‘Mijn zoontje heeft deze zomer voor Maxima gespeeld in het Concertgebouw. Ja, dat kan zomaar gebeuren als je bij een Leerorkest speelt.’ Emile Meuffels, werkt voor Stichting Leerorkest, glundert zichtbaar. Ik heb hem net ontmoet in basisschool De Kraal. Het Wijktalentorkest Indische Buurt heeft daar de generale repetitie voor hun muziekstuk Akono, een familieconcert voor 6+.
Henny Reubsaet
Zaterdagochtend 29 juni staat het concert gepland in de NedPHO-Koepel. Als ik hem help met het naar binnen sjouwen van muzieklessenaars druppelen de kinderen van het orkest binnen met een muziekkoffer in hun hand of op hun rug. Soms is de koffer bijna net zo groot als ze zelf zijn.
De repetitieruimte bevindt zich op de begane grond en is door een schuifbare wand afgesloten van de aula. Waarschijnlijk is de ruimte normaal in gebruik als gymzaal, gezien de hoeveelheid matten die er op de grond liggen. Al heel wat kinderen zijn er in de weer met hun instrumenten. Een kakofonie van geluiden klinkt op, ook door het gebabbel dat erdoorheen klinkt. Ook nemen een paar volwassenen deel aan het muziekfestijn, de muziekdocenten hoor ik later, en de dirigent is druk met overleg.
Zo meteen ga ik in gesprek met locatiemanager Jinke Coenen van Stichting Leerorkest. Maar eerst moet ze de orkestleden vertellen hoe de generale repetitie georganiseerd is. Ze heeft een leuke mededeling: ‘Onze voorstelling is helemaal uitverkocht! Dat ging zo snel, dat veel ouders en opa’s en oma’s geen kaartje hebben kunnen kopen. Die waren natuurlijk teleurgesteld, dus toen hebben we beloofd dat ze ook naar de generale repetitie mogen komen. Dus, als na de pauze ook het Leerkoor en het Wijkkoor mee komen oefenen, komt er ook publiek naar binnen. Dus eigenlijk is het straks geen repetitie meer, maar gewoon een voorstelling. Daar hoeven jullie niet extra zenuwachtig voor te worden, want jullie gaan gewoon je best doen zoals jullie dat altijd doen. Extra leuk gewoon dat er vanavond ook al publiek voor jullie komt.’
Voor mij is het een nieuw bericht, maar een aantal meisjes achter een viool knikken enthousiast van ja. Waarschijnlijk wisten ze het al en komen hun ouders vanavond langs. Er volgt in ieder geval geen opgewonden geroezemoes en als de dirigent voor de groep gaat staan leggen ze gedisciplineerd hun bladmuziek klaar en pakken ze hun instrument. Eén voor eén wijst de dirigent een groepje aan en dan begint de muziek de ruimte te vullen met cello, viool, fagot, klarinet, trompet, dwarsfluit en percussie. Mooi om te zien hoe geconcentreerd de kinderen bezig zijn.
Ik volg Jinke naar de koffiekamer en krijg vervolgens meer te horen over de achtergrond van Stichting Leerorkest en het huidige project Akono. Stichting Leerorkest is zo’n 18 jaar geleden opgericht om kinderen uit achterstandswijken de kans te bieden een muziekinstrument te leren spelen. De stichting biedt wekelijks muzieklessen aan op school voor groepen 5 tot en met 8 en geeft de kinderen instrumenten te leen. Daarmee leren ze spelen in een leerorkest, hun eigen symfonieorkest op school. In Oost doen de Indische Buurtschool en de Kraal al jaren mee.
In het Wijktalentorkest Indische Buurt spelen de kinderen die ook buiten schooltijd nog graag muziek willen maken. In dit orkest kunnen ook kinderen van andere scholen uit de buurt meedoen. Heel gemotiveerde leerlingen dus! Dat verklaart meteen de toewijding die ik al meende te zien toen de generale repetitie van start ging.
Jinke vertelt verder over Akono. ‘In heel Amsterdam zijn er vier Wijktalentorkesten en dit jaar werken ze allemaal aan Akono. Dat is een voorstelling over een Afrikaans jongetje dat als slaaf gemaakte op Curaçao terechtkomt. We hebben voor dit thema gekozen omdat op 1 juli het Herdenkingsjaar Slavernijverleden wordt afgesloten. In 2017 is deze voorstelling, die is geschreven door Paulette Smit, al eens opgevoerd, met muziekstukken uit de hele wereld. Ze zijn speciaal voor het Leerorkest gearrangeerd door Michiel van Vliet.’
‘We hebben dit jaar nog wat teksten laten aanpassen, zo is het lied Multicolor van Son Mieux in het Nederlands vertaald voor Akono. En het is leuk om te vermelden is dat het Leerkoor ook meewerkt. Dat is een koor dat bestaat uit negen kinderen die zangles kregen van Nieuw Vocaal Amsterdam. En het Wijkkoor zingt ook mee! Vroeger heette het het Ouderkoor, het is voortgekomen uit ouders die vroeger kinderen hadden in het Leerorkest. Je kunt wel zeggen dat er samen met die koorleden wel 75 muzikanten aan Akono hebben gewerkt hier in Oost. Het is echt een hele grote productie. Alle Wijktalentorkesten mogen op bijzondere plekken optreden, ons orkest dus in de NedPHO-Koepel. We hebben er zin in!’
De pauze van de kinderen begint en Jinke moet weer aan het werkt, samen met dagcoördinator Zoukhra. Er wordt limonade uitgedeeld en de boel wordt in het gareel gehouden. Zoukhra vertrouwt me toe dat ze altijd complimenten krijgt hoe gedisciplineerd de kinderen van het Wijktalentorkest zijn.
In de pauze krijg ik de kans om even kort met wat kinderen spreken. Violiste Millie van 11 jaar en celliste Asa van 9 jaar hebben ook zin in de voorstelling. Zij hebben bewust voor hun instrument gekozen na een proefles. Millie speelt al drie jaar, volgend jaar wordt het laatste jaar. Hun vriendinnetje blijkt de fagot te zijn gaan spelen om praktische redenen, ze had alleen op maandag tijd voor les en toen was alleen de fagot nog beschikbaar. Maar ze vindt het een fijn instrument. Ze hebben alle drie goed geoefend, maar vinden het toch ook wel een beetje spannend, zo meteen spelen voor publiek.
Ondertussen is het Wijkkoor aan het inzingen en beginnen er ook bezoekers binnen te komen. De moeder van een orkestlid vertelt me hoe geschrokken haar dochtertje was toen er de eerste keer een snaar van haar viool kapot ging. Ze vond het fijn dat haar dochter zich zo verantwoordelijk voelde voor haar dure instrument. Ook iets wat ze leren door deel te nemen aan het orkest. Niemand van de bezoekers die ik spreek, heeft ooit muziekles gehad in hun jeugd. Dat hun kinderen of kleinkinderen nu de kans hebben gekregen, vinden ze fantastisch. Ook dat ze de voorstelling vanavond toch kunnen zien.
De zaal loopt vol. Er wordt nog een bankje bijgezet om alle bezoekers te kunnen laten zitten. De muzikanten wachten achter hun lessenaars en ook de koorleden staan klaar voor het optreden. Emile zit achter de geluidsapparatuur. Een beeldscherm laat een tekening van Akono zien. Verteller Vanessa begint… En snel ga ik weg, want ja ik ben één van de tweehonderd gelukkigen die zaterdag de ‘echte’ uitvoering gaat zien. Heb er zin in!
Check https://leerorkest.nl
