Deze zomer paste de gemeente Amsterdam de verkeerssituatie in de Javastraat aan, waardoor de spoorwegtunnel naar de Dapperbuurt nu alleen een uitweg is. Ogenschijnlijk een kleine ingreep om het effect van éénrichtingsverkeer op de Javastraat te toetsen. Volgens de gemeente kwam het initiatief van ondernemers, maar vooral van bewoners die de overlast zat zijn. De IJopener peilt het sentiment bij ondernemers.
Ruben Cardol | Foto Björn Martens
Bij Slagerij Atlas winden ze er geen doekjes om: ‘flutbeleid’ wordt de sluiting genoemd. De slager, die al twee generaties in de Javastraat zit, heeft een klantenkring opgebouwd tot ver buiten Amsterdam. ‘Dit is altijd een boodschappenstraat geweest, maar dat lijken ze vergeten. Wij krijgen bezoekers uit Amstelveen, Purmerend en Almere, die komen hier voor de weekboodschappen. Het parkeerbeleid was er al helemaal op ingesteld om bezoek onmogelijk te maken, maar mijn klanten komen hier niet voor één broodje, ze doen hun boodschappen in kilo’s. Dat moeten ze dus ook in hun auto kunnen zetten. Ik snap dat het voor de horeca en kledingwinkels niet zo belangrijk is, maar er lijkt helemaal geen rekening te worden gehouden met de gemiddelde ondernemer in de straat.’
Het is een beeld dat deels wordt bevestigd aan de overkant van de straat. Saud van kledingzaak Other Guys geeft aan dat het voor hem persoonlijk niet uitmaakt, maar dat het ingewikkelde fileparkeren de straat parten speelt. ‘Opstoppingen komen door het dubbel parkeren. Het zou top zijn als auto’s schuin in kunnen steken, dan is parkeren eenvoudiger, maar dat gaat wel ten koste van loopruimte.’ Saud ziet minder chaotische verkeerssituaties in de straat sinds de toestroom uit de Van Swindenstraat is gestopt, maar net als andere ondernemers denkt hij dat het te vroeg is om conclusies te trekken. ‘Deze periode is het altijd iets rustiger, mensen zijn nog op vakantie.’
De eigenaren van Toko Man Li Ho en New World Nails Studio zijn beiden van mening dat éénrichtingsverkeer de Javastraat geen goed doet. Het getoeter is inderdaad afgenomen, maar dit versterkt ook de zorg dat éénrichtingsverkeer ten koste gaat van het aantal bezoekers. Ook zij hebben aanloop van bezoekers van buiten de buurt. Volgens de uitbater van Durmaz Telecom is het probleem dat het éénrichtingsverkeer moet oplossen eigenlijk alleen aan de orde op zaterdagen. ‘Op andere dagen gaat het gewoon goed.’
Esther, die twee jaar geleden kledingwinkel Studio-S aan de voet van de Javastraat opende, ziet merkbaar verschil. ‘Er wordt veel minder vaak tegen het verkeer in gereden en de situatie in de straat is overzichtelijker. Ik ben er wel blij mee en voorstander van éénrichtingsverkeer. Ik zie ook de problemen die het veroorzaakt voor winkels die vaker en zwaarder bevoorraad worden. Ik krijg een aantal pakketjes per dag binnen, maar het is zielig voor winkels die met kratten de halve straat door moeten sjouwen. Daar moet een oplossing voor komen.’
Naast de voordelen van betere doorstroming, wijzen verschillende geïnterviewden op een ander gevaar. Regelmatig negeren automobilisten de nieuwe verkeerssituatie en rijden ze tegen het verkeer in onder de spoorbrug door. Tegenliggend verkeer is hier niet op bedacht en ziet auto’s die de blinde hoek inslaan niet aankomen. Verschillende bijna-ongelukken zijn het gevolg.
Tom Gallizia, eigenaar van de gelijknamige specialiteitenzaak en voorzitter van de ondernemersvereniging, herkent de tegenstrijdige geluiden die naar voren komen in onze rondvraag. Zelf is hij voorstander van éénrichtingsverkeer en van mening dat dit de aantrekkelijkheid van het gebied ten goede komt. ‘Ik denk dat het goed is dat ze iets aan de situatie doen. Er wordt nu echt minder dubbel geparkeerd en je merkt ook direct dat er minder wordt getoeterd.’
De uiteenlopende meningen passen bij de diversiteit van de Javastraat, maar lijken ook exemplarisch voor de ontstane tweedeling in de buurt. Ondernemers van het eerste uur hebben de wijk zien veranderen maar een loyale klantenkring behouden. Het zijn klanten die misschien wel noodgedwongen wegtrokken wegens hoge huizenprijzen en gebrek aan woningen. Tegelijkertijd erkennen in de gesprekken ook deze ondernemers dat de veelzijdigheid, met meer ruimte voor horeca en kledingwinkels, het gebied goed heeft gedaan. Toch overheerst de vrees dat éénrichtingsverkeer en het ‘wegpesten’ van automobilisten vaste klanten wegjaagt. Het is alleen de vraag of deze ondernemers inspraakavonden wel benutten om hun stem te laten gelden. Voor het stadsdeel de uitdaging dit geluid ook te horen en ervoor te waken dat de eenvormigheid van enkel lunchzaken, boutiquewinkels en traiteurs de Indische Buurt bespaard blijft.