Een winkel waar je producten komt brengen in plaats van afrekenen, zodat mensen die het hard nodig hebben er voor niks boodschappen kunnen doen – dat is de omgekeerde supermarkt, ofwel Tkramrepus. Sinds december is deze winkel open. Wij spraken met medewerker Tess van Kesteren en oprichter Sybren Brands.
Mariska Meijer | Foto’s Björn Martens
De winkel zit in de Czaar Peterstraat, vlakbij het spoorwegviaduct, tussen andere winkels. Mensen die een voedselbank- of stadspas hebben, kunnen er boodschappen komen doen: per week mogen zij zes producten uitzoeken. De winkel heeft een uitnodigende uitstraling. Bij binnenkomst vallen de lampen op die zijn gemaakt van omgekeerde winkelmandjes.
Het brein achter Tkramrepus is Knappe Koppen, een talentenorganisatie opgezet door Sybren Brands die jongeren van achttien tot dertig jaar op weg helpt met hun carrière, maar ook met het ontwikkelen van hun sociale en maatschappelijke ervaring. Tess van Kesteren werkt voor de recruitment-tak van Knappe Koppen en werkt af en toe in de winkel. Tess: ‘Tkramrepus is een omgekeerde supermarkt, hier kun je in plaats van eten kopen, eten doneren. Zoals je ziet hebben we niet alleen eten, maar ook verzorgingsproducten. We werken samen met de Voedselbank, en gelddonaties die we binnenkrijgen gaan daar naartoe. Ook kunnen buurtbewoners binnenkomen voor een kopje koffie.’ Volgens haar weten mensen de winkel wel te vinden, via de Voedselbank, en ook heeft AT5 er een paar keer aandacht aan besteed.
Producten en donaties
De winkel heeft vooral behoefte aan eetwaren, maar, zegt Tess: ‘We accepteren eigenlijk alles. Ook diervoeding is belangrijk, en verzorgingsproducten. Afgezien van dagelijks eten op je bord, heb je ook tampons nodig en maandverband, scheerschuim en shampoo. We nemen alleen ongeopende producten aan waarvan de houdbaarheidsdatum nog niet verstreken is.’
Gevraagd hoe ze aan de producten komen, vertelt Tess: ‘Mensen komen doneren. We hebben ook wat acties gedaan. Op de Zuidas bijvoorbeeld hadden we kratjes neergezet waarin mensen producten konden doneren. Dat gaat best snel. Mensen zien dat en nemen de volgende dag van huis spullen mee. Ook hebben we daar gelddonaties opgehaald.’
Volgens Sybren is het belangrijk dat de donaties ook na de ‘warme decembermaand’ blijven binnenkomen: ‘We zijn in december geopend, en omdat je nieuw bent en het de warme decembermaand is, hebben veel mensen en bedrijven het gevoel dat ze iets willen doen die maand. Onze missie is om dat van januari tot november net zo normaal te maken als in december. Gister waren er dertig hulpbehoevenden, dus dat is 30 x 6 producten, en er kwamen 5 mensen producten doneren. Dan kunnen de schappen nog zo vol lijken, het gaat wel hard.’
Ze zijn dus op zoek naar financiering, om die producten te kunnen inkopen die nodig zijn. Sybren: ‘In december waren er veel donaties met gekke producten uit kerstpakketten zoals marshmallows. Dat is hartstikke leuk, maar in de praktijk hebben we vooral behoefte aan olie, olijfolie, wasmiddelen, koffie en rijst. Die vliegen eruit maar helaas niet erin. Er is ook het plan om de ruimte hierboven te verhuren; dat geld gaat dan naar inkoop voor de winkel of naar de Voedselbank.’
Wie komen in aanmerking om boodschappen te doen bij Tkramrepus? Sybren: ‘We willen er voor iedereen zijn. Als mensen voor het eerst binnenkomen vragen we of ze een voedselbank- of stadspas hebben. De meesten hebben die, maar er komen ook mensen binnen zonder zo’n pas, maar die het toch heel moeilijk hebben door de stijgende energieprijzen en de inflatie. Dan ben je ook van harte welkom. We gaan uit van goed vertrouwen, het is even een check aan de deur, om een praatje te maken van: “hoe gaat het met je en wat heb je nodig?”.’
Vrijwilligers
Uiteindelijk is de winkel van en voor iedereen, ook van de mensen die er willen werken. Sybren: ‘We zijn op zoek naar vrijwilligers. We zijn verbonden aan de Voedselbank, maar bepalen zelf wat er gebeurt en wat er mag in de winkel. Vrijwilligers met ideeën zijn hier altijd welkom.’
Gaan ze meer locaties openen? Sybren: ‘Hier op de Czaar Peterstraat hebben we een huurcontract van twee jaar en verder hebben we afgesproken binnen twee jaar naar zes locaties te gaan. Met Knappe Koppen hebben we bereik in zes steden waar ambassadeurs van ons rondlopen. De insteek is om een blauwdruk te creëren, een merk en een identiteit die mensen (bedrijven of particulieren) in andere steden kunnen gebruiken, en dan kunnen we gaan samenwerken. Wij hebben niet de mogelijkheid om dat allemaal zelf in andere steden te gaan runnen. Dus we staan heel erg open voor mensen die denken: dat wil ik ook.
Tkramrepus, Czaar Peterstraat 233, is elke werkdag geopend van 09.00 tot 17.00 uur. Ga eens langs om te doneren of een kop koffie te drinken.
