Voor Onbeperkt Oost is de inrichting van de openbare ruimte en met name de ruimte voor voetgangers, al of niet met een beperking, van groot belang. Onlangs zagen twee plannen waarin de gemeente Amsterdam een visie geeft op het voetgangersbeleid, het licht: Terrassenplan Knowledge Mile Park en het beleidskader Ruimte voor de Voetganger. Met het nieuwe normaal komt overigens dit beleid op losse schroeven te staan.
Frits Wegenwijs | Dwars
Het Terrassenplan beoogt het wat stenige tracé tussen Mr. Visserplein en Amstelplein te vergroenen. Dit door de terrassen van de horecagelegenheden langs de route de ruimte te geven en deze terrassen aan te vullen met groen tussen de gevel en de terrassen. Dit gaat echter ten koste van de vrije loopruimte. Zoals bekend heeft de Wibautstraat aangenaam brede stoepen maar deze zullen worden versmald tot twee meter.
Stoepranden
Het beleidskader geeft een overzicht met welke maatvoering de ontwerpers van voetgangersgebieden rekening moeten houden. Daarbij is leidend de effectieve loopruimte die smaller is dan de vrije doorloopruimte omdat iedereen gevoelsmatig wat afstand neemt ten opzichte van de randen van de stoep (zie illustratie A). Daarnaast is een classificatie bedacht naar het aantal voetgangers dat de loopruimte per minuut gebruikt (zie illustratie B). Merkwaardig genoeg wordt deze indeling niet gebaseerd op de effectieve loopruimte met als argument dat de doorloopruimte beter meetbaar is (sic).
Door de onregelmatige gevellijnen zijn in de Wibautstraat blindegeleidelijnen (lijnen met lange ribbels) aangelegd die de visueel gehandicapten probleemloos naar het OV, zebrapaden en winkelgebieden leiden. Gebruikers van rolstoelen, rollators en scootmobielen kunnen nu moeiteloos navigeren in dit gebied. Op vele momenten lopen er met name veel studenten van en naar een onderwijsinstelling.
Idee fixe
Volgens het plan mag vanuit de gevel een groenvoorziening van drie meter breed worden aangelegd. De terrassen houden dezelfde oppervlakte. We zijn erg bang dat de overblijvende twee meter een idee fixe zal blijken te zijn door neergezette fietsen en reclameborden. En wat gaat er gebeuren met de blindegeleidelijnen? Worden dat meanderende routes? Aan weerszijden van de belijning dient een obstakelvrije looproute van 60 cm te zijn. Dit is dus sowieso al een looproute van 1.50 meter (lijn=30cm). Mensen die voor hun mobiliteit gebruik maken van een scootmobiel of rolstoel zullen moeten gaan uitwijken naar het fietspad. Vergeet niet dat brommers en scooters bij de Wibautstraat niet over de weg mogen rijden, maar gebruik moeten maken van de fietspaden. Minimaal twee meter voetgangersruimte is dus volstrekt onvoldoende om de grote voetgangersstromen en mensen met een beperking te bedienen.
Ook in het beleidskader wordt bij de zonering van de vrije loopruimte geen rekening gehouden met de ruimte voor blindegeleidelijnen. Het gebruik van muren als gidslijnen voor taststokgebruikers wordt niet onderkend. Bij de classificatie gaat men alleen maar uit van de breedtematen. De loopruimte kan ook nog worden aangetast door objecten die in de hoogte de effectieve loopruimte bepalen. Denk daarbij aan gevelreclame, luifels en geveltuinen. Vooral blinden en slechtzienden zijn nogal bevreesd voor zaken waar ze met hun hoofd tegenaan kunnen lopen. Om te keren, heb je met een scootmobiel ruimte nodig en dat is 2.10 meter bij 2.10 meter. Daar wordt in de modellen ook geen rekening gehouden.
Old school
Beide beleidsstukken zijn eigenlijk old school en kunnen direct de prullenmand in. Het nieuwe normaal schrijft voor dat we elkaar op minstens 1,5 meter moeten passeren. Is er sprake van een geleidelijn betekent dit een minimale breedte van ruim 3 meter of meer, laat staan als er sprake is van drukke straten zoals de Wibautstraat. Beide plannen zullen opnieuw naar de tekentafel moeten. Maar dat is natuurlijk alleen maar gunstig voor het Terrassenplan!
