Meetprecisie met een knipoog

Jarenlang stond er een clown voor de etalage van opticien Stork op de Middenweg 55. Na de verbouwing van de zaak in 2005 is deze vertrokken. Nu zijn het vooral de kleurrijke, zelfgemaakte glaskunst decoraties en een antiekkastje met parafernalia van opa Teun in het interieur, die getuigen van de nog altijd speelse zienswijze van het familiebedrijf.

Carolien Gevers | Foto’s Frank Schoevaart

In 1929 startte opa Teun (1910) zijn zaak aan de Pythagorasstraat. In het begin als kleine kunsthandel met brillen. En later op de Middenweg. Teun Stork gaf daar zijn ‘Instituut ter Bevordering van het Zuivere Gezichtsvermogen’ de gedenkwaardige naam Opticultura. Jarenlang stond het in de gevel gegrift. Teun woonde hier na de oorlog enkele jaren met vrouw en zeven kinderen. Boven was de werkplaats met de slijpmachines. Oudste zoon Ton (1937) deed van jongs af aan mee, maar ook zoon Lolle (1944) kwam al vroeg in de zaak, die inmiddels al weer een aantal jaren gerund wordt door kleinzoon Lolle junior (1987) en kleindochter Laila (1983). Na de vroegtijdige dood van hun vader, in 2006, zijn zij inmiddels de centrale figuren.  Met op de achtergrond de altijd beschikbare hulp van moeder Irene (1952), die jarenlang ook voor haar man Lolle een spilfunctie vervulde. Recent is het team uitgebreid met Elga (1982), contactlenzenspecialist en Tugay (1995), optometrist.

Feestjes in de kelder

Opticultura deed zijn naam eer aan. Irene, met fotoboek op schoot: ‘Mijn schoonvader was erg creatief. Kijk deze foto eens. – Dwars ziet een zwart-wit kiekje met een showmodel fiets met grote wielen en allerlei kinderen erom heen – Hij had een zwak voor kinderen die een bril moesten. Nam zelfs het initiatief tot het samenwerken met basisscholen, waarbij hij opstelwedstrijden uitschreef voor kinderen die over hun brilervaring  schreven, met prijzen en al.’ Laila: ‘Hij kreeg ook bedankbriefjes van die kinderen, kijk hier bijvoorbeeld.’ Lolle: ‘Die is van die oude klant, die laatst vertelde over al die feestjes in de kelder!’ Irene: ‘Hij bedoelde de borrel na lezingen, die hij hier regelmatig gaf over de laatste snufjes van zijn vak: de glazen, de meetapparatuur en de monturen. Dan werd daarna een drankje geschonken. Jullie vader was trouwens ook optisch goed onderlegd en creatief. Toen hier jaren terug de Middenweg werd opengebroken, ging hij meteen naar Intratuin en bestelde daar grasmatjes, bruggetjes en plantjes, zodat de klant als koning over de brug tenminste de winkel in kon.’

‘Opa had een zwak voor kinderen die een bril moesten’

Schok

Laila lachend: ‘Pfff…  en waar zit onze kracht, Lolle?’  Irene: ‘Nou, Lolle heeft datzelfde technische talent van jullie vader en opa. Altijd op de hoogte van de laatste optische snufjes.’ Lolle, bescheiden: ‘Ik was net begonnen met mijn opleiding tot optiekmanager, toen papa overleed. Ik had hier al even stage gelopen en als kind vaak meegekeken, maar het echte maatwerk zou ik van mijn vader gaan leren.’ Laila: ‘Klopt, ik zat in het laatste jaar van mijn hbo-opleiding. Het was voor ons allemaal een enorme schok, vooral voor mama, die opeens de enige hoofdeigenaar was. Ik ging eerst nog jaren bij Björn Borg werken. Maar toen jij al enige jaren hier ‘onze soort technische papa’ was, bedacht ik dat ik liever overstapte naar ons eigen familiebedrijf. Maar eerlijk, mama is onze redding geweest, want ze is gewoon doorgegaan op de lijn van haar en papa. Terwijl we allemaal in de rouw waren.’ Irene: ‘En jij bent een kei in die sociale kant van ons werk. Altijd luisteren en babbelen met klanten.’ Laila lekker direct, met een knipoog: ‘Ja, dát heb ik van jou, ik heb de groene vingers van papa, en zijn blauwe ogen, en dat was het dan.’

