Home Dwars nieuws Schaamte weerhoudt veel ouderen hulp te vragen

Schaamte weerhoudt veel ouderen hulp te vragen

0

Frank Stork is niet meer weg te denken bij de Ouderen Advies Raad (OAR). En hij wordt momenteel node gemist als gezicht, maar vooral als aanspreekpunt, van Grand Café Genieten. De hoek van het stadsdeelgebouw is dicht vanwege corona en een verbouwing. In augustus of september gaat het weer open. Maar of de spreekuren van de OAR en de inloopfunctie er dan nog door kunnen gaan, is onzeker.

Arie van Tol | Foto Huub Zeeman

De jaartallen weet hij niet meer zo precies, maar Frank Stork is al meer dan acht jaar actief in de OAR. De cliëntenraad van Amsta was het opstapje naar de OAR. Zijn ouders waren beiden bewoners van het toenmalige Amsta (Tabitha) in Jeruzalem. ‘Mijn vader vond dat ik in die cliëntenraad vast iets goeds kon doen voor mijn moeder.’

Zijn betaalde werk in het bankwezen moest hij opgeven na een hartstilstand. Een lange, zware revalidatieperiode leidde uiteindelijk tot zijn nieuwe leven van drukke vrijwilliger. De overstap naar de OAR maakte hij vooral omdat hij breder wilde gaan kijken.

‘Ondersteuning in deze coronatijd: mooi om te doen, maar verschrikkelijk dat het nodig is’

Tunny Jongejan-Maat was al voorzitter van de OAR toen Frank aanschoof. Ook nu nog is zij een onmisbare schakel bij de adviesraad.

Jeruzalem
Op de vraag waarom hij niet bijvoorbeeld actief is geworden in een politieke partij zegt Frank stellig: ‘Een politieke partij is helemaal niets voor mij. Ik wil vooral iets doen in de buurt, niet praten over de buurt.’ Hij is geboren en getogen in de Watergraafsmeer en de betrokkenheid bij zijn omgeving heeft hij niet van een vreemde: ‘Mijn vader was één van de oprichters van het Bredeweg Festival.’ De eerste jaren in de OAR stond Jeruzalem centraal. Ook letterlijk: er werd vergaderd in een zaal van Amsta. Bij alle sloop- en nieuwbouwplannen waren veel zaken onzeker. ‘Of bewoners van Jeruzalem, vaak ouderen, terug zouden kunnen keren na sloop of renovatie van hun woning was een strijdpunt. En vooral ging het dan om de huur, hoe betaalbaar en daarmee bereikbaar nieuwbouw zou worden voor die bewoners. De OAR werd ook betrokken bij de inrichting van het zogeheten blok M. Er is helaas niet voorkomen dat blok M te duur werd, veel ouderen trokken noodgedwongen de buurt uit, Amsterdam uit.’

Spreekuur
Wat ziet Frank zelf als zijn belangrijkste bijdrage aan de OAR? Zonder aarzeling: ‘Het ophalen van hulpvragen en het bieden van ondersteuning. Ik weet mensen te vinden, mensen weten mij te vinden. Daarom is Genieten zo belangrijk. Zo gemakkelijk is het niet om met problemen rond armoede, eenzaamheid en gezondheid aan te kloppen bij een loket, bij een hulpverlener. Schaamte is een enorme drempel. Reguliere spreekuren zijn niet voldoende. In feite houd ik in Genieten een dagelijks inloopspreekuur. Ik ben er altijd en dat weten de mensen ook. De drempel om iets van je sores bij iemand neer te leggen wordt daarmee flink lager.’

Het reguliere spreekuur van de OAR was overigens tot enkele maanden geleden op maandag- en dinsdagmiddag van 14.30 tot 15.00 uur in Genieten. In augustus wordt de draad weer opgepakt, of dat in Genieten kan of op een andere locatie is nog onduidelijk. Nu is er telefonisch spreekuur. Frank zegt daarover: ‘Ook het telefonisch spreekuur werkt eigenlijk beter dan het live loket. De respons is groot de afgelopen maanden. Natuurlijk heeft corona daar mee te maken. Maar ook de anonimiteit van telefoneren blijkt een pré. Er zijn veel vragen over corona, maar veel bewoners laten juist in deze onzekere tijd hun schaamte en terughoudendheid enigszins los. Komen met hun problemen: werkloosheid, armoede, schulden, eenzaamheid.’

