Met het digitale platform Tag The Picture krijgt het Tropenmuseum een unieke tool om met hulp van vrijwilligers de omvangrijke Indonesische fotocollectie beter doorzoekbaar te maken en zo de collectie toegankelijk te maken voor iedereen.

Met de hulp van vrijwilligers kunnen 500.000 foto’s straks van juiste beschrijvingen worden voorzien. Een speciaal ontwikkeld algoritme gaat met hun input aan de slag, wordt hierdoor getraind, en verbindt de ingevoerde informatie automatisch aan de foto’s. Wat anders jaren zou kosten, kan het beschrijven van foto’s via dit algoritme vele malen sneller gedaan worden.

De foto’s uit Indonesië zijn onderdeel van de collectie van het Tropenmuseum en Museum Volkenkunde, samen onderdeel van Nationaal Museum van Wereldculturen (NMVW). Op het platform worden ook 50.000 foto’s van Museum Bronbeek toegevoegd. De foto’s komen uit de periode tussen 1850 tot nu, grotendeels uit de tijd van de Nederlandse overheersing, en zijn gemaakt door verschillende fotografen.

Foto’s uit de periode tussen 1850 en nu

Een deel staat al online, maar het is nog niet makkelijk om gericht te zoeken, omdat er weinig omschrijvingen en trefwoorden aan een fotobestand zitten. Het Tropenmuseum heeft de wens dat deze foto’s toegankelijk worden voor iedereen, waar ook ter wereld. En dat is juist nu relevant.

‘We zien dat er steeds meer behoefte is aan fotografisch materiaal dat gemaakt is tijdens de Nederlandse overheersing van Indonesië. Voor onderzoek maar ook uit persoonlijke interesse’, zegt Cindy Zalm van het Nationaal Museum van Wereldculturen. ‘De fotocollectie laat sporen zien van hoe Nederlanders, Indonesiërs en andere bevolkingsgroepen daar in die periode leefden, hoe hun onderlinge relatie was en hoe het landschap er uit zag en veranderde. Zo is deze collectie een belangrijke bron voor heel veel mensen.’

Hoe meer het algoritme wordt getraind, hoe beter het werkt.

Op het platform Tag The Picture wordt een algoritme getraind. Dit gebeurt met de hulp van vrijwilligers die verschillende groepen foto’s taggen, met andere woorden, van een trefwoord voorzien. Daardoor kan het algoritme straks de historische foto’s indelen in bijvoorbeeld landschappen en portretten. Maar ook de verschillende onderwerpen die op een foto zijn afgebeeld – zoals mensen, dieren, voertuigen en gebruiksvoorwerpen – herkennen. Hoe meer het algoritme wordt getraind, hoe beter het werkt.

Iedere foto wordt aan minimaal twee vrijwilligers voorgelegd. Wanneer zij het niet eens zijn, wordt ook een derde vrijwilliger gevraagd tags toe te kennen. Zodra het algoritme goed getraind is, kan het zelf tags aan foto’s verbinden. Het platform wordt ook gebruikt in deze stap om het algoritme te kunnen controleren.

Een portretfoto uit de fotocollectie Indonesië van NMVW. Via het maken van kaders kunnen vrijwilligers onderwerpen markeren. Beeld: NMVW

Het platform is op dit moment Nederlandstalig. Tag The Picture is vanaf het voorjaar van 2023 ook beschikbaar in het Engels. Daarnaast wil het Tropenmuseum het platform in gaan zetten om andere fotocollecties te kunnen annoteren.