Café Roosenburgh op begraafplaats De Nieuwe Ooster wordt verbouwd naar een informatie- en ontmoetingscentrum. Dat valt slecht bij Guus Sluiter, directeur van museum Tot Zover. Hij is verbijsterd over de dreigende sluiting van het café en vreest voor het voortbestaan van zijn museum.
Tegen de afspraken in dreigt opnieuw sluiting van Café Roosenburgh op De Nieuwe Ooster. Directeur Guus Sluiter van het aangrenzende museum is verrast door het onverwachte besluit van stadsdeel Oost om het geliefde café te vervangen door een ‘informatiepunt’. Ook het museum wordt daarmee in zijn voortbestaan bedreigd. Guus Sluiter vindt de handelswijze van het stadsdeel en de begraafplaats onfatsoenlijk en weigert zich bij dit eenzijdige besluit neer te leggen.
‘Negatief plan voor bezoekers begraafplaats én museum’
Sinds de opening van het museum in 2007 is Café Roosenburgh een gezamenlijk project van de begraafplaats en Nederlands Uitvaart Museum Tot Zover. Het café biedt nabestaanden en bezoekers een bakkie troost en een hartelijke ontvangst. De ruimte vormt bovendien de entree tot het museum, er zijn gedeelde bezoekersfaciliteiten en het museum coördineert de tientallen cafévrijwilligers in ruil voor huurkorting. Dit alles staat nu op losse schroeven.
Medio vorig jaar meldde interim-directeur van De Nieuwe Ooster dat de activiteiten van het café verlieslatend waren en dat werd gezocht naar een andere functie voor de ruimte. De vrijwilligers zouden dan iets anders kunnen gaan doen op De Nieuwe Ooster. De directie had meteen al besloten tot een zomersluiting. Na protesten van de vrijwilligers en een petitieactie was de dreigende tijdelijke sluiting van de baan. Ook werd toegezegd dat het café in de toekomst zou worden behouden. ‘De functie als museumcafé blijft gehandhaafd en voor een bakkie troost blijft iedereen welkom’, was de toezegging.
Een snelle actie van het museum voorkwam sluiting doordat het museum vanaf dat moment de bedrijfsvoering doet. Guus Sluiter: ‘Wij huurden een floormanager in en wisten de rust terug te laten keren. Vrijwilligers, nabestaanden, buurtbewoners en museumbezoekers zijn dik tevreden. Ondanks de coronamaatregelen staat het sein wat ons betreft op groen om exploitatie te continueren. Het café is geliefd en noodzakelijk voor onze bedrijfsvoering.’
‘Pogingen tot overleg heeft de begraafplaats het afgelopen jaar stelselmatig afgehouden.’
Stadsdeel Oost presenteert volgens Sluiter een eenzijdig opgesteld plan voor een multifunctionele ruimte die feitelijk al bestaat, maar waarin het gastvrije café moet plaatsmaken voor een kille koffieautomaat. Ondanks dat er een schriftelijke afspraak ligt om samen met museum en vrijwilligers tot een toekomstbestendige visie voor het café te komen. ‘Pogingen tot overleg heeft de begraafplaats het afgelopen jaar stelselmatig afgehouden. Nu schuift interim-directeur Jurgen Bueving van De Nieuwe Ooster de eerder gemaakte beloftes simpelweg terzijde en deponeert last-minute een plan dat voor het museum én begraafplaatsbezoekers erg negatief uitvalt. Hij gaat compleet voorbij aan onze rechten, de belangen van tientallen vrijwilligers en de behoeftes van nabestaanden. Onacceptabel’, stelt Sluiter.
Museum Tot Zover maakt deel uit van het Amsterdamse Kunstenplan en wordt door de stad gewaardeerd om de culturele activiteiten die de dood bespreekbaar maken. Dat doet Museum Tot Zover al jarenlang in goede samenwerking met De Nieuwe Ooster. Toch laat Jurgen Bueving weten dat het zijn standpunt is dat alleen De Nieuwe Ooster zelf activiteiten op de Amsterdamse begraafplaats mag organiseren.
Sluiter ziet juist dat het museum de bijzondere plek verder verrijkt: ‘Wij verzorgen jaarlijks prachtige, verdiepende activiteiten met kunstenaars op deze bijzondere plek en worden daarvoor alom geroemd. Ook leiden we schoolgroepen rond. Waarom maakt de gemeente het ons zo moeilijk? We begrijpen simpelweg hun motivatie niet. Wat zij willen kan uitstekend samengaan met wat wij willen. Daarbij is de begraafplaats van plan hun jaarlijkse financiële bijdrage stop te zetten. Het museum gaat al gebukt onder de coronacrisis en dan komt dit er ook nog bij.’
In een reactie laat een woordvoerder van stadsdeel Oost weten dat De Nieuwe Ooster de kwaliteit van haar dienstverlening wil verbeteren en kampt met een nijpend gebrek aan ruimte voor enkele primaire functies. Het aantal vierkante meters geschikt vloeroppervlak in de gebouwen is zeer beperkt. De begraafplaats wil café Roosenburgh daarom breder inzetten om de ruimte beter te benutten.
Na de verbouwing zijn er meer mogelijkheden om verschillende functies te combineren. Bezoekers kunnen nog steeds een kopje koffie komen drinken en even uitrusten. Doelstelling is dat deze functie, naast andere functies, behouden blijft. Over de precieze uitwerking van dit besluit wordt gesproken met museum Tot Zover, dat ook gebruik maakt van enkele ruimtes in Roosenburgh.
Het museum is echter bevreesd dat het voorgestelde plan het vertrek van het museum zou kunnen inluiden. Het museum beroept zich op de huurovereenkomst en beraadt zich op juridische stappen. Er is deze week gesproken met de directie van de begraafplaats en voor volgende week staat een tweede gesprek gepland. Binnenkort organiseren stadsdeel Oost en De Nieuwe Ooster ook een informatiebijeenkomst voor de vrijwilligers van het museum.
