Door mond- en klauwzeer waren de Amsterdamse kinderboerderijen in 2001 een paar maanden dicht. Die misten daardoor giften voor de kringloopwinkel en inkomsten uit oud papier. Door de komst van de euro in 2002 konden de valuta’s binnen de eurozone worden geruild voor de nieuwe munteenheid. Kinderboerderij ’t Brinkie begon daarom een actie om met afgedankte melkbussen oude Europese munten in te zamelen.
Lewis Daniels
De eerste, prachtig door Bert Bronkhorst (89) beschilderde inzamelbussen verschijnen in Gaasperdam en op het Bijlmerplein. Met een rijmtekst worden winkelpubliek en bewoners door ‘muntenman van Amsterdam’ Toon Borst op de hoogte gebracht. Hij verzoekt ze goed te kijken in laatjes, jas of tas, want die komen de kiboe’s (kinderboerderijen) in Zuidoost goed van pas. Het eerste jaar wordt de opbrengst verdeeld onder de drie kinderboerderijen in de Bijlmer en Gaasperdam.
540.000 euro in melkbussen
In 2002 blijkt de actie Coins for Care zo succesvol dat muntenman Toon besluit ook daarna door te gaan met het inzamelen van geld om zo de verbouwingen van de stallen en hokken van ’t Brinkie te bekostigen. Hij vraagt de inwoners van Zuidoost het ingezamelde oude, Europese geld te ‘vereurotiseren’ door het oude geld met tien procent korting van hem te kopen. Ze betalen in euro’s en wisselen tijdens vakanties het oude geld in land van herkomst weer terug voor euro’s. Deze wisselactie levert bijna zestigduizend euro op. Als de tsunami eind 2004 grote delen van Azië verwoest, reserveert Toon een deel van de opbrengst van zijn inzamelactie om daar hulpprojecten te steunen.
Sinds 2005 staan de inzamelbussen ook in Oost. De afgelopen vijftien jaar ontvingen die bijna dertigduizend euro. De inzamelbussen in de Albert Heijns op de Oostelijke Handelskade, Helmholzstraat en Wibautstraat kregen de meeste donaties. Samen brachten zij twee derde van het totaalbedrag in Oost op. Na het aantreden van nieuwe bedrijfsleiding bij de Albert Heijn op de Oostelijke Handelskade mag de inzamelbus daar niet langer blijven, maar die vindt een paar deuren verder nieuw onderdak bij biologische supermarkt Odin.
In heel Amsterdam haalden de melkbussen tot nu toe 540 duizend euro op. Met dat geld kregen welzijnsprojecten voor kinderen, vluchtelingen en mensen in rampgebieden en andere goede doelen financiële steun. Een derde van het geld bleef in de stad. In Oost werden onder andere kinderboerderij de Werf, Boerderij op IJburg en Stichting Antar geholpen. Sinds het begin van de coronacrisis is de muntenbakfiets van Toon gestald op het Amstelstation.
Door de jaren heen heeft Bert Bronkhorst inmiddels 96 oude melkbussen omgetoverd tot ware kunstwerkjes. Interim burgemeester Van Aartsen geeft hem in 2018 op Koningsdag namens de koning een lintje. Toon Borst ontving in 2003 al zo’n lintje van burgemeester Cohen. Wijlen burgemeester Van der Laan benoemt hem in januari 2017 tot Amsterdammer van het Jaar 2016.
Toon en Bert hopen in elk geval tot 30 december 2031 door te gaan met inzamelen. Dat is de allerlaatste dag waarop Nederlandse gulden biljetten kunnen worden omgewisseld.
Check www.muntenactie.nl
