‘Spreek je uit en ga stemmen’ is het eerste dat Rutger Groot Wassink de bewoners van Oost wil toeroepen. De Wethouder Sociale zaken, Diversiteit en Democratisering is persoonlijk al jaren fan van het stadsdeel.
Carolien Gevers | Foto Frank Schoevaart | Dwars
In zijn studententijd was hij lange tijd kind aan huis bij een vriend die in Jeruzalem woonde, de wijk die toen op de nominatie stond voor de sloop. Maar ook op de Javastraat waar een vriend in die tijd een kledingzaak begon. ‘Dat was toen nog een buurt met grote problemen en ik dacht waar begin je aan, maar die winkel is er nog steeds en loopt als een trein.’
Groot Wassink die alle stadsdelen even belangrijk vindt, ziet het hyper diverse Oost wel als een verpersoonlijking van alle ingewikkelde vraagstukken in de stad. ‘Al die verschillende culturen met hun eigen achtergrond, tradities, religies, rituelen. Je ziet het ook terug in ons eten. Falafel, kreeft of gewoon patat, je vindt het allemaal op de Javastraat! Maar ook met hun eigen noden, kwetsbaarheden en krachten. Dat is ons Amsterdam. We moeten het samen doen.’
Armoede
‘Vraag je me hoe? Ik kan het illustreren aan de hand van de woningmarkt. Er is sprake van een toenemende ongelijkheid. Wonen moet een recht zijn en geen speeltje voor huisjesmelkers met het grote geld. GroenLinks wil aansturen op meer sociale huurwoningen voor midden en lage inkomensgroepen en vermindering van de macht van beleggers die nu voor een groot deel de markt bepalen. Er is nog zoveel armoede in de stad.’
‘Je ziet het ook terug in het vraagstuk van de klimaatcrisis. Iedereen wil dat onze planeet blijft voortbestaan maar wij voegen daar klimaatrechtvaardigheid aan toe. Want die transitie naar minder CO2 uitstoot en schonere energie zal de grootste prijs vragen van de laagste inkomensgroepen die doorgaans in nog armoedige en nauwelijks geïsoleerde huizen wonen. Dus die moeten als eerste financieel ondersteund worden. Kijk wat dat betreft eens naar al die huizen in Zeeburg, de Dapper- en Transvaalbuurt, daar moet nog zoveel aan gedaan worden. Los van alle mooie renovaties zoals bijvoorbeeld in de Indische buurt. Daarnaast kan de stad nog veel meer vergroenen wat mij betreft. Ik zie nog teveel stenen. Zie al die overvolle kleine straatjes zoals de Balistraat met veel te veel auto’s. En natuurlijk helemaal een doorn in het oog is de Weesper, die sociaal democratische snelweg door de stad. We moeten de fietser voorrang geven, straten verbreden, parkeergarages weren uit de binnenstad en verplaatsen naar onder de grond. Gelukkig blijkt uit onderzoek dat er een trend is dat jong volwassenen minder auto’s kopen en meer auto’s delen.’
Segregatie
‘Ook in het onderwijs zie je de segregatie. Iedereen wil gelijke kansen voor onze diverse stad. Maar nog steeds hebben we met name hoofdzakelijk witte gymnasia en vwo-scholen in Zuid. De jeugd met een migratie achtergrond valt nog te vaak buiten de boot. Het onderwijs heeft het zwaar. Meer administratie met minder geld en leerkrachten. Dus er is in de loop der jaren een markt ontstaan van allerhande particuliere bijles- en examentrainingen. Alleen de mensen met de hogere inkomens kunnen zich dat permitteren voor hun kinderen. In plaats van kansen spreek ik daarom liever van gelijke uitkomsten. Groen Links wil, zolang het onderwijs zelf zo weinig middelen heeft, juist die lagere inkomensgroepen steunen zodat die ook indien nodig die bijlessen kunnen bekostigen.’
‘En of dat wenselijk is? Natuurlijk moeten we ons afvragen of we hiermee niet de status quo van de kwaliteit van het huidige onderwijs in stand houden. Je zou denken dat in eerste instantie de leerkrachten in staat zouden moeten zijn alle jeugd zo te onderwijzen dat bijles niet nodig is. Het is een breed vraagstuk. De overheid heeft hier ook een hand in. Leerkrachten worden overvraagd met het afnemen van vragenlijsten, toetsen en een hoop extra administratie terwijl ze ondertussen ook geacht worden in hun lessen aandacht te besteden aan alle actuele thema’s als de verdraagzaamheid en racisme, mediawijsheid of de LHBTIQ+ ongelijkheid. Leerkrachten hebben steeds meer opvoedkundige taken gekregen.’
Common ground
‘En ouders zijn drukker dan ooit. De arbeidsmarkt met haar vele flex contracten en druk van werkgevers leidt bij menige ouder tot enorme stress. Als maar produceren en consumeren. Waar is nog tijd en rust? We hebben met z’n allen een te jachtige samenleving gecreëerd. Terwijl het in deze tijd en in deze hyper diverse stad juist zo nodig is om meer met elkaar in gesprek te gaan en naar elkaar te luisteren. We moeten een soort ‘common ground’ vinden samen. Wat vinden we belangrijk en delen we? In plaats van onze verschillen uitvergroten.
Dat geldt ook voor onze zorg. We stonden in de eerste lockdown echt allemaal te klappen voor ons zorgpersoneel. Dat gaf samenhorigheid en wat denk je? Nu krijgen ze geen cent meer, net zoals onze nationale politie. Dat kan toch niet dat we als samenleving onze broodnodige gezondheidszorg, beveiliging en onderwijs zo verwaarlozen?’
‘En kijk naar onze cultuur. Het hart van onze samenleving staat nu al zo lang in de kou. Toen de pandemie haar intree deed, heb ik een cultuurdesk opgezet om al die artiesten en technische ondersteuners tijdelijk op andere werkplekken in te zetten. Mensen bij elkaar brengen en samen nieuwe ideeën creëren daar geloof ik in. Maar ik ben ook positief. Ik zie namelijk ook, en met name in Oost, mooie gezamenlijke initiatieven.’
Kracht van de buurt
‘Kijk bijvoorbeeld naar de projecten van de Dappere Dames in Oost. Die Marokkaanse vrouwen die met elkaar initiatieven ontwikkelden voor betere openbare kinderspeelplekken in de buurt en die in de lockdown meteen startten met het uitdelen van voedselpakketten aan daklozen en anderen die in de knel zitten. En ze geven tegenwoordig ook voorlichting over corona en het test- en vaccinatiebeleid. Of Habiba die met de buurt gaat dansen en koffie drinken. In West waar ik woon zijn ook zulke initiatieven, je ziet dan lokaal dat mensen van heel verschillende komaf elkaar treffen en plezier maken. Ik ben dan ook overtuigd van de kracht van lokale media.’
Fan van de buurtkrant?
‘Ha ha, zeker! Ik heb al jaren terug, in mijn rol als fractievoorzitter, extra subsidie aangevraagd voor de lokale media. Destijds werd dat afgewezen maar vorig jaar is er een bedrag voor gereserveerd. In mijn buurt bestaat nog steeds de al oude Staatskrant. Dat vind ik geweldig, het blijkt dat hele groepen mensen die krant beter lezen dan elke landelijke. Dus ja, Dwars en alle andere lokale kranten passen helemaal in mijn denken over een common ground voor onze huidige multiculturele samenleving. We zouden die media structureler moeten ondersteunen.’