Dichtbij
De OAR komt normaal gesproken eens per maand in vergadering bijeen. De raadszaal zal in de toekomst ook gebruikt worden door de 35 leden die de OAR zo ongeveer telt. Dat de OAR weinig waardering kan opbrengen voor de onstandvastigheid van politici in het stadsdeel is duidelijk. ‘Het gemarchandeer met plekken en gebruik ervan is treurig. Al net zo bedroevend is de voorwaarde die het stadsdeel min of meer stelt aan voortzetting van de subsidie: de OAR mag niet langer belangen behartigen, maar moet een netwerkorganisatie worden.’ Of het is wat het lijkt, een taalspelletje, is ook hierbij de vraag.

Op de agenda van het maandelijkse overleg keren drie punten altijd terug: onderwerpen op het gebied van wonen en zorg; onderwerpen rond activiteiten in de buurt en actuele onderwerpen. Frank benadrukt: ‘Een oudere moet in de eigen buurt kunnen deelnemen aan activiteiten. Er moeten dus vooral voldoende buurtcentra zijn: buurthuizen, buurtkamers of hoe ze ook mogen heten. Er zijn nogal wat ‘open plekken’ in Oost.’

Langer Thuis
De OAR organiseert regelmatig symposia. Het laatste was vorig jaar oktober: Symposium Langer Thuis. De succesvolle dag leidde onder andere tot de conclusie dat veel ouderen met een migranten achtergrond op hun oude dag het liefst in een cluster samen zouden willen wonen. Initiatieven om collectief wonen te realiseren, ondersteunt de OAR van harte en krijgt daarbij steun van de overheid en de corporaties. Zo heeft de OAR volop haar bijdrage geleverd aan de totstandkoming van Akropolis op het Zeeburgereiland. En sluimerende plannen voor een tweede Akropolis zullen bij concretisering ook omhelsd worden.

Over het recente verleden van ouderen in vroegere zorgcentra in Jeruzalem zegt Frank: ‘Langer thuis wonen mag dan wel het streven zijn, bij de verhuizing van het Dreeshuis mochten bewoners van het zorgcentrum in principe allemaal meeverhuizen van Jeruzalem naar Oostpoort. Bij Amsta waren veel mensen minder tevreden over de voorwaarden waaronder men terug kon keren in dan wel de locatie van ’t Hofflaan dan wel locatie Ritzema Bos.’

Doen
We keren terug bij doener Frank: ‘Langer thuis wonen betekent vooral dat er goeie voorzieningen moeten zijn voor ouderen. Meerdere organisaties spelen daarbij een rol, zoals Dynamo en Civic. Dat verloopt niet op alle fronten optimaal. Meerdere malen per week help ik in de Watergraafsmeer bij maaltijdvoorzieningen, boodschappen en ondersteuning in deze coronatijd, met wat extra prioriteit in Betondorp. Ik vind het mooi om te doen, maar het is verschrikkelijk dat het nodig is. Ouderen kunnen sinds juni ook weer meer doen. Diverse activiteiten zijn weer begonnen, soms met wat kleinere groepen. Onder andere in de Kraaipan, in moskee de Verbinding, in de Open Hof, in Oase en in de vestigingen van Dynamo worden activiteiten georganiseerd. Nu er de afgelopen tijd ook nieuwe activiteiten en projecten zijn ontstaan, is het heel belangrijk dat de continuïteit gewaarborgd wordt.’

Wijktafel
Wonen, activiteiten en mobiliteit zijn hoofditems, maar daarnaast is de OAR ook vertegenwoordigd in alle negen wijktafels in Oost. Daardoor is kennis van de buurtzorg in feite bij de OAR het best samengebundeld. ‘Dat communicatie en coördinatie nog wel eens te wensen overlaten, mag dan misschien niet verrassend zijn, het gaat wel ten koste van de mensen om wie het gaat: onder andere de ouderen,’ is wat Frank er over op te merken heeft.

Lang niet alles wat de OAR en Frank doen is hierboven aan de orde gekomen. Maar voorbijgaan aan het paradepaardje van Grand Café Genieten, een ander soort wijktafel, kan natuurlijk niet. Terecht is Frank er erg trots op: het wekelijkse zeer betaalbare en altijd uitverkochte driegangendiner op dinsdag voor iedereen uit de buurt: Resto van Harte. In augustus of september is Resto van Harte hopelijk terug in Genieten, maar meer nog is te hopen dat Frank er dan terug is.