Voor het pand van Erik’s Delicatessen aan het Beukenplein staan aan weerszijden oude meerpalen. Ze vormen het symbool voor wat Erik Heinen op een zeker moment zag als de ommekeer die zijn winkel in de jaren 90 heeft doorgemaakt: van een ‘kruidenierszaak voor de vergeten boodschappen’ naar een ‘ontmoetingsplek waar buurtbewoners graag hun inkopen doen en een praatje maken’.
Deze zomer gaat Fokko Kuik op bezoek bij bekende en minder bekende, oude en nieuwe ondernemers in Oost. Anja van Mil maakt de foto’s
Dat Erik (65) hier zou uitkomen in zijn werkzame carrière had hij zelf nooit voorzien. Hij werd in een streng protestants gezin geboren in de Achterhoek. Zijn grootvader had er een kleine boerderij waar hij als kind dolgraag speelde in de natuur. In de jaren 70 ging hij zoals zovelen toen naar de sociale academie. Vlak voor het eindexamen besloot hij dat een carrière in het welzijnswerk toch niet bij hem paste en werkte vervolgens 10 jaar zelfstandig als tuinman.
Als alleenstaande vader van een nog jonge dochter woonde en werkte hij een paar jaar als een soort manusje-van-alles in een vakantiepark in Denemarken. Toen verleidde een Deen hem met een financieel aantrekkelijk aanbod om een commerciële functie in de Amsterdamse regio aan te nemen. Zo ontdekte hij zijn talent om te verkopen en begon via een bevriende kaaswinkelier een eerste winkeltje in de Pretoriusstraat. Hoewel dat in de op dat moment verloederende Transvaalbuurt geen vetpot bleek, begon hij een jaar later zelfs een tweede zaak op het Beukenplein, vlakbij zijn huidige winkel.
Het Beukenplein was begin jaren 90 bepaald ook geen florissante buurt, met nogal wat drugsoverlast en veel verloederde panden. Wel bleek daar een veel progressiever en koopkrachtiger publiek te wonen, met meer interesse in luxere producten. Door een emotionele ontmoeting met een onbekende klant in z’n winkel op een moment dat Erik ook zelf niet meer wist hoe het verder moest, zag hij ineens in hoe belangrijk een winkel kan zijn als ontmoetingsplek voor buurtbewoners.
Hij richtte zijn winkel anders in en al gauw stonden er rijen voor zijn kleine zaak en kwam er vraag naar een veel breder assortiment lekkere dingen. Toen het grotere pand van zijn huidige zaak beschikbaar kwam, verhuisde hij daar heen en kwam de loop er nog meer in. Nadat het pas geopende restaurant de Kas hem vroeg kaasjes te leveren kwamen er al gauw meer horecazaken naar hem toe. Zo werd de basis gelegd voor Erik’s kaasgroothandel, die – met inmiddels grote afnemers als Hello Fresh en Crisp – gevestigd is in het westelijk havengebied. ‘Van kruidenier werd ik winkelier en van winkelier werd ik ondernemer’ geeft Erik aan, ‘Dat is een groot verschil!’
De keerzijde van dit succes was het harde werken. ‘Als ik zo door ga met 90 uur per week werken haal ik, net als mijn ouders destijds, ook de 60 jaar niet.’ Om letterlijk afstand te nemen van het drukke bestaan in Amsterdam ging Erik een aantal keren voor langere tijd naar Suriname en kwam hij er achter dat hij minder onmisbaar in zijn winkel was dan hij altijd had gedacht. Ook met trouwe medewerkers zoals Dirk (hij werkt er nog steeds!) in zijn winkel bleef Erik’s Delicatessen een plek waar mensen graag hun lekkere dingen kopen en een praatje maken.
Maar het bloed kroop waar het niet gaan kon, dus Erik richtte met een Nederlandse vrouw een winkel met lekkere dingen op in Paramaribo. Hoewel deze winkel (‘Lekker’) niet meer bestaat, komt een flink deel van de kaas in Suriname nog steeds via Erik’s dat land binnen.
Hoewel Erik de afgelopen 35 jaar enorm van Amsterdam is gaan houden, ziet hij z’n toekomst met zijn jongere tweede vrouw en twee nog kleine kinderen toch op een andere plek. ‘Onze droom is om een voedselbos met een grote boerderij in de buurt van Arnhem te beginnen, waar we gezonde dingen kunnen produceren en retraites voor onszelf en anderen mogelijk kunnen maken. Als dat allemaal lukt en ik de dagelijkse leiding over kan dragen op anderen is mijn droom verwezenlijkt. Het zou mooi zijn als de winkel daarin ook een rol kan spelen met dagverse zelf geteelde producten.
Kortom, voorlopig zullen we Erik nog regelmatig zien in zijn winkel, die zeven dagen per week vanaf 8 uur ‘s ochtends open is. Maar zodra er naast de verleidelijk lekkere kaasjes, wijntjes, brood en vleeswaren ook steeds meer gezondere producten te vinden zullen zijn mogen we concluderen dat ook deze droom uitgekomen is.
Overzicht Ondernemers in Oost