Meer ponten op het IJ en een brug tussen het Java-eiland en het Hamerkwartier in Noord zijn twee van de in 2007 voorgenomen maatregelen om de ‘Sprong over het IJ’ te realiseren. Dertien jaar later is er nog geen brug en raken de ponten op het IJ steeds voller. Daar komt bij dat zowel in Noord als in Oost nieuwe wijken worden gebouwd.
Lewis Daniels
Voor architect Cees Dam is het klip en klaar. Oost wordt met Noord verbonden door twee bruggen tussen een woontoren op het Java-eiland en een aan de overkant van het IJ. Door het realiseren van appartementen in de torens van elk veertig verdiepingen zou de stad de investering in de brug helemaal terug verdienen. Niet iedereen is enthousiast. Sommigen vinden het bouwwerk op de tekeningen al disproportioneel.
Het plan is het zoveelste hoofdstuk in een jaren durende discussie over betere verbindingen voor fietsers en voetgangers tussen Noord en de rest van de stad. Rijkswaterstaat hield de realisatie van een brug tussen het Java-eiland en Noord tegen. Dit zou gevaarlijk zijn voor de scheepvaart. De brug in het ontwerp van Dam komt hoger te liggen en is volgens deskundigen geen belemmering voor de scheepvaart. Aan beide zijden van het IJ zijn tegenstanders van welke brug dan ook. Zij willen niet dat hun huiskamers etalages worden voor passanten. Anderen zijn bezorgd. Zij denken dat de brug bij slecht weer niet kan worden gebruikt en zij dan –door het wegvallen van de pont- zijn afgesloten van de overkant.
Ander plan is de aanleg van een voetgangers- en fietstunnel tussen CS en Noord. Dit stuit ook op weerstand. Volgens tegenstanders is het hellingsvlak van een dergelijke tunnel te groot. Afgelopen mei kondigde wethouder Sharon Dijksma aan dat de IJ-tunnel niet wordt open gesteld voor fietsers. De fietsersbond had daar om verzocht. Op dagen dat het GVB staakte gebeurde dit wel en zijn er te veel ongevallen geweest. Als er een buis van de IJ-tunnel voor voetgangers en fietsers is, betekent dit dat auto’s in de andere buis in twee richtingen gaan rijden. Om veiligheidsredenen is dat niet toegestaan.
Tijdens de aanleg van de Noord-Zuidlijn werd opnieuw geopperd een tunnel voor fietsers en voetgangers aan te leggen. De gemiste kans tijdens de aanleg van de IJ-tunnel begin jaren zeventig kon zo alsnog worden goedgemaakt. Het werd wederom een gemiste kans. Er zouden te veel bezwaren zijn.
Of de op de Towerbridge in Londen en de Hefbrug in Rotterdam geïnspireerde torenbrug van Cees Dam er werkelijk gaat komen is de vraag. Toch een extra tunnel onder het IJ is vooralsnog niet aan de orde. Voorlopig blijven de ponten op het IJ overvol.
