor de rest van de wereld omdat alle watertaken in één organisatie belegd waren. Nu komen ook de nadelen naar voren. De samenwerking biedt niet alleen voordelen, maar is ook ingewikkeld. Het waterschap en de gemeente willen meer grip op de organisatie.
Simon Deurloo is een geboren en getogen Amsterdammer. Na zijn studie werktuigbouwkunde in Delft heeft hij een aantal computerbedrijven opgezet. Hemelsbreed woont hij nu op 500 meter van zijn geboorteplek. Hij staat in een sociaaldemocratische traditie: 33 jaar lid van de PvdA, zeven jaar in de stadsdeelraad van Oost en vier jaar voorzitter van de lokale afdeling. ‘In stadsdeel Oost heb ik alles over politiek geleerd.’
In 2015 verkocht hij de aandelen van zijn bedrijf. Een goede vriend adviseerde hem zijn hart te volgen en zich beschikbaar te stellen voor een politieke functie: de Provinciale Staten of het Waterschap. Het werd het Waterschap, eerst vier jaar als lid van het Algemeen Bestuur en nu als lid van het dagelijks bestuur.
Hij koos voor het Waterschap omdat iedereen met water te maken heeft en van Amsterdam houdt. ‘Als we niets doen kunnen we er over 50 jaar niet meer wonen. Er bestaat geen links of rechts water. Er bestaat wel links waterbeheer. Het waterschap is nogal technisch, niet abstract en staat dicht bij de mensen. Alles wat we verzinnen raakt de portemonnee van de burger, dus het is zaak ervoor te zorgen dat de organisatie op orde is zodat we droge voeten houden.’
Simon Deurloo heeft bij het waterschap Financiën (inclusief belastingen, deelnemingen en vastgoed en dus ook fysieke beveiliging), digitalisering inclusief informatiebeheer (archief) en participatiebeleid in zijn portefeuille. Namens het waterschap is hij lid van de commissie Bestuurszaken, communicatie en financiën van de Unie van Waterschappen.
Twee andere bewoners uit Oost maken deel uit van het bestuur van het waterschap, allebei namens de PvdA. Bea de Buisonjé is lid van het dagelijks bestuur en Sogül Akkaya is het eerste lid met Turkse wortels dat in het bestuur van een waterschap zit.
Check hier hoe je hulp bij het betalen van de waterschapsbelasting kunt aanvragen.