Aan het begin van de Plantage Middenlaan, naast de Hortus Botanicus, staat het Hugo de Vries gebouw. Het werd gebouwd rond 1911 in de Amsterdamse School stijl als collegeruimte en laboratorium. Destijds was hoogleraar Hugo de Vries directeur van de Hortus. In 1990 moest de Hortus het gebouw verkopen na het afstoten van de tuin door de Universiteit van Amsterdam. De Van Dijk Nijkamp Stichting nam het gebouw over. Sindsdien zijn er organisaties gehuisvest die een sterke binding met natuur en milieu hebben. We stellen ze aan je voor. Deel elf van een estafette: een gesprek met Laurens Steijn, oprichter en directeur van BirdingBreaks.
De groene Plantage, deel 11
Anne-Mariken Raukema
‘BirdingBreaks is een reisorganisatie voor vogelaars’, legt Laurens Steijn uit. ‘Een soort vogeluitjes, maar omdat we ook internationale reizigers hebben, koos ik voor een Engelse naam. In 2007 ben ik begonnen, vanuit huis, naast mijn werk als docent milieukunde aan de Hogeschool Utrecht. Ik begeleidde af en toe al vogelreizen voor een vergelijkbaar reisbureau, ben zelf fervent vogelaar en in 2015 heb ik m’n – steeds kleiner wordende – baan aan de Hogeschool kunnen opzeggen.
Omdat het bureau uit huis groeide, is Steijn in 2011 op zoek gegaan naar kantoorruimte. ‘Ik kende het Hugo de Vries gebouw, omdat er tijdens mijn studie fysische geografie aan de UvA hier in huis een soort groene boekhandel zat en die verkocht de studieboeken die ik nodig had. Ik heb gewoon aangebeld, zag een exemplaar van Mens en Natuur liggen, het orgaan van IVN, waarin we zelf adverteerden. Dat was een mooie entree en in februari 2012 zijn we hier ingetrokken, in het kleine kamertje beneden waar nu Solid B zit’
‘We zijn intussen met z’n zevenen en zowel Nathan, Tim als ik begeleiden regelmatig vogelreizen in binnen- en buitenland. Het is een heerlijke plek, maar je merkt wel dat het gebouw er al een eeuw staat. Omdat het een gemeentelijk monument is, zijn er restricties ten aanzien van de isolatie. Dus ’s winters kan het koud zijn en in de zomer vaak erg warm.’
‘We organiseren reizen voor vogelliefhebbers. Dat was al populair toen ik voor mezelf begon, maar toen was er nog niet die hausse als nu. Wat we voorstaan is een positieve impact die onze reizen hebben op de lokale bevolking. Bijvoorbeeld de Papoea’s op de eilanden in de Pacific, die heel lang leefden van jacht, onder andere op paradijsvogels. Maar nu ze weten dat er mensen speciaal uit Europa komen om deze vogels te spotten, wordt ‘ie niet meer bejaagd. David Attenborough bezocht het gebied in de jaren 90 en maakte er een film over. Toen is dat besef ontstaan.’
‘Nee, we spreken niet over groen toerisme, want dit en vele andere gebieden – Groenland, Spitsbergen, Nieuw-Zeeland – kun je niet met de trein bereizen. Maar als wij met de reizen naar de Pacifische Zee zouden stoppen, vallen de Papoea’s waarschijnlijk terug in het jagen op de paradijsvogel als voedsel.’
‘De hobby van het vogels kijken neemt aan populariteit toe. Steeds nieuwe reizigers melden zich aan. We kennen een organische groei.’
‘We merken ook dat het meenemen van mensen op reis bijdraagt aan een positief beeld over vogels en hun omgeving. Het doel is dat beeld is onder onze doelgroep – veelal hoger opgeleid, voldoende tijd en geld – nog meer naar boven bijstellen en het ook verspreiden. Ze vertellen hun vrienden en schrijven erover. Wat met de paradijsvogel in Nieuw-Guinea gebeurt, gebeurt al veel langer met de savannenparken in Afrika.’
‘De dagexcursies zijn onze ‘instappers’, daar beginnen mensen vaak mee. We hebben dit tijdens corona bedacht. ‘Waarom blijven we niet dichterbij huis?’ vroegen we ons af. Toppers zijn de Biesbosch, de Oostvaardersplassen en natuurlijk de Waddeneilanden. Een echte eye-opener was voor mij de natuur en vogels in Drenthe! Ik snap zelf niet zo goed waarom relatief weinig mensen daarvoor kiezen, het is daar zo mooi! Ook leuk als instapper: we bieden nu ook gezinstochten aan om uilen te gaan kijken; we weten een paar plekken waar je die overdag kunt spotten.’
Behalve een goede verrekijker en solide schoenen moet je vooral een open vizier meenemen. Je moet je open kunnen stellen voor nieuwe dingen, dan beleef je het meeste plezier. Buiten de dagtochten doen we zo’n tweehonderd reizen per jaar. Veiligheid stellen we natuurlijk boven alles. Dus nu geen reizen naar Israël of andere bestemmingen die afgeraden worden door Buitenlandse Zaken. Het duurt meestal een jaar of anderhalf dat mensen er weer heen durven of willen gaan.’
‘We zijn een landelijk werkende organisatie die toevallig kantoor houdt in Amsterdam. Het is niet zo dat het gros van onze reizigers hier vandaan komt. Dat is echt het hele land en ook België en Engeland. Het VK is de bakermat van het bird watching en daar zijn ook de meeste vogelreisorganisaties, maar we zijn gewoon een stukje voordeliger, wel zo’n 20 procent. Denk dat we gewoon slimmer inkopen en deals maken, beetje Hollandse handelsgeest.’
Aan wie geef je het stokje door en waarom? ‘Oeps, dat wordt lastig. Je hebt bijna iedereen toch wel gehad? Ah, de Heimans en Thijsse stichting, natuurlijk. Daarvan werken er op vrijdag veel vrijwilligers hier boven in de bibliotheek.’
Check www.birdingbreaks.nl
Lees meer over de organisaties in het Hugo de Vries Huis
