| Verhalen uit de Plantage | Dick Pol |
Het blijft me verbazen als ik er over nadenk: de poetsen die je door het geheugen worden gebakken. Af en toe blijft informatie die je dringend nodig hebt steken in de grijze blubber. Volstrekt overbodige feiten uit een ver verleden komen daarentegen op onverwachte momenten regelmatig bovendrijven.
Begin jaren vijftig was er in Den Haag een zaak die enig opzien baarde. Iets met een soort voedselbank – de ‘gouden ploeg’ – die de kluit jarenlang bleek te hebben belazerd. De affaire was bij ons thuis uitgebreid besproken omdat ‘ome Piet’ er bij betrokken was.
Mijn vader, mijn moeder en ik – ik zal een jaar of vijf zijn geweest – gingen op familiebezoek in Amsterdam. Dat was toen geen alledaagse gebeurtenis. De hoofdstad lag mijlenver weg en je ging niet zo vaak op reis. Ik keek mijn ogen uit, ik vond het prachtig. Het spoor van Den Haag naar Amsterdam liep toen over Haarlem. Zo passeerden we onder meer de bollenstreek in volle glorie.
Op een gegeven moment wees mijn moeder naar buiten. Ze zei: ‘kijk dat is de gevangenis. Ik wilde – ook toen al – duidelijk maken dat ik één en ander goed begreep. Ik zei dus: ‘Daar zit ome Piet’. Mijn moeder geneerde zich voor onze medepassagiers. Ze ontkende heftig de detentie van ome Piet. Mijn moeder zei dat ik abuis was dat mijn fantasie op hol was geslagen. Nu brak mijn klomp. Mijn ouders hadden er onder het eten de vorige avond nog schande van gesproken. Toen ik haar hier aan herinnerde, werd mijn moeder boos. Ze zei dat ik mijn mond moest houden.
Nog steeds wanneer de ik de naam Haarlem hoor of zie – zoals onlangs in de krant – komt die herinnering langs. Ik weet nog precies wat voor weer het was die dag in de trein naar Amsterdam.