Dag en nacht

Of er veel veranderd is? Laila: ‘Ik denk dat we nog net zo’n buurtfunctie vervullen als vroeger. Onze missie is nog altijd persoonsgerichte service dus daar hoort een kopje koffie bij en een kletsje over de laatste nieuwtjes thuis of in de buurt. Er komen hier zelfs mensen uit het buitenland. Al verhuizen ze naar Finland of Zuid-Afrika. Zijn ze even ‘over’, dan komen ze langs. Vaak met een vraag over bril of lens, maar soms ook gewoon om even te chatten. Ik vind dat zelf het belangrijkste en leukste van mijn werk.’ Lolle: ‘En je doet ook de administratie en de agenda, je bent gewoon een Pietje-precies.’ Laila: ‘Ja, ja, ik ben een controlfreak, beetje autistisch trekje van me, maar eerlijk dat is ook niet meteen jouw sterkste punt.’ Lolle: ‘Nou, ik ben net zo precies met apparatuur en metingen, verder gewoon ‘geordend chaotisch’.’ Irene, lachend: ‘Kibbelen kunnen ze allebei!’ Laila: ‘Oh ja hoor, maar evengoed aan het eind van de dag een borrel drinken. Soms komen hier mensen voor ‘dokter Lolle’, en dan ben ik gewoon trots op mijn jongere broertje.’ Lolle: ‘Ja, ze blijft mijn oudere zus, ze vangt alles op dat fout gaat, maar soms checkt ze teveel en dat vind ik irritant, maar eerlijk, het werkt wel.’ Laila: ‘Dag en nacht verschillend, maar nooit saai.’

Nieuwe ontwikkelingen

Irene vertelt trots dat de zaak goed met zijn tijd is meegegroeid. Dankzij Lolle heeft Stork inmiddels sinds twee jaar de splinternieuwe AVA Vision – R 800 meetapparatuur in huis. Met dit instrument kan heel verfijnd de lens van het oog op 1/100^ste nauwkeurig gemeten worden. ‘Doordat Lolle de technische ontwikkelingen zo volgt, waren wij twee jaar terug de eerste opticien in Amsterdam die dit in huis had.’ Lolle: ‘We worden tegenwoordig steeds meer de assistent van de oogartsen. Ze verwijzen zelfs naar ons om meer tijd voor hun complexere zorg te hebben. Dat gebeurde vroeger niet.’ Irene: ‘En Laila verzorgt onze website en het  digitale adressenbestand.’ Laila: ‘Die oude kaartenbak kon echt niet meer. Alles is gemoderniseerd. Mijn vroegste herinnering is die clown, die ik eng vond, en dat toilet in het souterrain, waar het altijd nat en donker was, ook eng! Ik hoop dat de hedendaagse jeugd vooral herinneringen heeft aan onze stijlvolle inrichting en de ruime keus aan hippe brillen.’ Lolle: ‘Mijn zus herinnert zich zoveel details die ik vergeten ben. Ze onthoudt ook altijd alle nieuwtjes van de klanten. Vraag je om een incident of iets geks, zij weet het.’ Laila, meteen: ‘Zoals die man, die dankzij AVA een super nauwkeurige nieuwe bril kreeg en toen opmerkte: ‘Wow, dit is helder!’, maar vervolgens meteen daarna keihard tegen de net schoon geboende glazendeur op botste! Of hoe papa jaren terug hier eens een nacht heeft doorgebracht met een knuppel naast zich.’ Irene: ‘Ja, dat was na die inbraak van dat kleine mannetje, dat door een gat in de portiek was gekropen en alle brillen en meetapparatuur al in grote Blokkertassen had gestopt, tot ie gesnapt werd door twee politiemannen, die toevallig een laatste ronde reden en onraad roken, toen ze bij Stork een grote bus op de stoep zagen staan.’

Toekomstdroom?

Op de vraag ‘hoe nu verder’ klinkt eenstemmig: ‘100 jaar Stork!’ Irene: ‘Dat ik dat mag halen.’ Lolle: ‘Ja natuurlijk, dat moeten we vieren.’ Laila: ‘We hebben er nu al zin in. En geloof ons, we gaan wat origineels bedenken. Geen clown, geen glaskunst of bruggetjes met planten, maar wel een eigentijdse verrassing! Opticultura dus, maar wel in een modern jasje.’